Sonli va harfiy ifodalar

Boshlangʻich sinflarda algebraik materialni oʻrganishning umumiy masalalari.

• Boshlangʻich sinflarda algebraik materialni oʻrganishning umumiy masalalari.
• Sonli ifodalar bilan tanishtirish metodikasi.
• Harfiy ifodalar bilan tanishtirish metodikasi.

• “Ifoda”
• “Ifodaning qiymati”
• “Ifodalarni taqqosla”
• “Ifodani oʻqi”
• “Berilgan masala boʻyicha ifoda tuz”
• kabi atamalar 2-sinfdan boshlab kiritiladi

• 16–8+5 80 - (97- 43)
• kabi koʻrinishdagi ifodalar sonli ifodalar deb ataladi. Ifodada koʻrsatilgan amallarning natijasi ifodaning qiymati deyiladi.

I bosqich

• I bosqich
• 3+2 ; 6-4
• II bosqich
• 4+5; 3+3+3; 8-2+3; 20:2:5
• III bosqich
• 5x3; 43-7x6; 27:3-2x4
• IV bosqich
• 10+(7+2); (7-2)+10; 60-(20:4)

• 2a+3; a+b; c-4 kabi ko’rinishdagi ifodalar yozuvlar o’zgaruvchili ifodalar yoki harfiy ifodalar deb ataladi. O’zgaruvchi bu belgi bo’lib,uni sonlar bilan almashtirishga ruxsat etiladi

Bolalar birinchi sinfdayoq ushbu misollarni yechadilar:

• Bolalar birinchi sinfdayoq ushbu misollarni yechadilar:
• + 2 + 3
• “Darcha” bu oʻzgaruvchidir. Bu darchaga turli sonlarni qoʻyib, ifodalarning turli qiymatlarini topamiz

• Ikkinchi sinfda “darchali” (“kvadratchali”) ifodalar bilimlarni umumlashtirish bosqichida
• + 0= , - 0 =
• kabi va topshiriqlarni umumiy ko’rinishda berish usuli
• + = - =
• kabi kvadratchalarni sonlar bilan almashtirib, “masalalar tuz” shaklida beriladi.

• Harfiy ifodalar ustida ish olib borishda turli ko’rinishdagi mashqlar nazarda tutiladi

• 1.Harfiy ifodaning qiymatini harflarning berilgan qiymatlarida hisoblash:
• Agar a=784, 852 bo’lsa, a+808 ifodaning qiymatini hisobla.
• Agar k= 97, 59 bo’lsa, 128-k ni hisobla.
• b=9, 25 67 bo’lsa 209 * b ni hisobla.
• c = 228, 5796 bo’lsa , c : 12 ni hisobla.
• Xulosa: Harfiy ifodaning qiymati ifodaga kiradigan harfning qiymatiga bog’liq.

c	16	33	48
d	14	15	48
c+d	30	48	96
c-d	2	18	0

Qavslarni shunday qo’yingki tengliklar to’g’ri bo’lsin.

• Qavslarni shunday qo’yingki tengliklar to’g’ri bo’lsin.
• 25-15 : 5=22
• 3 x 4-6=6
• 24:8-2=1
• Taqqoslang:
• c+d d+b
• a+c d-b
• b-a c+d

• a=18
• b=20
• c=10
• d=30

1-masala

• 1-masala
• There was bought 3kg of apple and 5kg pear
• from the market.What is the weight of oll
• fruits?

2-masala

• 2-masala
• The seller bought 4litrs of milk.I bought
• 2litrs of milk fromhim.How many litrs of
• milk does seller have after selling?

3-masala

• 3-masala
• The height of square is 3sm and the
• width is 2sm.Find surface of tnis square?