So’z boshi. Ilm har sohada do’st, hayot yo’llarida tayanch, yolg’izlik damlarida yo’ldosh, baxtiyor daqiqalarda rahbar, qayg’uli onlarda madadkor, odamlar orasida zebu-ziynat, dushmanlarga qarshi kurashda quroldir

98. Alken formulasini aniqlashga oid.

1. Dastlab alken bromlandi, ishqorning spirtdagi eritmasidan bilan aralashtirildi va 600⁰C da aktivlangan ko’mir ustidan qizdirlib o’tkazilishidan olingan mahsulot tarkibida uglerodning massa ulushi alken tarkibidagi uglerodning massa ulushidan 3,18 % ga ko’pligi aniqlandi. Maxsulot temir katlizatorligi ishtirokida xlorlanishi natijasida faqat bitta monoxlor hosilali birikma olindi. Mahsulot quyosh nuri ta’sirida xlorlanganda esa ikkita monoxlor hosilalar olindi. Alken formulasini aniqlang.

A) C = C – C(C) – C B) C – C – C = C
C) C – C = C – C D) C – C – C = C – C

2. Dastlab alken vodorod peroksidi ishtirokida vodorod bromid bilan bromlandi, natriy metali bilan ta’sirlashtirildi va 500⁰C da xrom (III) oksidi bilan qizdirlib o’tkazilishidan olingan mahsulot tarkibida uglerodning massa ulushi alken tarkibidagi uglerodning massa ulushidan 6,60 % ga ko’pligi aniqlandi. Maxsulot temir katlizatorligi ishtirokida xlorlanishi natijasida faqat bitta monoxlor hosilali birikma olindi. Alken formulasini aniqlang.

A) C = C – C – C B) C – C = C – C
C) C = C – C(C) – C D) C – C = C

3. Dastlab alken vodorod bromid, so’ngra natriy metali bilan ta’sirlashtirildi va 500⁰C da xrom (III) oksidi bilan qizdirilib o’tkazilishidan olingan mahsulot tarkibida uglerodning massa ulushi alken tarkibidagi uglerodning massa ulushidan 4,86 % ga ko’pligi aniqlandi. Agar alken ikki xil fazoviy izomeriya hodisasini namoyon qilishi bizga ma’lum bo’lsa, alken formulasini aniqlang

A) C – C = C – C B) C = C – C – C
C) C – C – C(C) = C D) C – C = C

4. Dastlab alken vodorod bromid, so’ngra natriy metali bilan ta’sirlashtirildi va 500⁰C da xrom (III) oksidi bilan qizdirlib o’tkazilishidan olingan mahsulot tarkibida uglerodning massa ulushi alken tarkibidagi uglerodning massa ulushidan 4,86 % ga ko’pligi aniqlandi. Maxsulot temir katalizatorligi ishtirokida xlorlanishi natijasida ikkita monoxlorli hosilalar olindi. Mahsulot quyosh nuri ta’sirida faqat bitta monoxlorli birikma hosil qiladi . Alken formulasini aniqlang.

A) C = C – C – C B) C = C – C – C
C) C = C(C) – C – C D) C – C = C

5. Dastlab alken bromlandi, so’ngra ishqorning spirtdagi eritmasidan bilan aralashtirildi va 600C da aktivlangan ko’mir ustidan qizdirilib o’tkazilishidan olingan mahsulot tarkibida uglerodning massa ulushi alken tarkibidagi uglerodning massa ulushidan 3,18 % ga ko’pligi aniqlandi. Agar alken ikki xil fazoviy izomeriya hodisasini namoyon qilishi bizga ma’lum bo’lsa. Alken formulasini aniqlang.

A) C – C = C – C B) C = C(C) – C – C
C) C = C – C – C D) C – C = C
6. Dastlab alken vodorod bromid bilan vodorod peroksid ishtirokida bromlandi so`ng natriy metali bilan ta`sirlashtirildi va 500⁰C da Cr₂O₃ bilan qizdirilib o`tkazilishidan olingan mahsulot tarkibidagi vodorodning massa ulushi dastlabki alken tarkibidagi vodorod massa ulushidan 3,838% kamligi ma`lum. Agar olingan modda quyosh ta`sirida yagona monoxlorli va temir katalizator ishtirokida ikki xil modda hosil qilsa, dastlabki alken formulasini toping.
A) C – C = C – C B) C – C – C = C – C
C) C = C – C – C D) C – C = C

7. Dastlab alken vodorod peroksid ishtirokida bromlandi, so`ngra natriy metali bilan ta`sirlashtirildi va 500⁰C da Cr₂O₃ bilan qizdirilib o`tkazilishidan olingan mahsulot tarkibidagi vodorodning massa ulushi alken tarkibidagi vodorodning massa ulushidan 3,832% kamligi ma`lum. Agar olingan modda temir katalizatori yoki quyosh nuri ta`sirida xlorlanganda yagona mahsulot hosil bo`lsa, dastlabki alkendan olinadigan alkan nomini aniqlang.

A) 2-metil butan B) butan C) pentan D) etan

8. Dastlab alken vodorod peroksid ishtirokida bromlandi, so`ngra natriy metali bilan ta`sirlashtirildi va 500⁰C da Cr₂O₃ bilan qizdirilib o`tkazilishidan olingan mahsulot tarkibidagi uglerod massa ulushi alkendagi uglerodning massa ulushidan 3,746% ko`pligi aniqlandi. Agar alkenning ikki xil fazoviy izomeri borligi ma`lum bo`lsa, Oxirgi mahsulot quyosh nuri ta`sirida xlorlansa yagona monoxlorli hosila olinsa, alken formulasini toping.

A) C – C – C = C – C B) C – C – C = C – C – C
C) C = C – C – C D) C – C = C – C

9. Dastlab alken bromlandi, so’ngra ishqorning spirtdagi eritmasidan o`tkazildi va 600<sup>0</sup>C da aktivlantirilgan ko`mir ustidan o`tkazildi. Olingan mahsulot tarkibida uglerodning massa ulushi alken tarkibidagi uglerodning massa ulushidan 3,1746% ga ko`pligi aniqlandi. Bu modda kaliy permanganatning suvli eritmasi bilan oksidlanganda simmetrik benzol trikarbon kislota olinsa, alken formulasini toping.

A) C = C – C – C B) C – C – C = C – C
C) C – C = C – C D) C = C(C) – C – C

10. Dastlab alken bromlandi, so’ngra ishqorning spirtdagi eritmasi bilan ta’sirlashdi va 600⁰C da aktivlantirilgan ko`mir ustidan o`tkazildi. Olingan mahsulot tarkibida uglerodning massa ulushi alken tarkibidagi uglerod massa ulushidan 2,52% ga ko’pligi aniqlandi. Olingan modda kuchli oksidlovchilar yordamida oksidlansa flyuroglyutsin va aseton hosil bo`lishi ma`lum bo`lsa, alken formulasini toping.

A) C = C(C) – C – C B) C – C – C = C – C
C) C – C(C) – C = C D) C – C = C – C