Статистик кўрсаткичлар режа

СТАТИСТИК КЎРСАТКИЧЛАР

РЕЖА:

• Мутлоқ миқдорлар, уларнинг турлари ва ўлчов бирликлари
• Нисбий миқдорлар тўғрисида тушунча ва уларнинг ифодаланиши 
• Нисбий миқдорларнинг турлари ва уларни ҳисоблаш тартиби

Ҳодиса ва жараёнлар дастлаб мутлоқ миқдорларда қайд қилинади, сўнгра эса улар асосида нисбий ва ўртача миқдорлар ҳисоблаб топилади. Демак мутлоқ миқдорлар ҳар қандай статистик кўрсаткичларнинг дастлабки (бошланғич) шаклидир. Миқдорлар қўшиш, айириш, ўлчаш каби амалларни бажариш билан аниқланади.

• Ҳодиса ва жараёнлар дастлаб мутлоқ миқдорларда қайд қилинади, сўнгра эса улар асосида нисбий ва ўртача миқдорлар ҳисоблаб топилади. Демак мутлоқ миқдорлар ҳар қандай статистик кўрсаткичларнинг дастлабки (бошланғич) шаклидир. Миқдорлар қўшиш, айириш, ўлчаш каби амалларни бажариш билан аниқланади.

Миқдорлар ифодаланиш ҳажмига қараб, якка ва умумий мутлоқ миқдорларга бўлинади. Якка ҳодиса ва жараёнларни ифодаловчи мутлоқ миқдорлар якка мутлоқ миқдорлар дейилади. Бундай миқдорлар ўрганилаётган тўпламнинг ҳар бир бирликларини тавсифлаб кузатишнинг бошланғич бўғинида қайд қилинади. Масалан, бир теримчининг бугун терган пахтаси - 65 кг, ҳар бир ходимнинг олган бир ойлик иш ҳақи - 42600 сўм, нон заводида бугун ишлаб чиқарилган буғдой нони, фамилияси, исми аниқ бўлган, имтихонни “аъло” баҳога топширган талаба ва шу кабилар.

• Миқдорлар ифодаланиш ҳажмига қараб, якка ва умумий мутлоқ миқдорларга бўлинади. Якка ҳодиса ва жараёнларни ифодаловчи мутлоқ миқдорлар якка мутлоқ миқдорлар дейилади. Бундай миқдорлар ўрганилаётган тўпламнинг ҳар бир бирликларини тавсифлаб кузатишнинг бошланғич бўғинида қайд қилинади. Масалан, бир теримчининг бугун терган пахтаси - 65 кг, ҳар бир ходимнинг олган бир ойлик иш ҳақи - 42600 сўм, нон заводида бугун ишлаб чиқарилган буғдой нони, фамилияси, исми аниқ бўлган, имтихонни “аъло” баҳога топширган талаба ва шу кабилар.

умумий мутлоқ миқдорларни қуйидагича ифодалаш мумкин: