Солиқ ҳисобининг объекти ва предмети

1. Davlat soliq xizmati organida yer qa’ridan foydalanganlik uchun soliq to’lovchi sifatida hisobga qo’yilishdan bo’yin tovlash. Gilmoya, xarsangtosh, qum va qumoq tuproq O’zbekiston Respublikasining Keng tarqalgan foydali qazilmalari ro’yxatiga kiritilgan. Biroq ko’pchilik korxonalar qurilishda ishlatish uchun karerdan loy olganda soliq hisobiga turmaydilar hamda yer qa’ridan foydalanganlik uchun soliqni hisoblamaydilar va soliqni to’lamaydilar.

2. Soliq solish tizimini noto’g’ri qo’llash. SKning 350-moddasiga muvofiq, 2008 yildan boshlab yagona soliq to’lovi aksiz solig’i to’lanadigan mahsulot ishlab chiqarishni va yer qa’ridan foydalanganlik uchun soliq solinadigan foydali qazilmalarni qazib olishni amalga oshiruvchi mikrofirmalar va kichik korxonalarga tatbiq etilmaydi.

Biroq, amaliyotning ko’rsatishicha, ko’pchilik kichik korxonalar yer qa’ridan foydalanuvchi bo’la turib, yagona soliq to’lovini to’lagan holda soliq solishning soddalashtirilgan tizimida qolishni davom ettirmoqdalar, holbuki, soliq qonunchiligiga binoan, ular umumbelgilangan soliqlarni, shu jumladan yer qa’ridan foydalanganlik uchun soliqni to’lashlari kerak.