Sog’liqni saqlash vazirligi ogohlantiradi

Hayot-mamot masalalari 
Keling, sizga yana bir ertak aytib beray. 
Qadim o’tgan zamonda bir baland tog’ bo’lgan ekan. Uning janubiy poyonlarida 
bir xalq, shimoliy yonbag’irlarida boshqa millat yashar ekan. 
Bir kuni Shimoliy o’lkadan bir yigit tog’ga ov ilinjida chiqibdi. Shu kuni Janubiy 
o’lkadan bir suluv qiz ham dorivor giyoh tergani tog’ga chiqqan ekan. 
Yigit bir arxarning ortidan uzoq poylab boribdi. Axiri bir joyda uni paytini poylab 
nishonga olibdi. Yigit kamonini tarang tortib jadal o’q uzibdi. Ammo arxar sezgirlik qilib, 
o’qqa epchillik bilan chap berib, qochib ketibdi. Yigit otgan paykon to’g’ri borib, 

---

 
26 
shifobaxsh maysa ustida egilib turgan qiz boshi ustidan uchib o’tibdi-da, katta harsangga 
urilib, yerga tushibdi. 
Cho’chib ketdan qiz o’rnidan sakrab turib, hayron bo’lib, o’q kelgan tomonga 
qarabdi. Yigitning nigohi qizning qo’rquvdan dokadek oqarib ketgan ruxsoriga tushibdi-
yu – es-hushini yo’qotib qizga oshiq bo’lib qolibdi. 
Yigit anchagacha qizning ortidan yurib undan uzr so’rabdi, qizning kiyim-boshi 
tog’ maysalariga o’xshash rangda bo’lgani uchun uni payqamay qolganini tushuntiribdi. 
U ichida shunday go’zal qizni mayib qilishiga bir baxya qolganidan ming pushaymon 
bo’libdi. 
Ammo qiz araz otidan tushmabdi – u yigitning uzrlariga e’tibor bermay, o’z 
qishlog’i tomon ketaveribdi. 
Umidsizlikdan yurak-bag’ri ezilgan yigit ham achchiq nadomat bilan o’z yurtiga 
qaytibdi. Ammo ancha vaqt o’tsa ham o’sha gulyuz qizni unuta olmabdi. O’ylab-o’ylab, 
qizga sovchi qo’yishga qaror qilibdi. 
Sovchilar qirq kun tog’ning u tomoniga qatnabdilar. Qiz ularni rad javobi bilan 
qaytaraveribdi. Qirq birinchi kuni qiz nihoyat g’ururidan tushib, rozilik beribdi. 
Bu xabarni eshitgan yigit quvonchi ichiga sig’may to’y taraddudini ko’ra boshlabdi. 
U shu qadar qiynalib erishgan mahbubining ko’nglini olish uchun to’yga bor bisotini 
sarflabdi. U hatto to’ydan avvalgi kecha o’z uyidan to yorining mamlakati chegarasigacha 
bo’lgan yo’lga suv septirib chiqibdi. 
Ertasi kuni yigit ming hayajon va intiqlik bilan yangalar qizni olib kelishini kuta 
boshlabdi. Ammo kun botishga yaqin kelsa ham, qiz yurtidan sahar tong yo’lga chiqqan 
kelin karvoni yetib kelmabdi. 
Yigit qattiq qayg’uga botibdi. Mahbubasidan xavotirlanib, hastalanib qolibdi. 
Uning qishloqdoshlari tog ‘-u toshni kezib, kelin bo’lmish qizning qonga belangan 
jasadini topib kelishibdi. Keyin bilishsa, yigit suv septirgan tog’ so’qmog’i ayozli tunda 
muzlab qolgan, kelin mingan ot shu so’qmoqda sirpanib ketib, kelin bilan birga chuqur 
jarga qulab tushgan ekan. Kelinni qutqarmoqchi bo’lgan yangalar ham, ular yetaklagan 
sovg’a-salom ortilgan xachirlar ham jarga qulab halok bo’libdilar. Yigit esa uzundan uzoq 
– biroq afsus va alamga to’la so’qqabosh hayotni yashab o’tibdi… 
Yana bir g’amgin ertak. Ammo bunisi ham avvalgisi kabi juda ibratli. Ertaklar nega 
ibratli bo’lishini bilasizmi? Chunki ular bizga 
o’zgalarning
xatosi haqida so’zlaydi. 
Odamzod har doim o’zgalarning xatosidan yaxshi saboq oladi – o’z xatolarini esa ko’ra 
bilmaydi yoki ko’rsa ham, tan olmaydi. 
Yuqoridagi qissadan hissa shu – kimki hayotidagi biror shaxs yoki vaziyatning 
muhimligini haddan ziyod oshirib yuborsa, o’z istaklariga erisha olmaydi. Ertakdagi yigit 
o’z mahbubasini va u bilan bo’lajak to’yini shu darajada ahamiyatli qilib yubordiki, 
dunyo uni ikkisidan ham benasib qilib qo’ydi. 
Bizni o’rab turgan dunyoda biror voqea, holat, shaxs yoki narsaga ortiqcha 
ahamiyat berib yuborishimiz shu muhim deb hisoblangan voqea biz istamagan yo’sinda 
sodir bo’lishiga, muhim bilingan shaxs yoki buyum bizga nasib qilmasligiga olib keladi. 
Sizga yana bir sirni ochaymi?