Statistikaning qo`llanilishi

1-tarh. O`rtacha miqdorlarning muhim xususiyatlari

O`rtacha miqdor qator miqdorlaridan tafovutda bo`ladi, ulardan chetlanadi

O`rtacha o`z funksiyalarini to`la va aniq bajarish uchun bir qator talablarga javob berishi kerak.

2. O`rtacha miqdor turlari va ularni hisoblash tartibi

Statistikada o`rtacha miqdorlarning xilma-xil turlari va shakllari mavjud. O`rtacha arifmetik, o`rtacha garmonik, o`rtacha xronologik, o`rtacha geometrik,, o`rtacha kvadratik, o`rtacha kubik, va h.k. shular jumlasidandir. Bular bilan bir qatorda taqsimot qatorlarida o`rtachaga o`xshash funksiyani bajaruvchi o`rta miqdorlar (varianta qiymatlari) ham bor. Bular moda, mediana va turli kvantililardan tarkib topadi. Ular qatorning tartibli yoki davriy o`rta hadlari (miqdorlari) deb ataladi.

O`rtacha miqdorlarning u yoki bu turi va shaklini qo`llash tekshirishda ko`zlangan maqsad va vazifalarga, o`rganilayotgan jarayon va hodisa xususiyatlariga hamda muayyan sharoitda qo`limizda bo`lgan ma`lumotlar xarakteriga bog`liq.