So’z yasovchi

Morfemika

Morfemika bo'limida so'zning morfologik tuzilishi o'rganiladi. So'zning morfologik tuzilishi deganda o'zak va qo'shimchalar nazarda tutiladi. O'zak va qo'shimchalar yig'indisi so'z tarkibi deyiladi. So'z tarkibida nechta ma'noli qism bo'lishini o'zak va qo'shimchalar yig'indisidan bilib olamiz.

-asos

-so’z yasovchi

-lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha

-sinaktik shakl yasovchi qo’shimcha

-negiz

So’z tarkibida o’zak asosiy ma’noli qism hisoblandi. O’zak deb so’zda albatta ishtirok etadigan mustaqil ma’noga ega bo’lgan ma’lum bir so’roqqa javob bo’ladigan boshqa ma’noli qismlarga bo’linmaydiga ma’noli qismlarga aytiladi. O’zak ko’pincha mustaqil so’zlardan ba’zan undov, taqlid, modal so’zlardan tashkil topadi. O’zakka qanday qo’shimcha qo’shilishidan qat’iy nazar hosil bo’lgan so’z shaklining ma’nosi o’zakka aloqador bo’ladi: gul-o’simlik, gulchi-parvarish etadigan shaxs, guldon-o’simlik turadigan vaza. O’zakdan farqli ravishda so’z tarkibida qo’shimchalar har doim ham ishtirok etavermaydi. Agar so’z tarkibida birgina ma’noli qism bo’lsa u albatta asos hisoblanadi. M: bola, aql, vijdon.