Smart grid tizimida geoaxborot texnologiyalarini qo’llash muammolari va imkoniyatlari annotatasiya

SMART GRID TIZIMIDA GEOAXBOROT TEXNOLOGIYALARINI QO’LLASH MUAMMOLARI VA IMKONIYATLARI
Annotatasiya. Ushbu maqolada Smart grid uchun geoaxborot texnologiyalarini qoʻllanilish sohalari geografik jihatdan mos va aholiga qulay qilib joylashtirish jarayonida, energiya ta’minoti bilan shugʻullanadigan korxonalar uchun yoʻl marshrutlari va jadvallarini tuzish hamda aniqlashda, quruvchi korxonalarga yangi energiya ta’monoti tizimlarini loyihalashda eng maqbul variantni tanlash paytida, shuningdek, markazlashtirilgan energiya manbalaridan oqilona foydalanish va holatini aniqlash va ular toʻgʻrisida yetarli ma’lumot olishda juda qoʻl keladi. Ushbu maqsadda bugungi kunga kelib internet tarmogʻidagi veb-portallar, turli navigatsiya tizimlari, uyali telefonlardagi dasturlarning ishlab chiqilishi oddiy fuqaroning ham ushbu sohani bilishiga asos yaratdi.
Kalit so’zlar. Gis, smart grid,
Kirish. Hozirgi kunda geoaxborot texnologiyalarini joriy etish jarayonining xarakterli xususiyati allaqachon mavjud tizimlarning umumiy milliy, xalqaro va global axborot tuzilmalariga integratsiyalashuvidir. Mamlakatlarda sun'iy yo'ldosh tasvirlaridan olingan ma'lumotlardan hukumat qarorlarini qabul qilish, fuqaro mudofaasi operatsiyalari, politsiya xizmatlari, energiya ta’minoti va umuman geografik axborot tizimlari (GIS) uchun foydalanadilar. Dunyo aholisining o'sishi, energiyaga bo‘lgan talab va qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarishni ko‘paytirish zarurati bilan dunyo aholisi energiya va qishloq xo'jaligi resurslarini to'g'ri boshqarish zarurati borligi inobatga olinadi. Buning uchun, birinchi navbatda, bu resurslarning nafaqat turlari, balki sifati, miqdori va joylashuvi haqida ham ishonchli ma'lumotlarni olish kerak. Sun'iy yo'ldosh tasvirlari va GIS (geografik axborot tizimlari) har doim qishloq xo'jaligi va resurs ma'lumotlarini yig'ish va xaritalash uchun mavjud tizimlarni takomillashtirishda muhim omil bo'lib qoladi.
Hozirgi kunda butun dunyo bo‘ylab energiya ta’minoti manbalari va energiya istemolchilari to‘g‘risida ma’lumotlar va statistik tahlillarni to‘plash maqsadida ko’plab tadqiqotlari olib borilmoqda. Yig‘ilgan ma’lumotlarni samarali boshqaruv qarorlarini amalga oshirish uchun zarurdir. Bu yerda asosiy narsa tasvirlarning dolzarbligi va sizga kerak bo'lgan hududning aniq bir qismini suratga olish qobiliyati masalasidir.
Geoaxborot texnologiyalarining jadal rivojlanishi va tarqalishi bilan ajralib turdi. Sun'iy yo'ldosh tasvirlari faoliyatning turli sohalaridagi muammolarni hal qilish uchun ma'lumot manbai sifatida faol foydalaniladi: kartografiya, shahar boshqaruvi, o'rmon va qishloq xo'jaligi, suv xo'jaligi, inventarizatsiya va neft va gazni ishlab chiqarish va tashish, energiya ta’minoti (Smart grid) uchun infratuzilma obyektlari holatini monitoring qilish; atrof-muhitni baholash, foydali qazilmalar konlarini qidirish va prognozlash va boshqalar. Geografik axborot tizimlari (GIS) va geoportallar boshqaruv qarorlarini qabul qilish uchun ma'lumotlarni tahlil qilish uchun ishlatiladi.