Standartlashtirish asoslari

Test topshiriqlari. 
1.
 
“Metrologiya” – bu……  
a. o’lchashlar, ularning birliligini ta’minlash usullari va vositalari hamda talab qilinadigan 
aniqlikka erishish yo’llari haqidagi fan; 
b.  o’lchashlarning  natijalari  qonunlashtirilgan  birliklarda  aks  ettirilgan  va  xatoliklari 
berilgan ehtimollikda ma’lum bo’lgan o’lchov holati; 
v. o’lchashlar xaqidagi fan 
g.  metrologiya  qoidalariga  rioya  etiilishini  tekshirish  maqsadida  davlat  metrologiya 
xizmati organlari amalga oshiradigan faoliyat; 
d.  o’lchash  vositalarining  belgilab  qo’yilgan  texnik  talablarga  muvofiqligini  aniqlash  va 
tasdiqlash  maqsadida  davlat  metrologiya  xizmati  organlari  (vakolat  berilgan  boshqa 
organlar, tashkilotlar) tomonidan bajariladigan operastiyalar majmui; 
2.
 
“Yagona o’lchov birligi” – bu……  
a. fizik o’lcham birligini boshqa o’lchash vositalariga o’tkazish maqsadida uni qayta hosil 
qilish va saqlash uchun mo’ljallangan o’lchov vositasi; 
b. o’lchashlar, ularning yagona birlikda bo’lishini ta’minlash usullari va vositalari hamda 
talab qilinadigan aniqlikka erishish yo’llari haqidagi fan; 
v.  o’lchashlarning  natijalari  qonunlashtirilgan  birliklarda  aks  ettirilgan  va  xatoliklari 
berilgan ehtimollikda ma’lum bo’lgan o’lchov holati; 
g.  metrologiya  qoidalariga  rioya  etiilishini  tekshirish  maqsadida  davlat  metrologiya 
xizmati organlari amalga oshiradigan faoliyat; 
d.  o’lchash vositalarining belgilab qo’yilgan texnik talablarga muvofiqligini aniqlash va 
tasdiqlash  maqsadida  davlat  metrologiya  xizmati  organlari  (vakolat  berilgan  boshqa 
organlar, tashkilotlar) tomonidan bajariladigan operastiyalar majmui; 
3.
 
O’lchash vositasi” – bu…… 

---

 
166 
a. fizik kattalik birligini boshqa o’lchov vositalariga o’tkazish maqsadida uni qayta hosil 
qilish va saqlash uchun mo’ljallangan o’lchov vositasi; 
b.  vakolat  berilgan  milliy  organning  qarori  bilan  O’zbekiston  Respublikasi  hududida 
o’lchov birligining o’lchami sifatida e’tirof etilgan etalon; 
v.  operastiyalar  va  qoidalar  majmui  bo’lib,  ularning  bajarilishi  xatolari  ma’lum  bo’lgan 
o’lchov natijalari olishni ta’minlaydi. 
g.  xamma javoblar to’g`ri 
d. o’lchashlar uchun foydalaniladigan va normalangan metrologik xususiyatga ega bo’lgan 
texnika vositasi; 
4.
 
“Birlik etaloni” – bu…. 
a. o’lchashlar uchun foydalaniladigan va normalangan metrologik xususiyatga ega bo’lgan 
texnika vositasi; 
b. Xamma javoblar tugri 
v. fizik o’lcham birligini boshqa o’lchov vositalariga o’tkazish maqsadida uni qayta hosil 
qilish va saqlash uchun mo’ljallangan o’lchov vositasi; 
g.  to’g`ri javob yuk 
d.  vakolat  berilgan  milliy  organning  qarori  bilan  O’zbekiston  Respublikasi  hududida 
o’lchash birligining o’lchami sifatida e’tirof etilgan etalon; 
5.
 
“Davlat etaloni” – bu …… 
a.  Uzbekiston Respublikasining davlat chegarasini ximoya qilish uchun sirli qurol 
b.    o’lchash  vositalarining  belgilab  qo’yilgan  texnik  talablarga  muvofiqligini  aniqlash  va 
tasdiqlash  maqsadida  davlat  metrologiya  xizmati  organlari  (vakolat  berilgan  boshqa 
organlar, tashkilotlar) tomonidan bajariladigan operastiyalar majmui 
v.  fizik o’lchash birligini boshqa o’lchov vositalariga o’tkazish maqsadida uni qayta hosil 
qilish va saqlash uchun mo’ljallangan o’lchov vositasi; 
g.    vakolat  berilgan  milliy  organning  qarori  bilan  O’zbekiston  Respublikasi  hududida 
o’lchash  birligining o’lchami sifatida e’tirof etilgan etalon; 
d. Hamma javoblar to’g`ri 
6.
 
“Metrologiya xizmati” – bu …… 
a.  maxsus xizmat 

---

 
167 
b.  davlat  organlari  va  yuridik  shaxslarning  metrologiya  xizmatlari  tarmog`i  hamda 
ularning o’lchashlar yagona birlikda bo’lishini ta’minlashga qaratilgan faoliyati 
v.  qiyoslash maqsadi va metrologiya koydalarini rioya qilish bo`yicha davlat metrologmk 
organi birgalikta faoliyat olib boradigan xizmat korxonasi 
g.  MXX 
d.  SMB 
7.
 
“Davlat metrologiya nazorati” – bu …. 
a.  metrologiya  qoidalariga  rioya  etiilishini  tekshirish  maqsadida  davlat  metrologiya 
xizmati organlari amalga oshiradigan faoliyat; 
b.  maxsus xizmatning faoliyati 
v.    metrologiya  jihatlarining  haqiqiy  qiymatlarini  va  o’lchash  birliklarining  qo’llashga 
yaroqliligini  aniqlash  hamda  tasdiqlash  maqsadida  kalibrlash  laboratoriyasi  bajaradigan 
operastiyalari majmui; 
g.  davlatning o’lchash birligini ta’minlash 
d.  o’lchash    vositalarining  belgilab  qo’yilgan  texnik  talablarga  muvofiqligini  aniqlash  va 
tasdiqlash  maqsadida  davlat  metrologiya  xizmati  organlari  (vakolat  berilgan  boshqa 
organlar, tashkilotlar) tomonidan bajariladigan operastiyalar majmui; 
8.
 
“O’lchash vositalarini kiyoslash” – bu …  
a.  o’lchash  vositalarining belgilab qo’yilgan texnik talablarga muvofiqligini aniqlash va 
tasdiqlash  maqsadida  davlat  metrologiya  xizmati  organlari  (vakolat  berilgan  boshqa 
organlar, tashkilotlar) tomonidan bajariladigan operastiyalar majmui; 
b.    metrologiya  jihatlarining  haqiqiy  qiymatlarini  va  o’lchash  birliklarining  qo’llashga 
yaroqliligini  aniqlash  hamda  tasdiqlash  maqsadida  kalibrlash  laboratoriyasi  bajaradigan 
operastiyalari majmui; 
v.    yagona  namunalarda  ishlab  chiqariladigan  (yoki  O’zbekiston  hududiga  yagona 
namunalarda  olib  kiriladigan)  o’lchash  vositalarining  xossalarini  sinchiklab  tadqiq  etish 
asosida  ular  qo’llanish  uchun  haqqoniy  ekanligining  metrologiya  xizmati  tomonidan 
e’tirof etilishi; 

---

 
168 
g. o’lchashlarning yagona birligini ta’minlash ishlarini akkreditastiya qilishni belgilangan 
sohada  o’tkazishga  metrologiya  xizmatlari,  markazlari,  laboratoriyalarining  vakolatli 
ekanligining rasmiy e’tirof etilishi; 
d.  o’lchash  vositalarni tamirlash va sozlash 
9.
 
“O’lchash vositalarini kalibrlash” – bu… 
a.    o’lchash  vositalarining  belgilab  qo’yilgan  texnik  talablarga  muvofiqligini  aniqlash  va 
tasdiqlash  maqsadida  davlat  metrologiya  xizmati  organlari  (vakolat  berilgan  boshqa 
organlar, tashkilotlar) tomonidan bajariladigan operastiyalar majmui; 
b.    metrologiya  jihatlarining  haqiqiy  qiymatlarini  va  o’lchash  birliklarining  qo’llashga 
yaroqliligini  aniqlash  hamda  tasdiqlash  maqsadida  kalibrlash  laboratoriyasi  bajaradigan 
operastiyalari majmui; 
 v.  yagona  namunalarda  ishlab  chiqariladigan  (yoki  O’zbekiston  hududiga  yagona 
namunalarda  olib  kiriladigan)  o’lchash  vositalarining  xossalarini  sinchiklab  tadqiq  etish 
asosida  ular  qo’llanish  uchun  haqqoniy  ekanligining  metrologiya  xizmati  tomonidan 
e’tirof etilishi;