Statistika” fanidan yozma ish savollari Statistika to‘g‘risida umumiy tushuncha. Tayanch so’zlar

Tayanch so’zlar: uy xo‘jaliklari byudjetini tekshirish, iste’mol baholari statistikasi, uyushmagan savdo statistikasi, dehqon xo‘jaligi statistikasi.

Ro‘yxatlar muvoffqitli o‘tishining talablari. Tayanch so’zlar: qisqa muddatda o‘tish, bir vaqtda o‘tish, butun mamlakat xududida amalga oshirish, xodisaning kam tebranishligi, teng vaqt oralig‘ida takrorlanib turish.

Jadval turlari va ularni tuzish qoidalari. Tayanch so’zlar: jadval maketi, jadval egasi, jadval kesimi, oddiy, guruh, kombinatsion jadval.

Oddiy va kombinatsion jadvallar tuzish. Tayanch so’zlar: jadval nomi, jadval tartib raqami, jadval egasi va kesimi, o‘lchov birliklari, davrlar, sanalar.

Grafiklar haqida tushuncha, statistikada ularning roli va ahamiyati. Tayanch so’zlar: grafiklarning turlari, grafiklarning tuzilishi, asosiy elementlari, ularni yasash va tahlil qilish.

Grafiklarning turlari va asosiy elementlari. Tayanch so’zlar: diagrammalar, (taqqoslash, tuzilma, dinamika, bog‘lanish) statistik xaritalar, (kortagrammalar, kartodiashrammalar).

Statistik grafiklarni yasash. Tayanch so’zlar: masshtab, shkala (to‘g‘ri va egri chiziqli), meyor, raqamli setka, kordinatalar tizimi, grafik maydoni, geometrik beliglar.

Chiziqli va yassi diagrammalar. Tayanch so’zlar: kordinati maydoni, raqamli setka, ordinata o‘qi, absissa o‘qi, ordinata cho‘qqilari.

Maroiqtisodiy faoliyat bosqichlariga ta’rif bering Tayanch so’zlar: ishlab chiqarish, taqsimlash, almashish, iste’mol.

Bozor faoliyatini amalga oshirishning iqtisodiy mexanizmi va qurollari Tayanch so’zlar: baho, talab, taklif, foyda.

O‘zbekiston Iqtisodiyotida bozorning va tadbirkorlikning o‘ziga xos xususiyatlari va statistikaning vazifalari tez rivojlanish, davlatning aralashuvi. Tayanch so’zlar: bozor, tadbirkorlik, yuridik shaxs, fizik shaxs, xo‘jalik yurituvchi subektlar.

Indeks so‘zining lug‘aviy ma’nosi va qo‘llanishi.

Iqtisodiy indekslar haqida umumiy tushuncha (mohiyati, ahamiyati va funksiyalari).

Indekslarning turlari va tasnifi.

Yakka indekslar.

Zanjirsimon, o‘zgarmas asosli va o‘zgaruvchan asosli yakka indekslar.

Yakka indekslarning xossalari.

Vaznsiz umumiy indekslar.

Vaznli o‘rtacha indekslar.

Bazis vaznli agregat indekslar.

Laspeyres indekslari.

Joriy vaznli agregat indekslar.

Paashe indekslari. Laspeyres va Paashe indekslarining qiyosiy tahlili.

Iste’mol narxlari indeksi.

Ishlab chiqaruvchilar narxlari indeksi.

Qishloq xo‘jaligi mahsulotlari narxlari indeksi.

Iqtisodiy indekslar turlari. Tayanch iboralari: yakka indekslar, umumiy indekslar, o’rtacha indekslar, o’zgaruvchan va o’zgarmas tarkib li indekslar, struktura siljish indeksi.

Individual indekslar va ularning turlari. Tayanch iboralari: fizik hajm, baho, tannarx, mehnat unumdorligi, qiymat indekslari.

Tarkibiy siljishlar ta’sirini indeks tahlili. Tayanch iboralari: o’zgaruvchan va o’zgarmas tarkibli indeks, struktura siljish indeksi.

Tovarlar savdosi boyicha quyidagi ma’lumotlar berilgan

Tovarlar	Hisobot davrida sotilgan tovarlar qiymati, mln.so’m	Bazis davriga nisbatan hisobot davrida o’rtacha bahoning o’zgarishi, %
Jun gazlamalar	985	+15
Ip gazlamalar	450	-3
Ipak gazlamalar	315	+30

Hisoblang: 1. Bahoning umumiy indeksini. 2. Agar haqiqiy baholarda tovar aylanishining umumiy qiymati 18% ga oshgan bo’lsa, sotilgan tovarlar fizik hajmi qanday o’zgardi. 3. Baho o’zgarishi natijasida, aholining qilgan iqtisodi yoki ortiqcha xarajatining hajmini.