Siyosatshunoslik

Tayanch tushunchalar
Siyosiy-huquqiy g ‘oyalar, sivilizatsiyaning ilk о ‘choqlari, Xam-
murapi qonunlari, davlatningpatriarxal-patemalistik konsepsiyasi,
timokratiya, oligarxiya, demokratiya, monarxiya, aristokratiya,
Akademiya, polis, siyosiy mavjudot, politiya, tiraniya, «xalq», «olo-
mon», 0 ‘rta asrlar, inkvizitsiya, yurisprudensiya, katolik cherkovi,
du n yoviy h okim iyat, iloh iy h okim iyat, U yg‘onish davri,
makiavellizm
— 
Uygbnish davri siyosiy falsafasi, Reformatsiya,
«fuqarolik to ‘g ‘risidagi qarashlar», Yangi davr, siyosatning fuqarolik
konsepsiyasi, siyosatning ijtim oiy konsepsiyasi, liberalizm,
neoliberalizm, konservatizm va neokonservatizm, sotsializm,
marksizm, leninizm, sotsial demokratiya, «demokratik sotsializm»,
«sotsializm modellari».
Nazorat uchun savol va topshiriqlar
1. Qanday tarixiy sharoit siyosiy g‘oyalarning kelib chiqishiga 
turtki bo‘ldi?
2. Dastlabki siyosiy qarashlaming Qadimgi Sharqda 
shakllanishi sabablari nimada deb bilasiz?
3. Platon ideal davlat to‘g‘risidagi qarashlarida demokratiya 
va davlat boshqaruvi masalasiga qanday yondashgan?

---

4. Xususiy mulkka munosabat masalasida Platon va Aristotel 
qarashlaridagi asosiy tafovutlarni aniqlang.
5. Aristotel insonni «siyosiy mavjudot» deganda nimalarni 
nazarda tutgan edi?
6. Jamiyatda o‘rtahollar va kambag‘allar nisbati xususidagi 
Aristotel fikrlari hozirgi zamon uchun qanday ahamiyatga 
ega?
7. Sizningcha, antik davr mutafakkirlari qarashlarida hozirgi 
jamiyat uchun qanday foydali jihatlar mavjud?
8. Yevropada o'rta asrlar siyosiy g‘oyalarida dunyoviy va diniy 
ta’limotlarning nisbatini taqqoslang.
9. Avreliy Avgustin va Foma Akvinskiyning siyosiy qarashlarini 
tahlil qiling.
10. Uyg‘onish davrining siyosiy sohadagi o‘ziga xos jihati 
nimada edi?
11. Makiavellining «Maqsad vositani oqlaydi», degan tamoyili 
siyosatni demokratlashtirish vazifasiga muvofiq keladimi? 
Javobingizni tarixiy dalillar bilan isbotlashga harakat qiling.
12. Lokk «Davlat shaxsdan kuchliroq boMishi mumkin emas», 
deganda nimalarni nazarda tutgan edi?
13. Liberalizm va neoliberalizmning ijtimoiy fikr sifatidagi 
asosiy prinsiplari nimalardan iborat?
14. «Tungi qorovul» va «farovon davlat» kabi liberalistik 
konsepsiyalami o‘zaro taqqoslang.
15. Zamonaviy demokratiyaning shakllanishida liberalizm va 
neoliberalizmning qanday xizmati bor deb o‘ylaysiz?
16. Konservatizm va neokonservatizm ta’limotining xarakterli 
xususiyatlari to‘g‘risida nimalarni bilasiz?
17. Konservatizm jamiyatni yaxlit organizm deb biladi. Buning 
ma’nosini siz qanday tushunasiz?
18. «Tetcherizm» va «reyganomika» — neokonservatizmning 
ifodasi deganda nimani tushunasiz?
19. Sotsializm ta’limotining asosiy ideali nimadan iborat?
20. XX asr sotsial-demokratik harakatining qaysi mashhur 
arboblarini bilasiz?
21. Sotsializmning so‘l radikal konsepsiyalarini tahlil qiling.