Statistika faniga kirish

1749 yilda Gettigenda xalqaro huquq va statistika professori G.Axenval (“Davlatshunoslik” fanini nazariyachilari orasida eng ko’zga ko’ringan olimlardan biri) “davlatshunoslik” fanini “Statistika” (lotincha “Status” so’zidan olingan bo’lib, hodisalarning holatini, ahvolini bildiradi. “Status” so’zi negizida italyancha “Stato”-davlat, amaliy siyosat va “Statista”- davlat arbobi, davlatni biluvchi so’zlari yotadi) deb atagan. Siyosiy arifmetika maktabi bilan deyarli bir paytda Germaniyada tasviriy maktab (fan) ham paydo bo’ladi. Bu maktab asoschilari G.Konring (1606-1681) va G.Axenvaldir.

• 1749 yilda Gettigenda xalqaro huquq va statistika professori G.Axenval (“Davlatshunoslik” fanini nazariyachilari orasida eng ko’zga ko’ringan olimlardan biri) “davlatshunoslik” fanini “Statistika” (lotincha “Status” so’zidan olingan bo’lib, hodisalarning holatini, ahvolini bildiradi. “Status” so’zi negizida italyancha “Stato”-davlat, amaliy siyosat va “Statista”- davlat arbobi, davlatni biluvchi so’zlari yotadi) deb atagan. Siyosiy arifmetika maktabi bilan deyarli bir paytda Germaniyada tasviriy maktab (fan) ham paydo bo’ladi. Bu maktab asoschilari G.Konring (1606-1681) va G.Axenvaldir.
• Statistikani rivojlanishiga munosib hissa qo’shgan belgiyalik olim Lamber Adolf Jak Ketle (1796-1874) va uning maktabidir. A.Ketle statistika bo’yicha 65 ta asar yozgan. Birinchi davlat statistika organi 1756 yilda Shvetsiyada tashkil qilingan. Frantsiyada 1772 yildan butun mamlakat bo’yicha aholining harakatlari to’g’risida hisobotlar tuzish boshlanadi va 1801 yilda Frantsiya ichki ishlar vazirligida statistik byuro tashkil qilinadi. Angliyada 1801 yilda aholi ro’yxati o’tkazilib, 30-yillarda sanoat vazirligi qoshida statistika departamenti barpo etiladi. 1887 yil Rimda Xalqaro statistika instituti tuzildi. Bu birlashmaning (bugungi kunda ham faoliyat ko’rsatmoqda) asosiy maqsadi – davlatlarning statistik ma’lumotlari o’zaro taqqoslama bo’lishini ta’minlash va xalqaro statistik to’plamlarni nashr etishdir. Statistikada matematik oqimni rivojlantirgan olimlar: angliyalik biolog F.Galton (1822-1911), K.Pirson (1857-1936), V.Gosset va R.Fisherlardir