Stomatologik kasalliklar profilaktikasi

DAVOLASH VA PROFILAKTIKA
xususiyatga ega tish pastalari gingivitlar, parodontitlar va 
stomatitlarni davolash va shu kasalliklarning oldini olish uchun qo‘llaniladi. Shuning uchun 
bunday tish pastalari tarkibiga biologik aktiv moddalar- xlorofill tutuvchi, shifobaxsh 
o‘simliklarning, suvli yoki spirtli eritmalari, damlamalari yoki ekstraktlari, fermentlar va 
boshqalar qo‘shiladi. 

---

147 
Mazkur tish pastalari parodont va shilliq qavat to‘qimalariga shifobaxsh ta‘sir ko‘rsatib, 
milklardan qon oqishini, patologik cho‘ntaklardan yiring oqishini to‘xtatadi, milklar 
yallig`lanishini to‘xtatadi, parodont va shilliq qavatlarda qon va modda almashinuvi jarayonini 
faollashtiradi. 
Milk va shilliq parda jaroxatlarida regeneratsiya jarayonini kuchaytirish maqsadida 
davolovchi pastalar tarkibiga - fermentlar, A va E vitaminining moyli eritmasi, karotolin 
kiritiladi. 
TISH TOZALASH POROSHOKLARI 
yaqin o‘tmishgacha keng qo‘llaniladigan 
gigiyena vositasi sifatida foydalanilgan. Tish poroshoklarining asosiy tozalovchi vositasi bo‘lib, 
kimyoviy tozalangan cho‘ktirilgan bo‘r hisoblanadi, unga xid, ta‘m beruvchi moddalar qo‘shilib 
poroshok tayyorlangan. 
Tish poroshoklari pastalarga nisbatan abrazivlik xususiyati kuchli bo‘lib, tishlarni 
karashlardan yaxshi tozalaydi. Og‘izdan noxush hidlarni yo`qotishi kuchsizrok. 
Kamchiliklaridan eng asosiysi tezda mikroblar bilan ifloslanishidir. Tish poroshoklari 
qutichalarda saqlanishi va ular tez-tez ochilab turishi ana shu kamchiliklarga imkoniyat yaratadi. 
Tish cho‘tkalari tashqi muhitdan mikrob va bakteriyalarni olib kiradi, qutichalar ochilganda esa 
tashqi muhitdan mikroblar tushadi. Ularning to‘kilib, sochilishi, safarda olib yurishda 
noqulayliklar tug`diradi. 
TISH TOZALAGICHLAR (kovlagichlar) 
Insonlar tish tozalagichlarni qadim zamonlardan buyon ishlatib kelishadi. Italiyaning 
shimoli, Alp tog`larining sharqiy qismlarida olib borilgan qazilma ishlari natijasida inson shaxsiy 
gigiyenasiga doir predmetlar, jumladan oltin, bronza, temirdan yasalgan tish tozalagichlarning 
topilishi eramizdan ikki-uch asr oldin am ulardan gigiyenik vosita sifatida foydalanilganligidan 
dalolat beradi. 
Bugungi kunda tish tozalagichlar Og‘iz bo‘shlig‘i gigiyenasi vositasi doimo amroximizdir. 
Tish tozalagichlar plastmassadan va xushbo‘y, xushta‘m daraxtlar yog`ochidan yasaladi. 
Shakliga ko‘ra uchburchak, yassi, dumaloq bo‘ladi. 
Ular asosan tishlar orasidagi ovqat qoldiqlari va kontakt yuzalardan karashlarni tozalash 
uchun ishlatiladi. Shu bilan birga tish tozalagichlar tishlar orasidagi milklarni mexanik massaj 
qilib ularda qon aylanishini kuchaytiradi, mavjud yengil yallig`lanish jarayonlaridan holi qilishda 
ishtirok etadi. 
FLOSSLAR
-maxsus tayyorlangan tish tozalagich iplari tishlar oralig`i va kontakt 
yuzalarini tozalash uchun ishlatiladigan qo‘shimcha gigiyena vositasidir. 
Flosslar tayyorlanishiga qarab: mumlangan va mumlanmagan, shakliga ko‘ra; uchburchak, 
yassi, dumaloq qilib tayyorlanadi. 
Floss iplari tish tozalash uchun qo‘llarning ko‘rsatkich barmoqlariga o‘raladi va tishlar 
oralig`iga solinib mexanik harakat yordamida tishlarning oraliq yuzalari va yonbosh yuzalaridan 
karashlar tozalanadi, milklar o‘z navbatida massaj qilinadi.