Siydikda qon pigmentlarini aniqlash

Siydikda qon pigmentlarini aniqlash.

Siydikda qon pigmentini – 1) Gavayka smolasi (yelimi), 2) amidopirin (bu onsonroq hamda seziluvchan usul), 3) ekspres tezkor tabletkali reaktiv usuli bilan amalga oshiriluvchi reasitalari yordamida aniqlanadi.

Aniqlash uslubi gemoglabinning kislotali muhitida vodorod peroksidining ba`zi organik birikmalar (Gvayaka qatroni, amidopirin, benzidin) bilan reaksiyasini kataliz qilishga asoslangan. Bunday bo`ladi, so`ng oksidlangan molekulalar yana oksidlanmagan moddalar bilan reaksiyaga kirishib Gvayaka smolasi bilan ko`k, amidopirin bilan esa binafsha rang birikma hosil qiladi.

Siydikda qon pigmentini aniqlashda quyidagi qoidalarga rioya qilinadi:

1. 
   Tekshirish mutlaqo toza idishga, yangi olingan va yaxshilab chayqatilgan siydikda olib boriladi, chunki turib qolgan siydikda gemoglabin kislorodni tashish xususiyatiga ega bo`lmagan metgemoglobinga aylanib qoladi, bu esa tekshirish natijalarini salbiy bo`lishiga, ya`ni noto`g`ri chiqishiga sababb bolishi mumkin;
   
2. 
   Reksiyalar uchun tozo va albatta qo`llash mud- datidan o`tmagan reaktivlardan foydalanish kerak;
   
3. 
   Gemoglabinni konsentratsiyalab (to`plab), siydikni, natijasida, unga o`xshash reaksiyalar be- ruvchi moddalardan (mioglabin, xrom, mis, kaliy yodid, kaliy bromidi) holi qilish (tozalash) lozim. Buning uchun avval sirka efirli tortgich (so`rg`ich) tayyorlanadi. Kimyoviy probirkaga 8-10 ml filrdan o`tkazilmagan va yaxshi chayqatilgan siydik, 2 ml muzli sirka kislotasi va 4-5 ml dietil efir quyiladi, probirkani bir necha bor chayqatiladi va sirka-efirli tortgich (gemoglobin unga gematin sifatida o`tadi) ajralishi uchun bir necha daqiqaga shtativga o`rnatiladi.
   

Gvaykada smolasi bilan reaksiya. Yangi tayyorlangan Gvayka smolasining to`yinmagan etrimasi Gvayka smolasidan bir chimdim solinadi, unga 2-4 ml 96% li etanol quyiladi va u, achchiq damlangan choy rangiga kirguncha eritiladi (cho`km abo`lmasligi shart).

Alohida probirkaga 2-3 ml sirka efiri tortgich quyiladi va 8-10 tomchi yangi tayyorlangan, to`yingan Gvayka smolasining spirtli eritmasi, hamda 8-10 tomchi vodorod peroksidi qo`shiladi. Qon pigmenti mavjud bo`lsa, tezda ko`kimtir rang hosil bo`ladi. Qon pigmenti nihoyatda oz bo`lsa, rang bir necha daqiqdan so`ng paydo bo`ladi.

Amidopirin bilan reaksiya. Amidopirinning 5 % li eritmasi (0,5 g amidopirinni slindirga joylashtirib hajmi 10 ml ga yetguncha 96 % li etanol quyiladi).

Prabirkaga 2-3 ml sirka- efirli tortgich joylashtiriladi. 8-10 tomchi 5% li amidopirinning spitli eritmasi va 8-9 tomchi 3% li vodorod peroksid eritmasi qo`shiladi. Qon pigmenti hosil bolsa, binafsha rang paydo bo`ladi.