Soliq munosabatlarining vujudga kelishi va rivojlanish bosqichlari

Buxoro amirligi

Buxoro amirligida 

o‘lpon

yig‘ish bilan 

devonbegi - moliya vaziri 

shug‘ullangan. 

Moliya amaldorlari devonbegi rahbarligida kadastrlar, amir 

saroyining moliya hisoboti va moddiy qismi bilan shug‘ullanganlar. Natura 

majburiyatlari ustidan nazoratni arbob olib borgan.

Tokzor, mevali daraxtzorlardan

tanobona

olingan.

Agar

ekinzor egasi tanobona

to‘lashdan bosh tortsa

, hosilning

uchdan bir qismi

mol (xiroj) tariqasida olingan.

Shohmurod

zamonida har bir ziroatchidan

qo‘shpuli

olingan.

XV-XVII

asrlarda

zakot

beva-bechoralar foydasiga

olingan bo‘lsa, XVIII asrdan boshlab xazina foydasiga

olinadigan bo‘ldi.

Zakot to‘lashdan bosh tortgan

qabilalar

ustiga

omonpuli

(moli omoniy) olingan.

---

BUXORO AMIRLIGI



Buxoro amirligi moliya tizimi negizida arablar istilosi davrida butun musulmon

Sharqi o‘zlashtirgan soliq -

xiroj

turgan. Xiroj yerdan olinadigan hosilning

beshdan bir yoki uchdan bir qismi sifatida olingan,

ushr solig‘i

esa o‘ndan bir

qismni tashkil etgan.

Hunarmandlar

bayramlarda xonga

o‘z buyumlarini

taqdim

etishgan. Favqulodda hollarda ular

har bir do‘kondan yig‘im

to‘lashgan.



Buxoro amirligida

o‘lpon

yig‘ish bilan

devonbegi - moliya vaziri shug‘ullangan.

Moliya amaldorlari devonbegi rahbarligida kadastrlar, amir saroyining moliya

hisoboti va moddiy qismi bilan shug‘ullanganlar. Natura majburiyatlari ustidan

nazoratni arbob olib borgan.



Tokzor, mevali daraxtzorlardan

tanobona

olingan.

Agar

ekinzor egasi tanobona

to‘lashdan bosh tortsa

, hosilning uchdan bir qismi

mol (xiroj) tariqasida olingan.

Shohmurod zamonida har bir ziroatchidan

qo‘shpuli

olingan.



XV-XVII

asrlarda

zakot

beva-bechoralar foydasiga olingan bo‘lsa, XVIII

asrdan boshlab xazina foydasiga olinadigan bo‘ldi.

Zakot to‘lashdan bosh

tortgan

qabilalar ustiga

omonpuli

(moli omoniy) olingan.



Kanallar, qal’a, ko‘priklar, yo‘llar ta’miri hashar yo‘li bilan amalga oshirilgan.

XVIII asrgacha

qadim zamonlardan olimlar,

qozilar, sipohiylar va navkarlar

xiroj hamda tanobona to‘lashdan ozod etilganlar

.

---