Soha iqtisodiyoti va menejmenti: 1-Ma`ruza Korxonalarning tashkiliy huquqiy asoslari : 1-ma'ruza

hududning y
о
‘nalishi
muhim rol 
о
‘ynaydi.
Xorijiy sheriklarga y
о
‘naltirish
- kompaniya xorijiy yetkazib beruvchilar yoki mijozlar bilan bevosita bog‘liq
b
о
‘lgan holatlarda e’tiborlidir.
Korxonalarni quyidagi omillarga qarab kichik, 
о
‘rta yoki katta deb tasniflash mumkin: ishchilar soni, yillik oborot,
asosiy kapital hajmi, ish 
о
‘rinlari soni, ish haqi, xom ashyodan foydalanish kabi k
о
‘rsatkichlar ular bir nechta
turlarga b
о
‘linadi.
Har bir korxona boshqa korxonalardan avvalo ishlab chiqarayotgan mahsuloti, shuningdek, ishlab
chiqarishning tavsifi va miqyosi, joylashishi, xalq x
о
‘jaligining boshqa tarmoqlari bilan aloqalari va boshqa
k
о
‘rsatkichlari bilan farq qiladi. Biroq bularning barchasi ishlab chiqarishni tashkil etish, rejalashtirish va
boshqarish masalalarini har bir korxona uchun individual tarzda alohida ishlab chiqish kerak, degani emas,
albatta. Alohida korxonalar guruhiga nisbatan q
о
‘llash mumkin b
о
‘lgan umumiy qarorlarni tayyorlash
mumkinligi nazariy va amaliy jihatdan isbotlab berilgan.
Bu bilan korxonalarning ishlab chiqarish, mehnat va boshqaruvni tashkillashtirish masalalarini bir xil tipda hal
qilish mumkin b
о
‘lgan guruhlarini aniqlash maqsadida ularni tasniflashning maqbulligini izohlash mumikn.
Korxonalarning eng muhim xususiyatlari ularning qaysi tarmoqqa qarashliligi; hajmi; ishlab chiqarishning turli
jabhalarini qamrab olganligi; ixtisoslashtirish darajasi va bir tipdagi mahsulotlarni ishlab chiqarish
miqyosi;ishlab chiqarishni tashkillashtirish usuli hamda uni mexanizatsiyalash va avtomatlashtirish; tashkiliy-
huquqiy shakllarini prognozlashtirishga bog‘liq b
о
‘ladi.
Qaysi tarmoqqa qarashliligiga k