Standartlashtirish asoslari

Muvofiqliqni baholash turlari 
Yuklarni ortish va 
tushirishdan avvalgi 
inpeksiya 
 
Inspeksiya nazorati 
Sinovlar 
Sertifikatlashtirish 
Muvofiqlikni 
deklarasiyalash  
 
Akreditasiyalash 

---

 
59 
 
 
 
 
 
 
 
 
2.8-rasm. Tizim strukturasi 
 
2.9-rasm. Muvofiqlikni baholashning asosiy vazifalari 
Muvofiqlikni baholashning asosiy tamoyillari quyidagilardan iborat: 
muvofiqlikni  baholashning  yagona  qoidalari  va  tartib-taomillari  qo'llanishi;  
 
vakolatlilik,  xolislik  va  biron-bir  aloxida  manfaatlarning  ustun  kelishi 
extimolidan mustaqillik;  
muvofiklikni baxdlash faoliyati to'grisidagi 
axborotning 
Sifat bo'yicha ekspert auditorlar 
Yuklarni ortishdan va tushirishdan 
avvalgi inspeksiyalar 
 
Sifat tizimlarini sert, idoralari 
Sinov labaratoriyalari 
Kalibrlash          
labaratoriyasi  
 
Sertifikatlashtirish  
idoralari 
Muvofiqlikni baholash 
tizimining  
strukturasi 

---

 
60 
ochiq-oydinligi,  ishonchliligi  va  foydalanilishi  mumkinligi;maxfiylikning  ta’minlanishi 
xamda kasbiy va tijorat sirining saqlanishi; 
akkreditatsiyalashtirishningixtiyoriy 
tusdaligi.  
Muvofiklikni  baxolashdan  kimlar  manfaatdor  bo'lishi  mumkin?  Birinchi 
o'rinda  Iste’molchilar  muvofiklikni  to'g'ri  baxolashdan  manfaatdordirlar,  noto'g'ri  yoki 
ishonchsiz  baholashdan  ular  zarar  ko'radilar,  chunki  uning  natijalari  ular  tomonidan 
maxsulotla  rtanlanishi  uchun  asosbo'lib  xizmat  qiladi.  Iste’molchi  mahsulot  sifati  yoki 
xavfsizligi u kutgan va uni qanoatlantira oladigan xarakteristikalarga javob bera oladigan 
baxolashdan  o'tganligi  to'g'risida  muvofiklik  sertifikati  orqali  yetarli  darajada  ishonchga 
ega 
bo'ladi.                                                                                                                                     
 
Ishlab  chiqaruvchilar  o'znavbatida  mahsulotlari  o'rnatilgan  xujjatlarda  qayd 
qilingan  xarakteristikalarga  muvofikligiga,  shuningdek,  mijozlar  kutgan  natijalarni 
qondira  olishi,  buni  natijasida  bozorda  raqobatbardosh  bo'la  olishlari  mumkinligiga 
ishonch hosil qilishni istaydilar,  bu  albatta muvofiklikni baxolash  faoliyati  bilan bog'lik. 
Maxsulotlar  va  xizmatlarni  muvofiqlikka  baholash  zamonaviy  texnologiya  va  ilmning 
rivojlanish  darajasi  bilan  mutanosib  bo'lish  imkonini  beradi  xamda  nuqsonli  mahsulot 
bozorga tushibqolmasligi uchun yetarlidarajada aniq talablarni o'rnatadi.  
2.10-rasm. Muvofiqlikni baholashning asosiy tamoyillari 
  Masala  salomatlik,  xavfsizlik  yoki  atrof-muxit  borasida  borayotgan  taqdirda, 
muvofiqlikni baholash qonun  darajasida majburiy qilib belgilanadi. Bu xolda tegishli 
baholanishsiz  va  tasdiklanishsiz,  ishlab  chikaruvchilar  va  sotuvchilar  mahsulotni 
sotuvga chiqarishlari mumkin emas.  

---

 
61 
Xalqaro  standartlar  va  qo'llanmalar  xam  bunday  baxolashlarni  samarali  amalga 
oshirish  va  ularning  natijalarini  tan  olish  bo'yicha  talablar  o'rnatadi,  ko'rsatmalar 
beradi. 
Boshqaruv  organlari  xam  o'z  navbatida  muvofiqliknibaxolashdan  manfaatdor, 
chunki mazkurjarayon sog'liqni saqlash, xavfsizlik, tabiatni muxofaza qilish qonunlari 
tizimlarini boshqarish va davlat siyosati soxasidagi maqsadlarga erishish uchun asosiy 
vositalardan biri hisoblanadi.