Soliq akademiyasi

 
 
 
 
 
 

---

 
59 
2.6.9-rasm. Forma №9 ni tarkibiy ko‘rinishi 
 
 
 
«Mol-mulk» soliq obyekti quyidagi ko„rsatkichlardan iborat: 
- Obyekt kodi (tanlanadi); 
- Egalik huquqi (qo„lda kiritiladi, majburiy); 
- Hujjat raqami (qo„lda kiritiladi, majburiy); 
- Hujjat berilgan sana (qo„lda kiritiladi, majburiy); 
- O„lchov birligi; 
- Признак оценки
 
(tanlanadi, majburiy); 
- Soliq stavkasi («признак оценки»ga bog„liq); 
- Inventarizatsiya  bahosi  («признак  оценки»ga  bog„liq.    Agar 
«baholanmagan  mulk»  tanlansa  joriy  yil  uchun  Vazirlar  Mahkamasi 
tomonidan  belgilab  berilgan  mulkning  inventarizatsiya  qiymati  avtomatik 
inobatga olinadi. ) 
 
- jami  umumiy  maydoni  (shahar  statusiga  ega  bo„lgan  hududlar 
uchun  2011  yildan  majburiy.    Qolgan  hollarda  faqat  «Nafaqaxo„r» 
imtiyoziga ega bo„lgan soliq to„lovchilar uchun majburiy.  
 
- shahar,  qishloq (tanlanadi, majburiy) ; 
 
- imtiyoz (tanlanadi ,majburiy emas); 
 
- imtiyoz  hujjat  turi  (imtiyoz  yacheykasi  tanlansa  bu  yacheyka 
aktivlashadi); 

---

 
60 
 
- imtiyoz beruvchi hujjat (qo„lda kiritiladi, majburiy emas); 
 
- imtiyoz xujjati sanasi (agar imtiyoz mavjud bo„lsa -majburiy); 
 
- imtiyoz boshlanishi (imtiyoz shu sanadan boshlab kuchga kiradi); 
 
- imtiyoz  tugashi  (imtiyoz  shu  muddatgacha  amal  qiladi.    So„ng 
avtomatik soliq hisoblana boshlaydi); 
2.6.10-rasm. Mol-mulk solig‘i obyektini kiritish tartibi
 
 
         - uchastka (majburiy tanlanadi); 
         - Mahalla (majburiy tanlanadi); 
         - ko„cha,  brigada (majburiy tanlanadi. Mahalaga bog„liq); 
         - uy (qo„lda kiritiladi); 
- korpus (qo„lda kiritiladi); 
- xona (qo„lda kiritiladi); 
- manzil (yuqoridagi ko„rsatkichlardan avtomatik shakllanadi.  Lekin 
o„zgartirish mumkin); 
- inspektor  (majburiy  tanlanadi.    Mahalla  kiritilganda  avtomatik 
shakllanadi); 
- soliq  majburiyati  yuzaga  kelgan  sana  (majburiy.    Shu  kundan 
boshlab soliq hisoblana boshlaydi).  
 

---

 
61 
 
 
 
 
       Mol-mulk solig„i obyektini kiritish vaqtida yana bir asosiy narsa jami 
umumiy  maydonga  e‟tibor  qaratish  lozim.  Chunki  soliq  to„lovchi 
nafaqaxo„r  bo„lsa,  yoki  keyinchalik    nafaqaga  chiqqanda  unga  60  kvm 
mulk  maydoniga  nisbatan  mol-mulkning  inventarizatsiya  bahosidan  kelib 
chiqib,    qonun  hujjatlariga  muvofiq  dasturiy  majmuaning  o„zi  imtiyoz 
qo„llaydi.    
2.6.11-rasm. Mol-mulk solig‘i obyektining to‘ldirilgan shakli 
 
 
     Mol-mulk 
solig„i 
obyektini 
kiritish 
chog„ida  obyekt  kodiga  alohida  e‟tibor 
qaratish  lozim  bo„ladi.  Chunki  dasturiy 
majmuada  shu  obyekt  kodiga  qarab  soliq 
stavkasi  belgilanadi.  Bunda  aholi  punktlari 
uchun  inshoat,  kvartira,  dalaxovli,  garaj  va 
boshqa obyektlar kiritiladi. Тijorat obyektlari  
kodi noturar soliq obyektlari uchun kiritiladi.  
 
    Priznak  otsenkini  belgilash  vaqtida  ham 
alohida 
e‟tibor 
berish 
lozim.Chunki 
baholangan  mulk  kodini  tanlasak  unda  mulk 
qiymatini albatta qo„yishimiz shart bo„ladi. 
Agar  baholanmagan  mulk  kodini  tanlasak 
unda  dasturiy  majmuaning  o„zi  avtomatik 
ravishda  obyekt  kodi  bo‟yicha  belgilangan 
shartli mulk qiymatini o„rnatadi. 
 

---

 
62 
       Mol-mulk  solig„i  obyektini  kiritish  vaqtida  agar  soliq  to„lovchi  biron 
bir  imtiyozga  ega  bo„lsa,  unda  albatta  imtiyoz  ko„rsatkichidan  Есть 
belgisini tanlashimiz lozim bo„ladi.