Sport metrologiyasi

zarur.Ikkinchi holda test natijalari dinamikasi yuklama ko'rsatkichlari bilan taqqoslanadi. Trenirovka topshiriqlarini bajargandan keyin, natijalari eng katta darajada o‘zgaradigan testlar eng yuqori informativ test deb hisoblanadi. Masalan, tezlik-kuch xarakterdagi (sakrash, yukni og‘irlashtirish yo’li bilan tez bajariladigan mashqlar) yuklamalardan so‘ng bo‘shashgan mushaklaming qattiqligi ortadi (demak, ushbu ko'rsatkich joriy nazorat uchun test bo’lishi mumkin).Nazoratning bunday turi uchun qo‘pol qurilmalar va murakkab o’lchash amallari talab qilinmaydigan testlardan foydalanish maqsadga muvofiq. Agar kunlarning birida o‘tkazilgan takroriy o’lchashlar dispersiyasi har kungi o’lchash natijalari dispersiyasiga nisbatan ancha kam bo’lsa, u holda joriy nazorat testlarining ishonchliligi yuqori bo’ladi. Masalan, agar takroriy o’lchashlar (bir kunda) tebranishi ±5 kg bo’lsa, kundan kunga kuchning tebranishi ±50 kg bo’lsa, u holda kuch testining ishonchliligi yuqori bo’ladi.Joriy nazorat testlarining har kunlik yuklama qiymatini test natijalari dinamikasi bilan taqqoslash asosida tanlash maqsadga muvofiq.Mikrosiklning birinchi kunida sportchilar (futbol bo‘yicha sport ustalari) bitta mashg‘ulo’l o‘tkazganlar va ertangi kunning saharida o’lchanganda, har birining qonidagi siydik konsentratsiyasi me’yor chegarasida bo’lgan. Siklning ikkinchi kunidagi yuklama o‘z qiymatiga ko‘ra oldingidan ancha sezilarli bo’lgan va u sportchilarning joriy holatlariga tezda ta’sir o‘tkazgan.Barcha sportchilarda siydik konsentratsiyasi ortgan ularning birida esa u hattoki charchash uchun xarakterli bo’lgan chegaraga yaqinlashgan.Uchinchi kundagi juda katta yuklama (ikkita mashg‘ulo’l) joriy nazorat ko‘rsatkichlarida ancha sezilarli siljishlarga olib kelgan. To‘rtinchi kuni bitta trenirovka mashg'ulo’li o‘tkazilgan va beshinchi kimnitig saharida joriy hoiat ko‘rsatkichiari kamaygan. Shunday qilih. kundan kunga yuklama qiymatining oVzgaiishi qondagi konsentratsiyasi dinamikasining o zgarish sharri bo'lib xizmat qitgan. Demak, bu testjoriy nazorat uchun yaroqli. Tezkor nazoratning mazmuni va imi tashkil etilishiTezkor nazoratda yechilishi ko‘zlangan asosiy masala - sportchining masbqlar, trenirovka mashg'uio’li, mashqlar serivasini ba-jargandan keyingi holatini ekspress baholashdir, B im day nazorat turidagi baholanadigan ko'rsatkichlarga sportcbinmg mashqni. bajarish texnikasini va o'zini tutishini (taktik) baholash ham kiradi, Test o‘tkazishning xususiyatlari tezkor nazorat testlariga juda katta talablar qo‘yadi. Mashqni bajarib bo'lgan zaho’li organizmda tiklanish jarayonlari boshlanadi va sportchi tezkor holati koh satkichlari qayd etilishining juda qisqa vaqtga bo'lsa ham kechiktirlishi haqiqiy vaziyatni aniqlash imkonini yo‘qo’ladi.Shuning uchun tezkor nazorat texnikasining asosiy tivojlanishi bevosita mashq bajarish paytidagi ko’lsatkichlami qayd etishga yo’laltirilgan. Tezkor nazorat testlarining informativligi bajariigan yuklamaga ulaming qanchalik sezgirligi bilan belgiianadi, Shiming uchun morfologik ko'rsatkichlardan - balandlikka sakrash, yugurish va shu kabi harakatli topshiriqlardan foydalanish maqsadga muvofiq. Ushbu o‘rmda berilgan mashqlar uchun organizm tizimlari fimksiyalari darajasini aks ettiradigan biokimyoviy, fizioiogik va boshqa ko’lsatkichiar ustunlikka ega bo’ladi. Tezkor nazorat testlarining ishonchliligi, eng avvalo, yuktama qiymatini qabul qilish aniqligi va takroriy urinishlardagi yuklama ycbnalishiga bog’liq bo’ladi. Agar birinchi kim 7,8 rn/s teztik bilan vugurish natijasida YUQCH 185 zarba/min bo’lsa, ikkitichi kundagi takroriy urinishda tezlikning qiymati o'zgarmagan holdagma YUQCHyana shunday qiymatda bo'lishi mumkm Tezkor nazorat testlari tanlovi «doza-sam ara>- bog'iiqligini