Siyosatshunoslik

partiyaviy nuqtayi nazaming ilmiy tahlili amalda boshqa-boshqa 
narsalardir. Ilm tolibi oldidagi asosiy vazifa siyosatga oid nazariy 
bilimlarni egallash, murakkab siyosiy hodisa va jarayonlarni chu­
qur tahlil qilishga o‘rganishdir.
Siyosatshunoslik odamlarga ular qanday siyosiy nuqtayi 
nazarni egallashlari yoxud qaysi siyosiy partiyaga a’zo bo‘lish- 
lari lozimligini o'rgatmaydi. Bil’aks u siyosat to ‘g£risidagi ilmiy 
bilimlar majmuasidir. Har bir inson o‘z siyosiy yo‘lini mustaqil 
tanlashi lozim. Bunda, albatta, to ‘g‘ri yo‘lni tanlash imkoniyati 
ko‘p jihatdan siyosatshunoslikni inson qay darajada o‘zlashtir- 
ganligiga bog'liq.
Shunday qilib, siyosatshunoslik fanining o‘m i va ahamiyati 
hozirgi zamonda insoniyat taraqqiyotidagi o'zgarishlar, siyosat 
va siyosiy jarayonlar bilan bog‘liqdir. Mamlakatimiz ijtimoiy 
hayotida kechayotgan erkinlashtirish jarayonlari kelajakda siyosiy 
fan nufuzining yanada mazmunan yetuk tadqiqotlar bilan bo- 
yishidan dalolat beradi.
Tayanch tushunchalar
Siyosat, siyosiy fan, siyosatshunoslikning predmeti, siyosat­
shunoslikning obyekti, siyosiy nazariya, siyosiy institutlar to ‘g ‘ri-
sida ta ’limot, siyosiy sotsiologiya, xalqaro siyosat nazariyasi, si­
yosiy ta ’limotlar tarixi, siyosiy antropologiya, siyosiy psixologiya,
30

---

siyosiy geografiya, siyosiy ekologiya, siyosiy astrologiya, siyosat­
shunoslik fanining qonun va kategoriyalari, siyosatshunoslikning
vazifalari va usullari.
Nazorat uchun savol va topshiriqlar
1. Jamiyatda demokratik tartiblami joriy etishda siyosiy bilim 
va siyosiy madaniyat qanday ahamiyatga ega?
2. Siyosatshunoslikning fan sifatidagi shakllanish tarixini 
tushuntiring.
3. XIX—XX asrlarda siyosatshunoslikning fan sifatida 
shakllanishida qaysi ilmiy maktablar, muassasalar va 
xalqaro tashkilotlar katta rol o‘ynadi?
4. Sobiq SSSR va unga tobe mamlakatlarda siyosatshunoslik 
fanining o'qitilmaganligi sababini qanday izohlash 
mumkin?
5. Siyosatshunoslik fanining predmeti, tarkibiy qismlari, 
qonuniyatlari, kategoriyalari va vazifalari haqida gapirib 
bering.
6. Sotsiologik, m e’yoriy, institutsional, antropologik, 
psixologik, tanqidiy-dialektik, qiyosiy, tarixiy yondashuv 
(usul)lar mohiyatini tushuntirib bering.
7. Siyosatshunoslikning empirik tadqiqot usullarini izohlang.
8. G u m an itar va ijtim oiy-iqtisodiy fanlar tizim ida 
siyosatshunoslik fanining o‘rni va ahamiyati to‘g‘risida 
nimalarni bilasiz?
9. Siyosatshunoslik va huquqshunoslik fanlari o‘rtasida qanday 
aloqadorlik mavjud?
10. 0 ‘zbekistonda demokratik huquqiy davlat va fuqarolik 
jamiyatini barpo etishda siyosatshunoslik fani qanday 
ahamiyat kasb etadi?