Standartlashtirish asoslari

Atmasfera 
  yerdagi  barcha  jonli  va  jonsiz  organizimlar  uchun  asosiy  xayotiy 
omilardan biri,  bu xavo  muxiti,  yani  sayoramizning xavoli qobig’Ii.  Uulkan xajimga 
ega bo’lib, jami massasi 5 ming trln tonnadan ortiq.Uni yerdagi barcha odamlar soniga 
bo’lsak kishi boshiga million tonnadan ortiq xavo to’g’ri kelishi mumkin. Xavo faqat 
inson  uchungina  emas  bir  necha  minglab  turdagi  janzotlar  va  xayvonat  olami, 
shuningdek  turli-tuman  zamonaviy  texnika  transport  vositalari  uchun  xam  zarur.U 
tufayli  chor  atrofdaga  nur  va  tovish  tarqaladi.  Agar  xavo  bo’lmasa  bir  laxzada  suv 
bug’lanib  daryo  va  ko’lar  xammasi  qurib  qoladi.  Atmasfera  xavosi  turli  gaz 
moddalarning  aralashmasidan  iborat  bo’lib  uning  eng  ko’p  qismini  azot  va  kislarod 
gazlari  tashkil  qiladi.  Xavoda  azot  78  va  kislarod  21  foiz  atrofida  qolgan  1  foizdan 
ortig’I  inert  gaz  [argon,neon,geliy,ksenon,kripton]  lar,karbanat  angidiredi  va  is  gazi, 
vodorod  va  boshqalarga  to’g’ri  keladi.  Bu  malumot  albatta  tabiiy  xoldagi  xavo 
muxitiga taluqli. Muayan bir xudud xavosi tarkibi  real sharoitda malum darajada farq 
qilishi  mumkin.  Masalan  shaxar  xavosi  tarkibida  boshqa  gazsimon  birikmalar  xatto 
mayda  dispers  zarrachalardan  iborat  qatiq  jisimlar  chang  yoki  zaxarli  turli  aerozollar 
xam bo’ladi. 
Atmasfera  tuzilishi  unda  kuzatiladigan  xar  xal  tabiiy  jarayon  xa  xodisalar 
tavsifiga  oid  malumotlarni  bayonidan  oldin  dastlab  xavoning  asosiy  tarkibi  va  uning 
tabiatini xarakterlaydigon azot xamda kislarod gazlariga doir kimyoviy,fizik-kimyoviy 
va boshqa ilmiy malumotlar bilan tanishib chiqamiz.