Солиқ ҳисобининг объекти ва предмети

9-rasm. Soliq hisobi siyosatining uslubiy tarkibi





4-jadval

Soliq hisobi siyosati metodologiyasi

Т/r	Hisob siyosatining ob’ekti	Soliq hisobini tashkil etish va olib borish usullari	Me’yoriy asosi
1	Daromad va xarajat-larning tasnifi	Daromad va xarajatlarni guruhlash	Soliq kodeksi, Vazirlar Mahkamasining 1999y. 5 fevralda 54-sonli qarori bilan tasdiqlangan Nizom
2	Daromad va xarajatlarni soliq hisobida tan olish	Daromad va xarajat turlari bo’yicha	BHMS
3	Mulkni ТMZ baholash qoidalari	O’rtacha tannarx FIFO	BHMS – 4, 5, 6, 7
4	Asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar amortizatsiyasini hisoblash usullari va uning hisobi	Тo’g’ri chiziqli, tezlashtirilgan usullar	BHMS – 5, 7
5	Soliqlarni hisoblash va to’lash tartibi	Har oyda har chorakda	Soliq kodeksi
6	Soliqqa tortish maqsadi uchun rezerv tashkil etish	Rezerv tashkil etish, rezerv tashkil etmaslik	Soliq kodeksi
7	Soliq hisoboti va hisobot shakllari	Oylik har choraklik Yillik	Soliq kodeksi BHMS – 1, 3

Soliq hisobi siyosatining asosiy tarkibiy elementi bo’lib ishchi schyotlar rejasi hisoblanadi. Soliq hisobining ishchi schyotlar rejasi xo’jalik yurituvchi sub’ekt tomonidan o’zining xususiyatlarini hisobga olgan holda mustaqil ravishda ishlab chiqiladi. Chunki soliqlarning har bir turi bo’yicha soliqqa tortish bazasini aniqlash usullari, hisob registrlari yuritish, ularni schyotlarda aks ettirish bir-biridan farq qiladi.

Yuqorida keltirilgan tarkibdagi tarkibdagi soliq hisobi siyosatini amaliyotda qo’llash, soliq hisobi axborotlaridan foydalanuvchilarni kerakli bo’lgan ma’lumotlar bilan to’lata’minlash imkonini beradi.