Statistika va ekonometrika

Berilganlar asosida qyuidagilarni aniqlang;

1.Jadvaldagi noma’lum ko’rsatkichlarni aniqlang. (ming kishi hisobiga)

2. Berilgan ma’lumotlar asosida yil boshiga yil boshiga yil boshiga mamlakat aholisi soni darajasini analitik tekislang.

3. 2020 -2030 yillarga prognoz darajalarini aniqlang.

5- topshiriq. Respublika bo`yicha quydagi ma`lumotlat berilgan , (mlrd. so`m.)

Yillar	Yalpi ichki mahsulot	Eksport	Import
2015	90675,6	21671,7	8261,3
2016	62348,3	13423,4	8781,6
2017	79664,2	15045,9	6828,1
2018	97969,3	14958,8	9794,2
2019	118696,9	14364,6	9438,4
2020	169867,9	15940,2	9485,8

Aniqlang:

7. 
   Tashqi savdo aylanmasini.
   
8. 
   Savdo balansi saldosini.
   
9. 
   Qoplash koeffitsiyentini.
   
10. 
    Regionning eksport kvotasi (KE).
    
11. 
    Regionning import kvotasi (KI).
    
12. 
    Regionning tashqi savdo kvotasi (KTS).
    

VARIANT № 22

1-topshiriq. Iqtisodiy faol aholi va iqtisodiy nafaol aholi tushunchalari hamda ma’lumotlarning manbalari nimalardan iborat?

2-topshiriq. MHT schyotlari tizimi tarkibi, ularni tuzishning umumiy qoidalari qanday?

3-topshiriq.Aholi turmush darajasi deganda nimani tushunasiz?

4- topshiriq. Yoqilg‘i korxonasining iqtisodiy faoliyat natijalarini ifodalovchi quyidagi ma’lumotlar mavjud (mln. so‘m).

T/r	Ko‘rsatkichlar	Miqdori
1	Ishlab chiqarilgan va sotilgan tayyor mahsulotlar, joriy yilda	1780
2	Barcha ishlov bosqichlarida to‘la o‘tmagan va texnika nazorati tomonidan tekshirilib qabul qilinmagan mahsulotlar: Hisobot davrining boshi Hisobot davrining oxiri	260 340
3	Barterga almashtirilgan mahsulotlar	400
4	Xomashyo materiali va ehtiyot qismlar	700
5	Yoqilg‘i va energiya	460
6	Ish haqi va mukofot pullari	400
7	Ijtimoiy sug‘urta va ta’minot ajratmalari	200
8	Brak mahsulotlar	30
9	Laboratoriya xarajatlari	220
10	Ishchilarning ovqatlari va sut mahsulotlari	3
11	Yuridik xizmatlar haqi	20
12	Mol-mulkni sug‘urta qilish xizmatlari haqi	50
13	Asosiy fondlar iste’moli, (amortizatsiya)	340
14	Marketing va reklama xarajatlari	216
15	Kredit xizmatlari haqi	30
16	Imorat va asbob-uskunalarning ijara haqi	32

Hisoblang:

1. Yalpi ishlab chiqarish (YAICH)

2. Oraliq iste’mol xarajatlari (OI)

3. Yalpi va sof qo‘shilgan qiymat

5- topshiriq. Respublika bo’yicha iqtisodiyotda band bo’lgan va iqtisodiy faol aholi soni to’g’risida quyidagi ma’lumotlar keltirilgan (ming kishi):

Ko’rsatkichlar	2017-y	2018-y	2019-y	2020-y
1. Iqtisodiy faol aholi	10224,0	10492,5	11299,2	11603,1
2. Iqtisodiyotda ish bilan band bo’lganlar	10196,3	10467,0	10735,4	11035,4

Iqtisodiy faol aholi, ish bilan bandlar va ishsizlar soni bo’yicha mutlaq o’zgarishini, o’zgarish sur’atini va qo’shimcha o’zgarish sur’atini aniqlang (bazis va zanjirsimon usullarda). Natijalar asosida qisqacha xulosa qiling.


VARIANT № 23

1-topshiriq. Mehnat resurslarining tushunchasi, toifalar va statistik ko’rsatkichlari nimalardan iborat?

2-topshiriq. MHT ma’lumotlarining asosiy iste’molchilari bo’lib kimlar hisoblanadi?

3-topshiriq.Aholi turmush darajasini tavsiflovchi ko’rsatkichlar tizimi deganda nimani tushunasiz?

4- topshiriq. Mamlakat aholisi soni to’g’risda ma’lumotlar berilgan.

Yillar	Aholi soni, ming kishi	Shu jumadan:				Aholining o’rtacha yillik o’sish sur’ati (%)				Aholining 1 kv. km ga to’g’ri keladigan aholi soni
		Shahar aholisi		Jami aholi soni		Jami aholi soni	Shu jumadan:
		soni	hissasi %	soni	hissasi %		Shahar aholisi	Qishloq aholisi
2012	24487,7				62,6					54,55
2013	24813,1		37,2
2014	25115,8	9286,9
2015	25427,9		36,7
2016	25707,4			16326,2
2017	26021,4			16579,4
2018	26312,7	9495,1
2019	26663,8				64,0
2020	27072,2	9698,2

Izoh: Mamlakat hududi ...... ming km²
Berilganlarasosidaqyuidagilarnianiqlang;

1.Jadvaldaginoma’lumko’rsatkichlarnianiqlang. (mingkishihisobiga)

2. Berilgan ma’lumotlar asosida yil boshiga yil boshiga yil boshiga mamlakat aholisi soni darajasini analitik tekislang.

3. 2021 -2030 yillarga prognoz darajalarini aniqlang.

5- topshiriq. Respublika bo`yicha quydagi ma`lumotlat berilgan , (mlrd. so`m.)

Yillar	Yalpi ichki mahsulot	Eksport	Import
2015	55675,6	11471,7	4261,3
2016	62364,3	13423,4	4781,6
2017	79664,2	15045,9	6428,1
2018	97469,3	14258,8	9704,2
2019	118476,9	14364,6	9438,4
2020	162467,9	15440,2	9445,8

Aniqlang:

13. 
    Tashqi savdo aylanmasini.
    
14. 
    Savdo balansi saldosini.
    
15. 
    Qoplash koeffitsiyentini.
    
16. 
    Regionning eksport kvotasi (KE).
    
17. 
    Regionning import kvotasi (KI).
    
18. 
    Regionning tashqi savdo kvotasi (KTS).
    

VARIANT № 24

1-topshiriq. Iqtisodiy faol aholi va ishsizlarning sonini aniqlash usullari qanday amalga oshiriladi?

2-topshiriq. Ishlab chiqarishning ikkita qanday asosiy turi mavjud?

3-topshiriq. Aholi turmush darajasining sifat ko’rsatkichlariga nimalar kiradi?

4- topshiriq. Respublikada iqtisodiy faol aholi soni to’g’risida quyidagi ma’lumotlar mavjud (ming kishi).

Ko’rsatkichlar	2017-y	2018-y	2019-y	2020-y
Iqtisodiy faol aholi	11299,2	11603,1	11929,5	12286,6
shu jumladan: erkaklar	5966,6	6240,9	6906,0	6638,1
Ayollar	5332,6	5362,2	5523,5	5648,5
Iqtisodiyotda ish bilan bandlar	10735,4	11035,4	11328,1	11628,4
shu jumladan: erkaklar	5718,3	5978,3	6127,8	6333,3
ayollar	5017,1	5057,1	5200,3	5296,1
Ishsizlar	563,8	567,7	601,4	658,2
shu jumladan: erkaklar	248,3	262,6	278,2	304,8
ayollar	315,5	305,1	323,2	353,4

Aniqlang:

1) barcha ko’rsatkichlar bo’yicha o’zgarish sura’tlarini;

2) iqtisodiy faol aholi, iqtisodiyotda ish bilan bandlar, ishsizlar tarkibini va tarkibiy o’zgarishlarni;

3)ishsiz aholi koeffitsiyentlarini.
5- topshiriq. Region bo’yicha aholi daromadlari guruhlari va guruhdagi daromadlar salmog’i haqida quyidagi ma’lumotlar berilgan, %:

Ko’rsatkichlar	Bazis davr	Hisobot davri
Jami aholi:	100	100
shu jumladan, 20 foizli aholi guruhlari	Daromadlar salmog’i	Daromadlar salmog’i
I	10,8	6,5
II	13,9	10,6
III	18,8	16,5
IV	22,8	23,5
V	33,7	42,9

Har bir yil uchun:

1. 
   Djini koeffitsiyentini hisoblang;
   
2. 
   Lorens egri chizig’ini grafikda tasvirlang.
   

VARIANT № 25

1-topshiriq. Mehnat resurslarining balansi va uning mehnat resurslarini shakllantirish manbalarini tavsiflashdagi ahamiyati.

2-topshiriq. Milliy hisobchilik tushunchasi va uning yuzaga kelish tarixini tushuntirib bering?

3-topshiriq. Aholi daromadlari va xarajatlari balansi deganda nimani tushunasiz?

4- topshiriq. Yoqilg‘i korxonasining iqtisodiy faoliyat natijalarini ifodalovchi quyidagi ma’lumotlar mavjud (mln. so‘m).

T/r	Ko‘rsatkichlar	Miqdori
1	Ishlab chiqarilgan va sotilgan tayyor mahsulotlar, joriy yilda	1760
2	Barcha ishlov bosqichlarida to‘la o‘tmagan va texnika nazorati tomonidan tekshirilib qabul qilinmagan mahsulotlar: Hisobot davrining boshi Hisobot davrining oxiri	276 340
3	Barterga almashtirilgan mahsulotlar	464
4	Xomashyo materiali va ehtiyot qismlar	700
5	Yoqilg‘i va energiya	460
6	Ish haqi va mukofot pullari	400
7	Ijtimoiy sug‘urta va ta’minot ajratmalari	200
8	Brak mahsulotlar	30
9	Laboratoriya xarajatlari	220
10	Ishchilarning ovqatlari va sut mahsulotlari	3
11	Yuridik xizmatlar haqi	20
12	Mol-mulkni sug‘urta qilish xizmatlari haqi	50
13	Asosiy fondlar iste’moli, (amortizatsiya)	340
14	Marketing va reklama xarajatlari	206
15	Kredit xizmatlari haqi	30
16	Imorat va asbob-uskunalarning ijara haqi	32

Hisoblang:

1. Yalpi ishlab chiqarish (YaICH)

2. Oraliq iste’mol xarajatlari (OI)

3. Yalpi va sof qo‘shilgan qiymat

5- topshiriq. Respublika bo`yicha quydagi ma`lumotlat berilgan , (mlrd. so`m.)

Yillar	Yalpi ichki mahsulot	Eksport	Import
2015	50675,6	11671,7	4261,3
2016	62368,3	13023,4	4781,6
2017	79664,2	15045,9	6728,1
2018	97969,3	14258,8	9704,2
2019	118676,9	14364,6	9438,4
2020	162867,9	15240,2	9425,8

Aniqlang:

19. 
    Tashqi savdo aylanmasini.
    
20. 
    Savdo balansi saldosini.
    
21. 
    Qoplash koeffitsiyentini.
    
22. 
    Regionning eksport kvotasi (KE).
    
23. 
    Regionning import kvotasi (KI).
    
24. 
    Regionning tashqi savdo kvotasi (KTS).
    

VARIANT № 26

1-topshiriq. Mehnat resurslarining bandlik turlari bo’yicha taqsimlanishi, iqtisodiyotda band bo’lmagan mehnatga qobiliyatli aholi qanday aniqlanadi?

2-topshiriq. Xalq xo’jaligi balansi (XXB) va milliy hisoblar tizimi (MHT) o’rtasidagi farqlari va o’xshashliklarini ayting.

3-topshiriq. Aholining daromadlari bo’yicha tabaqalanishi qanday aniqlanadi?

4- topshiriq.Bir turdagi mahsulot ishlab chiqaruvchi korxonalar bo’yicha quyidagi ma’lumotlar berilgan:

Korxonalar	1-chorak		2-chorak
	Ishlab chiqarilgan buyumlar, dona	Sarflangan ish vaqti, kishi-soat	Ishlab chiqarilgan buyumlar, dona	Sarflangan ish vaqti, kishi-soat
1. 2.	25000 50000	5000 5000	42000 55000	7000 5000

Hisoblang.

1. 
   har bir chorakda alohida korxonalar va ikkala korxona bo’yicha mehnat unumdorligining darajalarini;
   
2. 
   har bir korxona bo’yicha mehnat unumdorligining alohida indekslarini;
   
3. 
   mehnat unumdorligining umumiy(o’zgaruvchan va o’zgarmas tarkibli hamda tarkibiy siljish) indekslarini.
   

5- topshiriq. Hududning iqtisodiy faoliyatini ifodalovchi quyidagi shartli ma’lumotlar berilgan. (mln. so‘m)

№	Ko‘rsatkichlar	Miqdor
1	Moddiy ishlab chiqaruvchi tarmoqni yalpi ishlab chiqarishi, asosiy bahosida	12620.0
2	Pulli xizmatlardan tushum, asosiy bahosida	6015.0
3	Davlat byudjet tashkilotini saqlash xarajati	1256.0
4	Yalpi faoliyat ko‘rsatuvchilardan tushum	102.0
5	Oraliq iste’mol (OI)	9980.0
6	Mahsulot solig‘i (MN)	870.0
7	Mahsulot subsidiyasi (MS)	250.0
8	Import sof solig‘i (ISS)	120.0

Yuqoridagima’lumotlargaasoslanganholdaishlabchiqarishschyotiniasosiyko‘rsatkichlarinihisoblang.

1.Hududdagi yalpi ishlab chiqarish, asosiy bahosida

2.Hududning yalpi ichki mahsuloti

3. Hududni ishlab chiqarish schyotini tuzing.

VARIANT № 27
1-topshiriq. Milliy hisoblar tizimi tushunchasi va uning yuzaga kelish tarixi.

2-topshiriq. Lorents egri chizig’ini tushuntiring?

3-topshiriq. Aholi soni va tarkibi qanday aniqlanadi?

4- topshiriq. Mamlakat aholisi soni to’g’risda ma’lumotlar berilgan. Mamlakat aholisining o’rtacha yoshihni va berilgan yillar dinamikasini aniqlang:

Yillar	Aholi soni, ming kishi	SHu jumladan.
		15 yoshgacha	15-65 yosh	65-80 yosh	80 yoshdan katta
2017	147,06	36,03	82,51		2,22
2018	131,05		85,90	9,70	2,96
2019	133,61	20,41		22,45	3,72
2020	135,57	19,96	86,93		4,00

5- topshiriq. Hududning iqtisodiy faoliyatini ifodalovchi quyidagi shartli ma’lumotlar berilgan. (mln. so‘m)

№	Ko‘rsatkichlar	Miqdor
1	Moddiy ishlab chiqaruvchi tarmoqni yalpi ishlab chiqarishi, asosiy bahosida	12664.0
2	Pulli xizmatlardan tushum, asosiy bahosida	6014.0
3	Davlat byudjet tashkilotini saqlash xarajati	1236.0
4	Yalpi faoliyat ko‘rsatuvchilardan tushum	102.0
5	Oraliq iste’mol (OI)	9985.0
6	Mahsulot solig‘i (MN)	872.0
7	Mahsulot subsidiyasi (MS)	250.0
8	Import sof solig‘i (ISS)	120.0

Yuqoridagima’lumotlargaasoslanganholdaishlabchiqarishschyotiniasosiyko‘rsatkichlarinihisoblang.

1.Hududdagi yalpi ishlab chiqarish, asosiy bahosida

2.Hududning yalpi ichki mahsuloti

3. Hududni ishlab chiqarish schyotini tuzing.

VARIANT № 28

1-topshiriq. Aholi daromadlari va xarajatlari balansi deganda nimani tushunasiz?

2-topshiriq. Asosiy kapitalning xarakati ko’rsatkichlari nima uchun qo’llaniladi?

3-topshiriq. Aholi kategoriyalari deganda nimani tushunasiz?

4- topshiriq.Respublika bo`yicha quydagi ma`lumotlat berilgan , (mlrd. so`m.)

Yillar	Yalpi ichki mahsulot	Eksport	Import
2015	56365,6	16671,3	4691,7
2016	62668,3	13623,4	4681,6
2017	76764,2	15645,3	6728,6
2018	107629,3	18258,4	10704,6
2019	148976,9	14534,6	9438,4
2020	164567,9	15520,2	9545,8

Aniqlang:

1. 
   Tashqi savdo aylanmasini.
   
2. 
   Savdo balansi saldosini.
   
3. 
   Qoplash koeffitsiyentini.
   
4. 
   Regionning eksport kvotasi (KE).
   
5. 
   Regionning import kvotasi (KI).
   
6. 
   Regionning tashqi savdo kvotasi (KTS).
   

5- topshiriq. Mamlakat aholisi soni to’g’risda ma’lumotlar berilgan.

Yillar	Aholi soni, ming kishi	Shu jumadan:				Aholining o’rtacha yillik o’sish sur’ati (%)				Aholining 1 kv. km ga to’g’ri keladigan aholi soni
		Shahar aholisi		Qishloq aholisi		Jami aholi soni	Shu jumadan:
		soni	hissasi %	soni	hissasi %		Shahar aholisi	Qishloq aholisi
2012	24487,7				62,6					54,55
2013	24813,1		37,2
2014	25115,8	9286,9
2015	25427,9		36,7
2016	25707,4			16326,2
2017	26021,4			16579,4
2018	26312,7	9495,1
2019	26663,8				64,0
2020	27072,2	9698,2

Izoh: Mamlakat hududi ...... ming km²

Berilganlar asosida qyuidagilarni aniqlang;

1.Jadvaldagi noma’lum ko’rsatkichlarni aniqlang. (mingkishihisobiga)

2. Berilgan ma’lumotlar asosida yil boshiga yil boshiga yil boshiga mamlakat aholisi soni darajasini analitik tekislang.

3. 2020 -2030 yillarga prognoz darajalarini aniqlang.

VARIANT № 29

1-topshiriq. Aholi turmush darajasini tavsiflovchi ko’rsatkichlar tizimi deganda nimani tushunasiz?

2-topshiriq. Doimiy va mavjud aholi o’rtasidagi qanday bog’liqlik mavjud?

3-topshiriq. Bank statistikasi ko’rsatkichlarini hisoblash va tahlil qilish metodlarini ayting?

4- topshiriq. Hudud asosiy kapitali haqida quyidagi ma’lumotlar berilgan (mlnso’m):

1. Asosiy kapitalning to’liq boshlang’ich qiymati, yil boshida2964,0

2. Yil boshiga asosiy kapitalning eskirish darajasi,% 15,0

3. Yil davomida sotib olingan asosiy kapital 646,6

4. Hisobdan chiqarilgan asosiy kapitalning to’liq boshlang’ich qiymati 224,0

5.Hisobdan chiqarilgan asosiy kapitalning qoldiqqiymati 2,0

6.Yillik amortizatsiya qiymati 175,0

7. Ishlab chiqarilgan mahsulot qiymati 3022,6

Asosiy kapitalning holati va harakati ko’rsatkichlarini aniqlang hamda asosiy kapital balansini tuzing.

5- topshiriq. Respublika bo`yicha quydagi ma`lumotlat berilgan , (mlrd. so`m.)

Yillar	Yalpi ichki mahsulot	Eksport	Import
2015	58378,6	18872,8	4891,2
2016	62868,8	13823,4	4881,6
2017	79864,2	15045,8	6728,2
2018	97989,3	14858,2	9704,8
2019	148976,8	14234,6	9838,4
2020	164867,6	15420,2	9125,8

Aniqlang:

1. 
   Tashqi savdo aylanmasini.
   
2. 
   Savdo balansi saldosini.
   
3. 
   Qoplash koeffitsiyentini.
   
4. 
   Regionning eksport kvotasi (KE).
   
5. 
   Regionning import kvotasi (KI).
   
6. 
   Regionning tashqi savdo kvotasi (KTS).
   

VARIANT № 30

1-topshiriq. Makroiqtisodiy tahlillarda MHTdan foydalanish yunalishlari qanday amalga oshiriladi?

2-topshiriq. Aholining bandlik holati bo’yicha tasnifini tushuntirib bering?

3-topshiriq.Aholi turmush darajasining sifat ko’rsatkichlariga nimalar kiradi?

4- topshiriq.Mamlakat makroiqtisodiy ko’rsatkichlari haqida quyidagi ma’lumotlar berilgan:

№	Ko’rsatkichlar	mlrd.so’m
I. Ishlab chiqarish usuli
1	Yalpi ishlab chiqarish, asosiy bahoda	4500
2	Oraliq iste’moli	2600
3	Yalpi qo’shilgan qiymat, asosiy bahoda
4	Mahsulotlarga soliqlar	300
5	Mahsulotlarga subsidiyalar	200
6	Yalpi ichki mahsulot, iste’molchi bahosida
7	Xorijdan olingan birlamchi daromadlar qoldig’i	20
8	Yalpi milliy daromad
9	Asosiy kapital iste’moli	220
10	Sof milliy daromad (milliy daromad)
II. Pirovard foydalanish usuli (sarflar usuli)
11	Pirovard iste’molga sarflar	1500
12	Yalpi jamg’armaga sarflar	500
13	Tovar va xizmatlar eksporti	450
14	Tovar va xizmatlar importi	410
15	Statistik farq
16	Yalpi ichki mahsulot, iste’molchi bahosida
17	Sof milliy daromad (milliy daromad)
III. Taqsimlash usuli(daromadlar usuli)
18	Mehnat haqi	1100
19	Ishlab chiqarish va importga soliqlar	400
20	Ishlab chiqarishga va importga subsidiya	250
21	Yalpi foyda va yalpi aralash
22	Yalpi ichki mahsulot, iste’molchi bahosida
23	Sof milliy daromad (milliy daromad)

Jadvaldagi noma’lum ko’

5- topshiriq. Mamlakat aholisining yillik o’rtacha pul daromadlarini jon boshiga taqsimlanishi bo’yicha quyidagi ma’lumotlar berilgan, (jamiga nisbatan % hisobida):

Ko’rsatkich	Jami aholi soniga nisbatan, %
Jon boshiga o’rtacha oylik pul daromadlari, ming so’m
1150 gacha	2,9
1150-1200	3,4
1200-1250	6,2
1250-1300	13,5
1300-1400	14,8
1400-1500	10,7
1500-1700	18,0
1700 dan yuqori	30,5
Jami	100,0

Aniqlang:

1) jon boshiga oylik o’rtacha daromadni;

2) modal va medianal daromadni;

3) quyi va yuqori detsilini;

4) aholi pul daromadlari tabaqalashuvining detsili koeffitsiyentini;

5) daromadlarning kontsentratsiyalashuvi koeffitsiyentini (Djini koeffitsiyentini).