СоғЛИҚни сақлаш вазирлиги андижон давлат тиббиёт институти


Аллергик роеакцияларни табакаланиши



Download 18,25 Mb.
bet42/130
Sana25.02.2022
Hajmi18,25 Mb.
#267734
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   130
Bog'liq
Pat fizМаърузалар матни

Аллергик роеакцияларни табакаланиши.

Организмни хар хил аллергенларга нисбатан сезувчанлигини узгариши клиник жихатдан аллергик реакциялар ва касалликлар сифатида намоён булади:



  1. Cooke томонидан аллерггик реакцияларни

а) тезкор утувчи аллергик рекциялар
б) секин утувчи аллергик реакциялар
Cooke тезкор аллергик реакцияларга тери ёки системали нафас системаси , ошкозон ичак трактида антиген таъсиридан бир неча минут ёки соат утгандан сунг руй берадиган холатларни [теридаги торвок, бронхо спазм, кунгил айниши, кайт килиш, диарея спазмли огрик] киритган
Туберкулинга парентраль йул билан юборилганда умумий системали реакциялар келиб чикиши мумкин

  • туберкулинли лихорадка

  • туберкулинли шок

Туберкулинни оз микдордаги дозаси истима чакирса, куп дозаси эса шокни келтириб чикаради:
Иситма ва шокни келиб чишида сил микобактериясини турли компонентлари роль уйнайди:
Сил таёкчасини оксилли антигенлари силдаги иситмага сабаб булади, лекин шокни келтириб чикармайди. Худди шу антигенлар терининг мусбат туберкулинли реакциясини келтириб чикаради:
Сил таёкчасини полисахаридли фракцияси туберкулинли шокка асосий сабабчисидир.
Шу сабабли туберкулинли шок сил таёкчасини полисахаридли гаптени билан чакирилган тезкор утувчи аллергик реакция хисобланади.
Туберкулинни оксилли компоненти секин утувчи аллергик реакциялар келиб чикишига маъсулдир. Бу шароитда лимфоцит ва моноцитлар хам алохида урин тутади.
Туберкулинли иситма реакция туберкулин юборилгандан сунг то 2-4 соатда бошланади, 20-24 соатдан кейин нормаль холатга кайтади.
Шок даврида харакат координацияси бузилади, холсизланади, иштаха йуколади, нафас частотаси ортади, кон босими пасаяди шокнинг охирги боскичларида генерализацияланган Шварумал феноменига ухшаш феномен кузатилади.
Тезкор утувчи аллергик реакцияларга

  • анофилактик шок

  • Овери феномени

  • аллергик крапивиция

  • зардоб касаллиги

  • бронхиал астмани аллергик тури

  • пичан иситмаси

  • ангионевротик шиш

  • тугунли периартрит

  • уткир гломерулонефрит

  • ревматонали артрит

  • ревматизм

Тезкор утувчи аллергик реакциялар тез ривожланиб,ударнинг ривожланиш механизмда асосий звено булиб-антигин+антитело реакцияси организмдаги Мологик суюкликлар (кон,лимфа ва орка мия суюклик сатхида амалга ошиб,оралик звено сифатида антигенлар ва гистамин таъсирида Марказий ва вегитатив нерв системасини кузгалиш жараени иштирок этади.
Тезкор утувчи аллергик реакцияларга умумий белги булиб:
Антиген +антитело комплекси еки унинг таъсирида руй берган шикастланиш натижасида хосил булган иккиламчи махсулотлари билан организмни еки айрим тукималарни шикастланиши хисобланади.
Секин утувчи аллергик реакциялар бир неча соат еки суткалар давомида ривожланади.
Секин утувчи аллергик реакцияни гистологик куринишида гистомоноцимар элементларини пролиферацияси устун туриб,туберкулона типидаги структурани хосил килади.
Секин утувчи аллергик реакцияларни узига хослиги:

  • Антигистамин препаратлари ердамида тормозланмайди:

  • АКТГ вакортизон таъсирида сустлашади

- Лоуренс омили сенсибилизацияланган Т оркали пассив йул билан
берилади.Оргаризмни иммунологик реактивлиги асосан иш хужайралар оркали амалга оширилади.
Тезкор ва секин утувчи аллергик реакцияларни белгиларини (2таблицага каранг )
Секин утувчи аллергик реакиця пролифератив шаклдаги реакциялар каторига кириб, унинг ривожланишида эпидермаль ва кушувчи тукима структураларини антигенлар билан китикланиши ва турли шаклдаги яллигланишларни шаклланиши мухим роль уйнайди.
А.Д.Адо буйича аллергик реакциялар куйидагича табакалашган:(3таблицага каранг)
Сохта аллергик реакциялар ташки куриниши билан арафилактик шокни еки махаллий аллергик реакцияларни куринишига ухшайди ,лекин ривожланиш механизмида ,аллергик реакцияларни энг мухим ва етакчи жараени булиши-антиген +артитела реакцияси булмайди .
Сохта аллергик реакцияларга Шварцманкапилляротоксик феномени кириб,кон ивиш жараенларини бузилиши билан боглик булиб,капилляр ва прекапилляр томирларда тромб хосил булиши билан ва шикастланган тукимага кон куйилиши билан характерланади.
Гистамин либераторлари томонидан чикарилган анофилаксиясимон реакциялари типик аллергик реакцияларини ривожланиши механизмларидан фарк килади:
Каламушлар учун тухум оксили гистамин либератори хисобланиб юборилганди каламуш тумшуги ишиши ва анафилактоид куринишлар пайдо булади .Бу феноменни Selye феномени деб юритилади.
Бу феноменни ривожланишида антиген+антитело рекцияси иштирок этмайди, чунки хардобда антитело булмади, асосан либератор таъсирида гистаминни ажралиши роль уйнайди.
Чин аллергик реакциялар гурухига ривожланиш механизми асосида антиген+антитело реакцияси ётган реакциялар киради.
Антиген+антитело комплексини каерда хосил булишига караб

  • химерик

  • китерик реакцияларга булинади.

Химерик реакцияларда антиген+антитело комплекси организмнинг биологик суюкликлар сатхида руй бериб,тезкор утади.
Химергик реакцияларни ривожланиш механизмлари етакчи рольни антиген+антитело комплексини таъсири натижасида ажралиб чиккан биологик активлар ёки медиаторлар бажаради.
Китерик аллергик рациялари заминида аллерген ва антитело реакцияси хужайралар сатхида утиб, секин ривожланади.
Хозирги вактда кенг таркалган аллергик реакцияларни П.Дтелл ва Р. Кумбе томонидан 1969 берилган табакаланиши хисобалнади.
Иммун реакцияларни ривожланиш механизмига кура 4 турини фарклаанади: (схемага каранг)
I типи тезкор аллергик реакциялар 2 та хили тафовут килинади:

  • реагенли , JgE синфига таълукли антитело хосил булиши [бу реакция атопик касалликлар асосида ётади]

  • анафилактик тури- JgG4- синфига таълукли антитело хосил булиш билан кечадиган реакция [анафилактик шок]

II типи- цитотоксик, JgGва JgM типидаги хусусий хужайраларда бор детерминантларга карши антитело хосил булиши билан боради. [аутоуммун гемолитик анемия миастециялар асосида ётади]
III типи иммуно комплекс тури- аллерген ва аутоаллергенларни JgG ёки JgM антителолари билан комплекс хосил килиб, организм тукималарига шикастловчи таъсир курсатади.[зардоб кааллиги ва анафилактик шок шу тип асосида ривожланади]
IV тип хужайра ёрдамида [ута сезувчанликни секин утувчи шокли]
Сенсибилазацияланган- Т- лимфоцитларни хосил булиши билан боглик равишда амалга ошади. [аллергик дерматит, трансплантантни «кучиш» реакцияси риводланади]
Бу компонент инфекцион-аллергик касалликларни ривожланиш механизмида хам иштирок этади: сил, мохов, бруцеллез, захм, ва б.л.

Download 18,25 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   130




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish