Son verstk indd

КАСБИЙ ТАЪЛИМ
фиқ лаштириш, миллий малака талаблари ни 
бос қичма-босқич халқаро аналогларга мос-
лаш тириш олдимизда турган долзарб вазифа
-
лар ҳисобланади. Шу асосда Халқаро квали
-
фикация рамкаларига уйғунлашган миллий 
квалификация рамкаларини жорий этиш, 
таълим стандартларини “Таълимнинг халқа
-
ро стандарт таснифлагичи” (МСКО)га уйғун
-
лаштириш муҳим аҳамият касб этади. 
Бунинг учун профессионал таълимнинг 
янги тизими яратилаётган, таълим дастурла
-
рининг янги структураси ишлаб чиқилаётган 
бир даврда ўрта бўғин кадрларида “юмшоқ” 
(soft) компетенцияларни шакллантиришни 
назарда тутадиган аниқ механизмларни жо
-
рий этиш лозим бўлади.
Шу нуқтаи назардан бизнинг назаримиз
-
да мамлакатимизда янги профессионал таъ
-
лим тизимида таълим стандартлари ва малака 
талабларини ишлаб чиқишда қуйидагиларни 
инобатга олиш таклиф этилади:
1. Хорижий тажриба, шунингдек, маҳал
-
лий шарт-шароитлар ва миллий мента
-
литетни инобага олган ҳолда ўрта бўғин 
кадрларида иш берувчилар учун муҳим 
бўлган “юмшоқ ” компетенциялар рўй ха-
тини шакллантириш, уларнинг доминант 
хусусиятларини аниқ белгилаш;
2. Меҳнат бозорида эҳтиёж юқори бўлган, 
янги пайдо бўлаётган касблар талаб қи
-
ладиган “юмшоқ” компетенцияларни му-
ҳим лик, адекватлик, доминантлик дара
-
жасига кўра таснифлаш;
3. Таълим тизимида мавжуд (ўргатилади
-
ган) компетенцияларнинг айни пайтда 
эскирган ва самара бермайдиган қисмини 
аниқлаш (таълим дастурларида назарда 
тутмаслик учун);
4. Таълим дастурлари структурасига “юм шоқ” 
(soft) ҳамда “қаттиқ” (hard) компетенциялар
-
ни шакллантиришни уйғунлаштирадиган 
механизмларни жорий этиш;
5. “Юмшоқ” (soft) компетенцияларни ма-
ҳал лий шарт-шароитларга мувофиқ-
лаштириш, миллий педагогика кате-
гориялари 
призмасидан 
ўтказиш, 
методикасини ишлаб чиқиш, унинг ядро
-
вий ва ёрдамчи компонентларини тизим
-
лаштириш;
6. Ўрта бўғин кадрларида касбий кўникма
-
ларни шакллантириш омиллари, унинг 
интеграллашган методик таъминоти, 
умумкасбий, когнитив ва ижтимоий компе
-
тенциялар таркибига аниқлик киритиш;
7. Профессионал таълим мазмунини “юм
-
шоқ” компетенцияларни шакллантириш
-
га йўналтириш ва модернизациялаш, 
компетенцияларга асосланган иннова
-
цион таълим муҳитини яратиш, ёшларда 
ностандарт тафаккур тарзи ва креативлик 
хислатларини шакллантирувчи услублар
-
ни амалиётга кенг татбиқ этиш зарур.