Sotsiologiya

O’z-o’zini tekshirish uchun savollar:

1. 
   Sotsiologiya atamasining ta’rifi, ob’ekti va predmeti.
   
2. 
   Sotsiologiya fanining asosiy yo’nalishlari.
   
3. 
   Sotsiologiya fanining tadqiqot usullari va uslubiyoti.
   
4. 
   Sotsiologiya fanining umumiy tasnifi.
   
5. 
   Sotsiologiya fanining tarkibi.
   
6. 
   Sotsiologiyaning ijtimoiy-gumanitar fanlar tarkibidagi o’rni.
   

Asosiy adabiyotlar:

(1, 2, 3, 4, 5, 7, 9, 10)

Qo’shimcha adabiyotlar:

(28, 30, 33, 41, 42, 43, 47)

2-mavzu: Sotsiologiyaning vujudga kelishi va taraqqiyot bosqichlari

Fan yuzaga kelishining ijtimoiy, ma’rifiy ehtiyoji va uning nazariy-amaliy sabablari, omillari. Sharq mamlakatlariga xos ijtimoiy qarashlar va ularning §arbiy Ovro’podagi sotsiologik qarashlardan farqi. Ovro’poda sotsiologiyaning fan sifatida shakllanishi va XX asr boshlarida sotsiologiya fani markazining AQShga ko’chishi.

Mavzuga doir tayanch so’z va iboralar:

Pozitivizm - empirik fanlarni haqiqiy bilimning birdan-bir manbai deb bilish;

Struktura - funktsional tahlil-ijtimoiy tizimda tuzilmalarni tashkil etuvchi tizimlar va ularning funktsiyasini ajratib ko’rsatuvchi usul; omma - ko’pchilikning tasodifan bir joyda bir vaqtda to’planishi;

elita - (fr. Elite-eng sara) - ijtimoiy tuzilmaning boshqaruv, madaniyat fanni

rivojlantiruvchi oliy, imtiyozli qatlami; ijtimoiy institutlar - (lot. Instititum - tashkilot) - kishilar faoliyatini tashkil

etishning mustahkam shakli; so’fiylik - yagona Ollohni tan olishni va unga intilishni targ’ib qiluvchi, VII-

IX- Arab xalifaligida tarqalgan oqim; zardushtiylik - Xorazmda eramizdan avvalgi VII asrda vujudga kelgan, yakka

xudolilikka asoslangan din; mitraizm - Eronda eramizdan avval I asrda paydo bo’lgan, xudo Mitraga sajda

qilish bilan bog’liq bo’lgan din; sotsiometriya - mikrosotsiologiyaning kichik guruhlarda shaxslararo

munosabat tarkibini o’rganish;

“birlamchi guruh” - kichik ijtimoiy guruhlar (oila, qo’shnilar, bir o’yindagi bolalar);

“ikkilamchi guruh” - kishilarning yirik guruhlari.