Sonlar nazariyasidan misol va masalalar



Download 4,4 Mb.
Pdf ko'rish
bet4/162
Sana24.08.2021
Hajmi4,4 Mb.
#155151
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   162
Bog'liq
sonlar nazariyasidan misol va masalalar yechimlari bilan

iallakov @mail.ru 
         
Muallif         
 
 
 
 


 
 

 
GLOSARIY 
 
Pifagor  uchburchagi  –  tomonlari  Pifagor  teoremasi  shartini  qanoatlantiruvchi  
uchburchak; 
Umumiy bo’luvchilar – berilgan sonlarning barchasi bo‘linadigan sonlar; 
Eng katta umumiy bo’luvchi (EKUB) – umumiy bo‘luvchilarining eng kattasi; 
Umumiy karralilar – berilgan sonlarning barchasiga bo‘linadigan sonlar; 
Eng kichik umumiy karrali (EKUK) – umumiy karralilarining eng kichigii; 
Algoritm  –  chekli  qadamdan  keyin  masalaning  yechimiga  olib  keluvchi  amallar      
ketma-ketligi;  
Evklid  algoritmi  –  dastavval  Evklid  tomonidan  ikkita  sonnning  EKUBini  topish   
uchun qo‘llanilgan algoritm; 
Tub son – faqat o‘ziga va birga bo‘linadigan birdan katta natural sonlar; 
Murakkab sonlar – tub son bo‘lmagan birdan katta natural sonlar; 
Arifmetik  funksiya  (sonli  funksiya)  –  butun  sonlar  to‘plamida  aniqlangan  va   
qiymatlari to‘plami umuman olganda kompleks sonlardan iborat bo‘lgan funksiya; 
 
 
x

 funksiyasi 
x
 ning musbat qiymatlarida aniqlangan, 
x
 dan katta bo‘lmagan  
tub sonlarning sonini ifodalaydi; 
[ ]
y
x

 butun qism funksiyasi – 
x
ning   barcha haqiqiy  qiymatlarida    aniqlangan, 
x
dan katta bo‘lmagan va unga eng yaqin turgan butun sonni ifodalaydi. 
{ }
y
x

  –  kasr  qism  funksiyasi   
{ }
[ ]
x
x
x
 
  tenglik  yordamida  aniqlanuvchi 
funksiya; 
( )
n

  funksiyasi  –
n
  ning  barcha  natural  qiymatlarida  aniqlangan, 
n
  ning  barcha 
natural bo`luvchilari sonini ifodalaydi; 
( )
n

  funksiyasi  – 
n
  ning  barcha  natural  qiymatlarida  aniqlangan, 
n
  ning  barcha 
natural bo`luvchilari yig`indisini ifodalaydi; 
Multiplikativ funksiya – ixtiyoriy 
a
 va  
b
 o‘zaro tub natural sonlari uchun aynan 
no‘lga teng bo‘lmagan va
(
)
( ) ( )
f ab
f a f b

 tenglikni qanoatlantiruvchi 
f
funksiya; 
Eyler  funksiyasi 
( )
a
a


  dan  katta  bo‘lmagan  va  a  bilan  o‘zaro  tub  bo‘lgan 
sonlarning sonini ifodalaydi; 
m  moduli  bo’yicha  taqqoslanuvchi  sonlar  –  agar  ikkita  butun  a  va  b  sonni      m  
natural soniga bo‘lganda hosil bo‘lgan qoldiqlar o‘zaro tеng bo‘lgan sonlar;  
Bеrilgan  modul  bo’yicha  chеgirmalar  sinfi         modulga  bo‘lganda    bir  xil  qoldiq 
qoluvchi butun sonlar sinfi;  
Bеrilgan  modul  bo’yicha  chеgirmalar  to’la  sistemasi             berilgan 
       modul 
bo‘yicha 
  ta har xil sinf bo‘ladi, shu sinflarning har biridan bittadan  chegirma olib 
tuzilgan sistema; 


 
 

 
Bеrilgan  modul  bo’yicha  chеgirmalar  keltirilgan  sistemas  i          berilgan 
      
modul bo‘yicha chеgirmalarning to’la sistemasidan modul bilan o’zaro tublarini olib 
tuzilgan sistema; 
Kvadratik chegirma – 
2
(mod
)
x
a
m

  taqqoslama  yechimga  ega  bo‘lsa,   
  ga 
kvadrartik chegirma deyiladi; 
n darajali chegirma – 
(mod
)
n
x
a
m

 taqqoslama  yechimga ega bo‘lsa,   
  ga 
kvadrartik chegirma deyiladi; 
Chekli  zanjirli    kasr           berilgan  ratsional  sonni  Evklid  algoritmiga  yoyib  uning 
chala bo‘linmalarini ma‘lum ko‘rinishda joylashtirib tuzilgan  ifoda; 
Cheksiz  zanjirli    kasr           berilgan  irratsional  sonni  Evklid  algoritmiga  o‘xshash 
algoritm  yordamida  yoyib,  uning  chala  bo‘linmalarini  ma‘lum  ko‘rinishda 
joylashtirib tuzilgan  ifoda; 
Ko’rsatkichga qarashli son – modul 
  bilan o‘zaro tub bo‘lgan   sonning bir bilan 
taqqoslanuvchi    bo‘lgan 
1(mod
)
a
m


  manfiy  bo‘lmagan  eng  kichik  darajasi  δ 
bo‘lsa,  
a
 soni  
m
 moduli bo‘yicha  δ ko‘rsatkichga tegishli deyiladi; 
Boshlang’ich ildiz – agar 
a
 soni  
m
 moduli bo‘yicha  
( )
m

 ko‘rsatkichga tegishli 
bo‘lsa, 
a
 soni  
m
 moduli bo‘yicha boshlang‘ich ildiz deyiladi; 
Algebraik son     biror ratsional koefffisiyentli ko‘phadning ildizi. 
Transendent  son         birorta  ham  ratsional  koefffisiyentli  ko‘phadning  ildizi  deb 
qarash mumkin bo‘lmagan son. 
 
 

Download 4,4 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   162




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish