So‘z mulkining sohibqironi

Миртемир
НАВОИЙ
Узун тунлар бедор ва танҳо,
Ўтираман тикиб кўзимни.
У келади ярқироқ сиймо,
Унутаман бир дам ўзимни.
— Сиз ўшами, келинг, марҳабо!
— Мен ўшаман, лол бўлма, бўтам.
— Кўз тутганман, муҳтарам бобо,
Кўз тутганман азизим-отам.
— Мен ўлганман, унутдингми ё?
— Ўлмагансиз, ўлмайсиз ҳали!
Сиймосида барқ урди зиё:
— Балли, саҳар суҳбат маҳали…
Кўз олдимда нуроний сиймо,
У забардаст қаламкаш инсон.
Дафтаримга қилади имо,
Ғазалимни ўқидим ҳайрон.
— Балли, — деди, — андак ҳавас бор.
Ҳикмат деган ғазалга ҳусн,
Чидам даркор, вазминлик даркор,
Куйлагани эрлар туйғусин.
Умринг ёруғ, Ватанинг ужмох,
Мендан сўра, мен ёниб ўтдим.
Англамади замона, эвоҳ,
Беш асрким, шу кунни кутдим.
Бешигим у қадимий қалъа,
Балки оғам у Баҳром сардор,
Балки онам нозанин Лайло,
Балки синглим Ширин нолакор.
Балки юртим у зангин дара,
Балки дўстим Фарҳод паҳлавон.
Аммо, асринг баланд юз карра,
Ҳар пояда бир улуғ достон.
…
Шоир кетди… Кўз узмай қолдим,
Кетди буюк у аламдийда.
Чўчиб турдим, бир назар солдим,
«Хамса» турар бошим тагида.
Кўк ғуборсиз, юксакда қуёш,
Лайло янглиғ вафодор ва ёш.
Достон ила ухлаб қолибман,
Тушларда ҳам шоир суҳбатдош.


Абдулла Орипов
АЛИШЕР
Жаҳонки муқаддас нени кўрибди,—
Барига онасан, эй қодир ҳаёт.
Беш юз йил наридан боқиб турибди,
Нурли бу юзларга нуроний бир зот.
Шу буюк ўғлингни ардоклаб дилдан,—
Халқим, таъзим этсанг арзигай тамом.
Унинг номи билан бирга битилган
Дунё дафтарида ўзбек деган ном.
Бойкаро ирғишлаб истак отида
Жаҳонга боққанда мисли бола шер,—
Ҳирот дарвозасин бир канотида
Шеърий лашкарини тизган Алишер.
Дунёда бирор ном ҳолдирмоҳ учун
Юрт бузиш шарт эмас, деган гап-ку, рост.
Кимдир пеш қилганда найзанинг кучин,
Алишер қаламни кўрсатган, холос.
Тун билан тонг эрур ташбеҳда удум,
Мисоли заҳру май, ҳажру шакар лаб.
Кимнидир қуёшдай эсласа мардум,
Кимнидир зулматдай юрарлар қарғаб.
Нидо тингла, бу кун, юртинг тарафдан,
Эй, йироқ Ҳиротда маскан топган эр!
Огоҳ бўл, Алишер, сен ушбу гапдан:
Ҳар икки набиранг — бири Алишер.
Байтингга бир бора ҳовушган ҳар лаб,
Такрорлаб кетгуси маҳшаргача то.
Қаратиб турибсан бу ён, не ажаб,
Миллиард мартабали жаҳонни ҳатто.
Бировлар наздида жоҳил Осиё
Факат завол кўриб, кўрмаган камол.
Мусо илтижоси етди-ю гўё,
Ҳаҳ Тур тоғи узра кўргазди жамол—
Жаҳон меҳробида пайдо Алишер…
Шодмон қасида айт сен ҳам, эй ҳуёш!
Беш юз йил.унга ҳам нима гап ахир,
Мингга ҳадам ҳўйди йигирма беш ёш.

1968