Sirtqi fakultet “iqtisodiyot, boshqaruv, soliqlar va sug’urta” kafedrasi

5-Rasm. Ongli va vujudga keluvchi strategiyalar (G.Mintsberg buyicha).
G.Mintsberg g’oyasi shundan iboratki, rejalashtirilgan strategiyaning bir qismini har doim amalga oshirish imkoni bqlmaydi. Amalga oshirilganning katta qismi, odatda, boshida rejalashtirilgan strategiyaga kirmagan, shu sabali uni vujudga keluvchi strategiya deb nomlagan. Oxir-oqibatda amalga oshirilgan strategiya ongli strategiyaga kiradi. Boshqacha qilib aytganda, amaliyotda ongli va vujudga keluvchi strategiyalarning ma’lum kombinatsiyasi amalga oshiriladi.
Yuqorida aytilganlarga asoslangan holda quyidagi asosiy xulosani keltirish mumkin. korxona strategik harakatini shakllantirishning moxiyati rivojlanish yqnalishini aniqlashdan, tanlangan mo’ljalga samarali yaqinlashish bqyicha choratadbirlar tizimini ishlab chiqishdan, shuningdek tanlangan strategiyani amalga oshirish jarayonini baholash va nazorat qilishdan iborat.
Strategiyani boshqarish ijrochilari
Firmaning ijrochi direktori strategiya bo’yicha eng ta’sirli va javobgar menejer hisoblanadi. Asosiy direktor lavozimi iazifalarini qo’yuvchi funktsiyalarni bajarishni ko’zda tutadi. U maqsadlarni belgilaydi, strategiya-ni, uni bajarish yo’llarini ishlab chiqadi.
Ishlab chiqarish, marketing, moliya, xodimlar va boshqa funktsiyalar bo’yicha vitseprezidentlar ham strategiya ishlab chiqadilar va uni amalga oshirish bo’yicha javobgar hisoblanadilar. Har bir menejer o’zining javobgarlik sohasi bo’yicha strategiyani ishlab chiqadi va uning bajarilishini kuzatib boradi.
Diversifikatsiyali kompannyalarda bir necha tarmoqlarda boshqaruv talab etilib,
strategiya bo’yicha menejerlarning 4 darajasi mavjud:
-ijrochi direktor yoki yuqori boshqaruv pog’onasi rahbari;
-alohida korxonalarning foyda va zararlari uchun javobgar menejerlar; -muayyan ishlab chiqarish bo’linmasi bo’yicha funktsional menejerlar;
-asosiy tezkor bo’linmalar va mintaqaviy bo’limlar menejerlari.
Xususiy kompaniyalar va korxonalarda odatda strategiya bo’yicha bitta yoki ikkita menejer bo’ladi