Soliqqa tortish asoslari

Nigeriya soliq tizimi: Nigeriya soliq tizimining umumiy tushunchalari, soliq siyosati, soliq to'lovlarining tuzilishi.

Nigeriya, Afrika chet tillari bilan gaplashuvchi eng ko'p aholi soniga ega mamlakatlaridan biridir. Nigeriya mamlakatida soliq tizimi Federativ Soliqlar Camaatining yuritilishi bo'yicha qonunlar bilan belgilangan.
Nigeriya soliq tizimi ikki qismdan iborat:
Muqobil soliqlar: bu soliq turi shaxsiy daromadlardan (masalan, ish haqi, to'lovlar) olingan soliqlarni o'z ichiga oladi. Bu soliqlar Nigeriya mamlakatining har qanday hududida olingan shaxsiy daromadlarni qoplash uchun mukofatlandirish maqsadida ishlatiladi.

Moslashuvchan soliqlar: bu soliqlar esa Nigeriya hukumati tomonidan belgilanayotgan qarorlarga muvofiq to'lanadi va umumiy moliyaviy siyosatni amalga oshirish uchun foydalaniladi. Bu soliqlar o'z navbatida ikkiga bo'linadi:
Haraj soliqlari: Nigeriya ichki va tashqi bozorda sotuvga qo'yiladigan mahsulotlardan to'langan soliqlardir.
Konsolidatsiya soliqlari: Nigeriya mamlakatining moliyaviy siyosatini amalga oshirish uchun foydalaniladigan soliqlardir.
Nigeriya soliq tizimi kafolat fondlari, investitsiya kompaniyalari va banklar kabi qurilmalar yordamida moliyaviy tijoratni yanada yanada rivojlantirishni maqsad qiladi. Soliqlar to'lashi tizimi avtomatlashtirilgan, shuningdek Nigeriya soliq tizimida onlayn platformalar yordamida soliqlarni to'lash ham amalga oshiriladi.
Nigeriya soliq tizimi Nigeriya Konstitutsiyasi va soliq qonunlariga muvofiq tuzilgan. Soliqlar va to'lovlar to'g'risida to'liq ma'lumotlar Nigeriya Soliq Komissiyasi saytida taqdim etilgan.
Nigeriya soliq tizimining birinchi bosqichi Moliya Vazirligi tomonidan boshqariladi. Moliya Vaziri Nigeriya qonunchiligining 6. bobida belgilangan tasarruf etadi. Bu tasarruf Nigeriya Konstitutsiyasida belgilangan soliq siyosatlarini amalga oshirish, soliq tizimining tuzilishi va boshqarilishi, soliq tizimining moliyaviy yuritish organlarining boshqarilishi, soliq to'lovlarining to'plashi va boshqarilisiga oid masalalarini tahlil qilishga asoslangan.
Nigeriya soliq tizimida konsolidatsiyalashgan bir nechta soliq organlari mavjud. Moliya Vazirining ko'rsatmalariga asosan, ushbu organlar iqtisodiy va moliyaviy siyosatlarni amalga oshirish, soliq to'lovlari va soliq tizimining boshqarilishi bo'yicha tavsiflangan vazifalarni bajarish uchun yaratilgan.
Nigeriya soliq tizimida soliq to'lovlarini boshqarish uchun Federal Soliq Xizmati (FIRS) mavjud. FIRS tashkil etilganidek, Federal Soliq Ijrochi Hizmati (FIRS) nomi bilan tan olingan, Nigeriya soliq tizimida katta ahamiyatga ega hisoblanadi. FIRS mamlakatdagi soliq to'lovlarining barcha turlarini boshqaradi, tashkil etadi va keng ko'lamda xizmat ko'rsatadi.
Boshqa soliq organlariga misol sifatida, Nigeriya Soliq Komissiyasi (FRC)ni keltirish mumkin. FRC Nigeriya Kompaniyalar va Mas'uliyatli Jamiyatlar Qonuni (CAMA) asosida tashkil etilgan, uni 2011-yilda qabul qilingan Soliq Zakoni (amaldagi holatda Nigeriya Soliq Zakoni 2004) yordamida qo'llab-quvvatlash maqsadida yaratilgan.
Nigeriya soliq tizimida soliq to'lovlari odatda qarzni o'tkazish shaklida to'lanadi, qimmatbaho moddalarni, boshqa mahsulotlarni sotish va sotib olish uchun to'langan soliqlar kabi turlarda ko'p turli to'lovlar mavjud. To'lovlar odatda Federal Soliq Xizmati (FIRS) va shahar yoki shtat soliq xizmatlaridan to'lanadi.
Nigeriya soliq tizimining boshqa qismi shaxsiy daromadlarni yig'ish va soliq tizimining yaxshi boshqarilishiga asoslangan.
Nigeriya soliq tizimining boshqa bir muhim taraflaridan biri, vergi to'plashda avtomatlashtirish va elektron tizimlarni o'rnatishdir. Nigeriya Soliq Tizimi Kodeksi, elektron maliyaviy muomala tizimini o'rnatish va yuritishni ta'minlash uchun asosiy qonunlar orasida hisoblanadi. Buning tufayli, Nigeriya hukumati soliq tizimida muvaffaqiyatli avtomatlashtirish jarayonlarini boshladi.
Nigeriya Soliq Tizimi, muvofiqlik tizimini muhofaza qilish maqsadida, barcha soliq tashkilotlarining ma'lumotlarini bir-biriga ulashish va ulardan foydalanishni ta'minlaydi. Buning uchun, Nigeriya Soliq Tizimi, barcha soliq tashkilotlari va vergi to'plash tizimlariga o'zaro bog'liq ma'lumot almashinuvini o'z ichiga olgan soliqni birlashtirish tizimini joriy etgan.
Nigeriya Soliq Tizimi hukumat tomonidan muhim soliq siyosatlarini amalga oshirishda muhim ahamiyatga ega. Soliq tizimi soliq siyosati, qonunlar, to'lovlar va to'lovni o'tkazish usullarini belgilash bilan shug'ullanadi. Nigeriya Soliq Tizimi qonuni, soliq tashkilotlarining faoliyatlarini tartibga solish, ma'lumotlarni yig'ish, moliyaviy hisob-kitobni amalga oshirish, soliq to'lovlarini qabul qilish va ularni hisobga olishni ta'minlashni ta'minlaydi.
Nigeriya Soliq Tizimi, soliq siyosatini muvofiqlikka ega qilish va qonuniy soliq tashkilotlari va foydalanuvchilar uchun muvozanatli va sodda tizimni ta'minlashda muhim rol o'ynaydi. Buning tufayli, Nigeriya Soliq Tizimi hukumatning moliyaviy siyosatini amalga oshirishda va moliyaviy taraqqiyotga yordam berishda katta ahamiyatga ega.
Nigeriya soliq tizimi, federal soliq tizimi bo'lib, federativ tuzilganlikka ega davlatda birinchi darajali moliyaviy tashkilotdir. Tizimning boshqaruvini Nigeriya Moliya Vazirligi amalga oshiradi.
Nigeriya soliq tizimi o'zida bir nechta tashkilotlarni, masalan, Nigeriya Soliqlar Komissiyasi, Federal Soliqlar Xizmati, Milliy Soliq Xizmati, Federativ Soliq Xizmati, Federativ Xarajatlar Xizmati va boshqalarini ijtimoiy hisob-kitobga oid masalalar bilan shug'ullanishini o'z ichiga oladi.
Soliq to'lovlari Nigeriya konstitutsiyasiga asosan belgilanadi va barcha davlat tashkilotlari, korxonalarga va shaxslarga soliq to'lovlari to'plashga majbur. Soliq to'lovlarini to'plash usullari esa mukofot, har bir to'lov turi uchun o'ziga xosdir. Soliq to'lovlarini to'plash va hisoblagichlar Nigeriya Moliya Vazirligi tomonidan boshqariladi.
Nigeriya soliq tizimi shaxslar uchun kelajakda yaxshiliklar ta'minlash maqsadida tarixiy tarbiyaga, moliyaviy ma'lumotlarga, soliq siyosatiga, tizimning ishga tushirilishiga va boshqa maqsadlarga asoslanadi.
Nigeriya soliq tizimiga oid muhim ko'rsatkichlarni taqqoslash mumkin:

1. 
   Moliyaviy yuritish: Nigeriya soliq tizimi, GSYH (jami milliy daromad) va iste'molchilar o'rtasidagi tizimni baholashda qo'llanadigan har bir muhim ko'rsatkichdir. 2019 yilda Nigeriya GSYH si 448,1 milliard AQSH dollari bo'lib, mamlakat aholisi soni 206,1 million nafar.
   

2. 
   Soliq turlari: Nigeriya soliq tizimida, qo'shimcha soliq, o'tish soliq, qimmatbaxt qog'ozlar soliqi, kreditlar soliqi, korporativ soliq, daromad soliqi kabi turli xil soliq turlari mavjud.
   
3. 
   Soliq darajasi: Nigeriya soliq tizimida soliq darajasi nisbi katta hisoblanadi. Soliq qo'llash davlat siyosatining boshqa turlari ham mavjud, masalan, yirik kompaniyalarga va yirik soliq to'lovchilariga soliq chegirmalari.
   
4. 
   Soliq to'lovchi sanoati: Nigeriya soliq tizimida, soliq to'lovchilari tomonidan to'langan soliqlar va soliq to'lovlarini qo'llashda aksariyat soliq to'lovchi (shaxsiy va yuridik shaxslar) banklardan foydalanadi.
   
5. 
   Soliq to'lovlarining elektron tizimi: Nigeriya soliq tizimi, soliq to'lovlarining elektron tizimini tashkil etishga intilgan katta ishlar bajarilmoqda. Bu tizim, soliq to'lovlarini amalga oshirish va soliq to'lovchi sanoatini kengaytirishni rejalashtiradi.
   
6. 
   Soliq kafolatlari: Nigeriya soliq tizimida, soliq kafolatlari va soliq jamiyatlarining kafolatlari ko'p foydalaniladigan vositalardir. Soliq kafolatlari kreditlarni yuklatishga, shu jumladan, tadbirkorlik faoliyatlarini rivojlantirish uchun qo'llaniladi.
   
7. 
   Soliq hisobi: Nigeriya soliq tizimi, soliq hisob-kitobini olib borish uchun IT vositalari va muhassasalar, shu jumladan, soliq hisobi dasturlari va tizimlari ishlatilad
   
8. 
   Soliq tashkiliy tuzilishi: Nigeriya soliq tizimi, soliq tashkiliy tuzilishini ko'p yuqori darajada tashkil etgan tizimlardan biridir. Soliq tashkiliy tuzilishi, soliqlar bilan bog'liq qonunlar va talablar, soliq to'lovchilari tomonidan to'langan soliqlar, soliq muammolarining hal qilinishi, soliq kafolatlari va soliq hisobi kabi muhim masalalar uchun qonunlar va talablar tayinlaydi.
   
9. 
   Soliq qonunlar tizimi: Nigeriya soliq tizimida, soliq qonunlar tizimi yuqori darajada tuzilgan bo'lib, soliq tashkiliy tuzilishlar, soliq to'lovchilari, soliq kafolatlari, soliq hisobi va soliq muammolarining hal qilinishi kabi muhim masalalar uchun yuqori darajada qonunlar, qarorlar va talablar mavjud.
   
10. 
    Soliq muammolari: Nigeriya soliq tizimida, soliq muammolari hal qilinishi uchun yuqori darajada ishlab chiqilgan bo'lib, bunga soliq muammolarining taqqoslash va hal qilinishi uchun maxsus komissiyalar, soliq muammolari o'zgartirishlarini boshqarish uchun maxsus tashkilotlar va qonunlar tayinlangan.
    

4.