Sportchi shaxsini shakllanishiga tasir etuvchi omillar

---

SPORTCHI SHAXSINI
SHAKLLANISHIGA TASIR
ETUVCHI OMILLAR
M Y F A T H E R

---

Jismoniy mashg’ulotlarning psixologik masalalari
Sport qobiliyatlarini rivojlanishida psixofiziologik shart sharoitlar
Ruhiy tayyorgarligining nazorati
REJA:

---

JISMONIY MASHG’ULOTLARNING PSIXOLOGIK MASALALARI

---

QOBILIYATNING BARCHA TUZILMALARINING ASOSIDA, JUMLADAN,
SPORTDA HAM, TABIY VA BIOLOGIK BARQARORLIKKA EGA BO’LGAN
LAYOQATLAR YOTADI.
I.PAVLOV, UNING O’QUVCHILARI VA IZDOSHLARINING
TADQIQOTLARI INSON ASAB TIZIMINING TIPOLOGIK FAOLIYATINI
TABIAT RIVOJLANISH QONUNLARIGA ASOSLANIB O’RGANDILAR.
ANIQLANISHICHA, HAR-XIL ASAB TIZIMI XUSUSIYATLARIGA EGA
BO’LGAN INSONLARNING XARAKTERI HAM, XOLATI HAM,
RIVOJLANISH XUSUSIYATI HAM, MALAKASI, SIFATLARI HAM
TURLICHA BO’LADI.

---

INSON ASAB TIZIMINING ASOSIY TIPOLOGIK XUSUSIYATLARI:
-KUCHLILIK-ZAIFLIK KISHI ASAB TIZIMIGA TA’SIR ETUVCHI
XOLATLARNING KATTA-KICHIKLIGINI HISOBGA OLGAN HOLDA
CHIDAMLILIK DARAJASI;
-XARAKATCHANLIK, SUSTLIK – KISHI ASAB TIZIMINING
QO’ZG’ATUVCHIGA NISBATAN TA’SIR QILISHNING TEZLIGI;
-VAZMINLIK, TEZLIK- ASAB JARAYONIDAGI XUSUSIYATLARIGA
QO’ZG’ALISH, TORMOZLANISH VA XARAKAT KUCHLARI
BO’YICHA MUNOSABATINING OCHILISHI;

---

BU ASAB TIZIMLARINI QO’SHILISHIDAN QUYIDAGI TUR GURUHLARIGA AJRALADI:
-O’TA VAZMIN TUR – FAOLIYATI BIR TEKISDA O’TADI, XARAKATI CHARCHOQ TUFAYLI KAMDAN-KAM HOLDA
TUSHIB KETADI;
-VAZMIN TUR – BIR TEKISDA KUCH SARF QILINADIGAN ISHLARNI YAXSHI BAJARADI, DAVOMIY VA USLUBIY
ZO’RIQISHDA YUQORI CHIDAMLILIKKA EGA;
-QIZIQQON TUR – XARAKTERINI O’ZGARIB TURISHI, ASABLARINI TARANGLASHUVI TUFAYLI FAOLIYATI TUSHIB
KETADI;

---

Sport qobiliyatlarini rivojlanishida psixofiziologik shart sharoitlar

---

RUHIY TAYYORGARLIKNING NAZORATI JARAYONIDA QUYIDAGILAR
BAHOLANADI:
-SHAXSLI VA AHLOQ IRODA SIFATLARI, HAR-XIL SPORT TURLARIDAGI
BELLASHUVLARDA YUQORI SPORT NATIJALARIGA ERISHINI
TA’MINLASH
(YETAKCHILIK QOBILIYATI, G’ALABAGA ERISHISHNING SABABLARI,
KERAKLI DAQIQALARDA HAMMA KUCHLARNI YIG’ISH QOBILIYATI,
YUQORI YUKLAMALARNI KO’TARISH QOBILIYATI, HIS-XAYAJON
TURG’UNLIGI, O’Z-O’ZINI NAZORAT QILISH QOBILIYATI);

---

-YUQORI TOIFALI RAQIB BILAN BELLASHUVLARDA
QATNASHIB CHIQISHNING BARQARORLIGI, ASOSIY
MUSOBAQALARDA YAXSHI NATIJALARNI KO’RSATISH
QOBILIYATI;
-TURLI BELLASHUV HOLATLARIDA VA SPORTNING O’ZIGA
XOS TURLARI BILAN DIQQATNI BIR YERGA YIG’ILGANLIGI
VA HAJMIGA BOG’LIQLIGI;
-BELLASHUV OLDIDAN VA DAVOMIDA KUCHLI HAYAJONNI
BOSHQARISH QOBILIYATI;
-XARAKAT PARAMETRLARINI ( VIZUAL, KINESTETIK)
AMALGA OSHIRISHNI HAR-XIL QABUL QILISH, MUSHAK
KOORDINATSIYALARINI VA AXBOROTNI QAYTA ISHLASHNI
RUHIY BOSHQARISH QOBILIYATI;

---

BUGUNGI SPORTCHILAR ERISHGAN YUKSAK
KO’RSATKICHLAR DARAJASINI YANADA
YUKSALTIRISH UCHUN, OLAMNI ENG YUQORI
MALAKALI SPORTCHILAR TAYYORLASH USLUBINI,
SHUNINGDEK, SPORTCHINI TAYYORLASHDA UZOQ
YILLARDAN BERI QO’LLANILIB KELAYOTGAN
BUGUNGI TASHKILIY-METODIK USULNI XAM
BATAMOM TAKOMILLASHTIRISH TALAB QILINADI.

---

Ruhiy tayyorgarligining nazorati

---

ENG YIRIK SPORT MUSOBAQALARIDA ERISHILGAN
YUTUQLARNING NATIJALARI TOBORA OSHIB BORAYOTGANI
SABABLI, MUSOBAQA KURASHLARI NIHOYATDA
KESKINLASHIB KETDI. BU HOL SPORTCHILARNING TEXNIK
VA AMALIY MAHORATINI SAMARADORLIGI, BARQARORLIGI
VA USTUVORLIGIGA, ULARNING USTMA-UST BO’LIB
TURADIGAN MA’SULIYATLI STARTLAR SHAROITDA AXLOQIY
IRODAVIY VA RUHIY TAYYORGARLIKKA BO’LGAN TALABNI
BENIHOYA OSHIRADI

---

YUKSAK MALAKALI SPORTCHILAR MAXSUS JISMONIY
TAYYORGARLIKNING SHU QADAR YUKSAK CHO’QQISIGA
CHIQQANLARKI, ENDI UNDAN YUQORIROQQA
KO’TARILISH ENG OG’IR VA ENG MURAKKAB VAZIFA
BO’LIB QOLDI, SHUNGA KO’RA, MAXSUS JISMONIY
TAYYORGARLIK SAMARADORLIGINI OSHIRISH
ZAHIRALARINI QIDIRISH VA SHU BILAN BIRGA UMUMAN,
MASHQ JARAYONI TIZIMIDA YANGICHA USUL VA
USLUBLAR ZARUR BO’LIB QOLDI.

---

MASHQ YUKLAMALARNI HAJMI VA SHU QADAR KATTALASHIB,
OG’IRLASHIB KETDIKI, UNI YILLIK SIKL DOIRASIDA, HAMDA
UNING HAR BIR BOSQICHI ICHIGA OQILONA SINGDIRISH
MASALASI KO’NDALANG QILIB QO’YILDI. SHU BILAN BIRGA,
MASHG’ULOT SAMARADORLIGINI OSHRISHNING BIRDAN BIR
USULI DEB E’TIROF ETILGAN MUNOSABATDA BO’LISH ZARURATI
TUG’ILDI. SHUNGA KO’RA BIRINCHIDAN, TURLICHA IMTIYOZLI
YO’NALISHLARDA BO’LGAN YUKLAMALAR O’RTASIDAGI ENG KO’P
FOYDA BERADIGAN NISBATINI, IKKINCHIDAN, MASHQLARNI
TASHKIL QILISHNING YANGI USULLARINI QIDIRISH ZARURATI
VUJUDGA KELDI, ZERO BUNDAY MASHQLAR SPORTCHIDA
ENERGIYA ZAHIRASINING SARFLANISHI VA QAYTA TIKLANISHI
O’RTASIDAGI ANIQ MUNOSABATGA SUYANGAN HOLDA, UNING
ORGANIZM FAOLIYATIDAGI MOSLANISH IMKONIYATLARINI TO’LA
AMALGA OSHIRISH UCHUN ENG MAQBUL SHAROITNI KO’ZDA
TUTADI

---

E'TIBORINGIZ UCHUN
RAHMAT