Son verstk indd

ИНТЕГРАТИВ ТАЪЛИМ
ифодалайди [4].
Иқтисодчи кадрлар тайёрлаш жараёни
-
ни сифат жиҳатидан янги босқичга кўтариш, 
меҳнат бозорида унинг рақобатбардошлиги 
кўплаб омилларга, жумладан, мутахассис
-
нинг математик таълимига боғлиқ. 
Бугунги шароитда ўз касбий фаолия
-
тида математик билимларни малакали ра
-
вишда қўллайдиган юқори малакали иқти
-
содчиларни тайёрлашда математик таълим 
интеграцияси назарий-методик жиҳатдан 
тўла ишлаб чиқилмаган, жумладан, мате
-
матик таълимда фанлараро алоқадорлик ва 
амалий йўналтирилганлик масалаларининг 
сустлиги; математиклар билан мутахассис 
тайёрловчи кафедралар педагогларининг 
ҳамкорликда ишламаслиги.
Бўлажак иқтисодчиларда касбий фа
-
олиятига оид масалаларни ечишга йўнал
-
тирилган математик билимларга бўлган 
эҳтиёж, иқтисодчининг математик компе
-
тентлигини шакллантириш зарурати билан 
боғлиқ.
Компетентлик талаба томонидан алоҳи
-
да билим ва малакаларни эгалланишини 
эмас, балки ҳар бир мустақил йўналиш 
бўйича интегратив билимлар ва ҳаракат
-
ларнинг ўзлаштирилишини назарда тутади. 
Битирувчиларнинг касбий тайёргарлиги да
-
ражасига қўйилувчи талаблар нуқтаи наза
-
ридан компетентлик талабаларнинг муайян 
вазиятларда билим, малака ва фаолият усул
-
лари тўпламини мақсадга мувофиқ қўллаш 
қобилиятини англатади [2]. 
М.В.Носков ва В.А.Шершнева бака
-
лавр математик компетентлигининг уч 
компо нентли структурасини таклиф этади: 
1) мате матик билим, кўникма, малакалар; 
2) кас бий фаолият соҳасидаги билимлар
-
ни мате матик моделлаштириш кўникмаси; 
3) ма те матик моделлаштириш жараёнида 
ахборот- коммуникация технологияларидан 
фойдаланиш қобилияти [3].
Бизнинг фикримизча, бўлажак иқти
-
содчиларнинг математик компетентлиги 
унинг касбий компетентлигининг марказий 
компоненти сифатида қаралиши мумкин. 
Шунинг учун иқтисодчининг “математик 
компетентлиги” тушунчаси назарий мате
-
матик тайёргарлиги ва касбий-иқтисодий 
масалаларни ечиш учун математик метод
-
ларни компетентли қўллаш қобилиятининг 
яхлитлигини акс эттирувчи мутахассиснинг 
интегратив, динамик равишда ривожлана
-
ётган таълими натижасидир.
Математик таълим интеграциясининг 
кўрсаткичларидан бири уни амалга ошириш 
даражалари (фан ичидаги алоқалар, фанла
-
раро алоқалар, яхлитлик) ҳисобланади.
Фан ичидаги алоқалар даражаси “Иқти
-
содчилар учун математика” курси доираси
-
да амалга оширилади. Талабаларда таянч 
математик билим, кўникма ва малака шакл
-
ланади. 
Математик таълим интеграциясининг 
кейинги даражаси – фанлараро алоқалар 
даражаси. Фанлараро алоқалар даражаси 
“Иктисодчилар учун математика” курси ва 
умумкасбий фанлар интеграциясини кўз
-
лайди. Бу даражада ўқув фанларининг ин
-
теграцияси математика базасида амалга 
оширилади, лекин бунда ўзаро таъсирдаги 
предметларнинг ҳар бири ўз концептуал 
асосларини сақлаб қолади. 
Математик таълим интеграциясининг 
яхлитлик даражаси математик таълим инте
-
гациясининг юқори даражаси бўлиб бўла
-
жак иқтисодчиларни тайёрлашда ишлаб 
чиқариш амалиёти, илмий – тадқиқот 
ишлари, махсус фанлар бўйича курс ишла
-
ри ва битирув малакавий ишларини тайёр
-
лаш жараёнида амалга оширилади. Бу ерда 
математика бош восита сифатида майдонга 
чиқади. Бу фаолиятда бўлажак иқтисодчи
-
ларда касбий масалаларни ечишда матема
-
тик билимларни мустақил қўллаш кўникма
-
лари шаклланади. 
Белгиланган даражаларга мувофиқ ма
-
тематик таълим интеграцияси мақсадини 
белгилаш, уни режалаштириш ва амалга 

---

76
Kasb-hunar ta’limi №1, 2020