Sport inshootlari indd

17-rasm. Tomoshabinlar qatorlarining zamindagi tribunalari konstruktiv 
yechimlari.
Luklarning eni 1,5 metrdan kam emas va 2,5 metrdan ko‘p 
bo‘lmasligi zarur. Luklar soni o‘tkazish xususiyatlaridan kelib 

---

 47
chiqqan holda, ya’ni 15  000 kishidan ko‘p bo‘lmaslik sharti bilan 
belgilanadi. 
Tribunalarni yuk ko‘tarishga hisoblashda 1 m² ga 400 kg bosim 
holida qabul qilinishi zarur. Tribuna profi li to‘siqsiz ko‘rinishni 
ta’minlab, bunda yengil atletika yugurish yo‘lkasi ichki to‘sig‘ining 
ko‘rinishi oldinda o‘tirgan tomoshabin ko‘ziga nisbatan orqada 
o‘tirgan tomoshabindan kamida 15 sm pastda bo‘lishi zarur. Bu 
o‘lcham S kattaligi orqali belgilangan. Yo‘lkaning egilgan tribu-
naga yaqinlashgan joylarida S kattaligini 13 sm ga kamaytirish 
mumkin. 
Sport pavilonlari ochiq sport maydonlarini va stadion inshoot-
lari, ochiq suv havzalari, yaxtaklublar, eshkak eshish stansiyalari, 
merganlik  tirlari va stendlarini, shuningdek, turli sport o‘yinlari 
uchun maydonchalarni yil davomida (voleybol, basketbol, tennis 
va boshqalarni) xizmat ko‘rsatishi uchun mo‘ljallanadi. 
Pavilonlar maqsadlariga ko‘ra xonalari, maydonchalari ham 
turlichadir. Shu sababli ularni rejalashtirishda kompozitsion usul-
lar xilma-xil xarakterga ega. 
Sodda kompozitsiyadagi sport paviloni to‘g‘ri to‘rtburchakli 
shaklga ega bo‘lib, binoning frontal yoki yon tarafi dan ayollar va 
erkaklar uchun umumiy kirish qismi mavjud. 
Pavilonlarni loyihalashda vestibuldan foydalanayotgan va sport 
zaliga tomon harakatlanayotgan sportchilar oqimining bo‘linishini 
inobatga olgan holda ular uchun qulay harakatlanish grafi gini 
ta’minlash kerak. 
Kichik va o‘rtacha kattalikdagi stadionda barcha ochiq sport 
maydoni va maydonchalariga xizmat ko‘rsatishni qulaylashtirish 
maqsadida sport pavilonining markazda joylashishi maqsadga 
muvofi q. 
Kichik sport pavilonlari uchun quyidagi xonalar tizimi na zarda 
tutiladi: vestibul-grelka garderobi bilan, bufet, sanitariya gigiyena 
xonalari, sport anjomlari xonasi; sport zali yordamchi va xizmat 
ko‘rsatuvchi xonalari bilan, xususan: ayollar va erkaklar kiyim 
almashtirish xonasi, dush va hojatxonalar bilan, massaj, tibbiyot 
xonasi, ko‘rsatmalar berish, anjomlar, radiouzel, isitish va shamol-
latish xonasi. 

---

 48
Har xil, ya’ni turli kattalikdagi katta sport pavilonlari ham mav-
jud bo‘lib, ularning xonalari tizimiga bir nechta sport zallari, su-
zish suv havzalari, suvga sakrash moslamalari va boshqalar kiradi. 
Bunday pavilonlarda sport turlari bo‘yicha o‘quv-mashqlar sifati 
yaxshilanadi va bino hamda stadion hududidan yanada unumliroq 
foydalanish imkoni tug‘iladi.