Синтез, ишлаб чиқариш ва материалларни қайта ишлаш. Синтез,ишлабчикаришваматеиалларникайтаишлаш



Download 343,46 Kb.
bet2/3
Sana07.04.2022
Hajmi343,46 Kb.
#535167
1   2   3
Bog'liq
12 Чўянлар уларнинг таснии, маркаланиши

12.1 – расм. Цементит эмас, графит бўлган стабил фаза сифатида темир – углерод холат диаграммасининг асл тенглиги.



12.2 Кулранг чўян

Кулранг чўянда
Кулранг чўянда 2.5-4% углерод ва 1.0-3.0% атрофида кремний бўлади. Кўпчилик чўянларда графит паға – паға (поп-корн) кўринишида бўлади, атрофида эса ⍺-феррит ёки перлитли матрица жойлашади. Кулранг чўяннинг микроструктураси 13.3,а расмда келтирилган.


1Россияда бундай чўянлар юқоримустахкам чўянлар деб ҳам юритилади.

Бу турдаги чўянларнинг таркибида графит бўрлигини уларни синдирилганда, синиш юзаси кулранг тусда бўлиши билан изоҳлаш мумкин ва бу унинг номи сифатида ҳам яритилади.


Кулранг чўянларни микроструктурасига қараб бошқа материалларги қараганда паст мустахкамликга эга ва мўрт материал эканлигини кўриш мумкин. Графитнинг учқур қирралари ташқаридан бериладиган юкламаларни концентрация қилади. Бу материалларнинг сиқилишга мустахкамлиги ва пластиклиги, чўзишга мустахкамлмгмга нисбатан каттароқ кўрсатгичларга эга. Кулранг чўянларнинг бир неча маркаларининг механик кўрсатгичлари 13.5 жадвалда келтирилган. Кулранг чўян бир қанча мухим хоссаларга эга ва амалда кенг қўлланилади. У вибрацион энергияни яхши ятади, 13.4 жадвалда кулранг чўян ва пўлатларнинг тебранишларни сўндириш хоссалари келтирилган.
Шунинг учун кулранг чўян станиналар ва вибрацияда ишловчи оғир қурилмаларни ишлаб чиқаришда қўлланилади. Бундан ташқари кулранг чўян ейилишбардош материал. Кулранг чўян эриган холида юқори оқувчанлик хоссасига эга бўлади, бу эса қийин конструкциядаги деталларни олиш имконини беради бунда оғиш коэффициенти кам бўлади. Ва охиргиси бу энг мухим кўрсатгичлардан бири кулранг чўян энг арзон материал хисобланади.
Чўянларнинг 6.4,а расмда келтирилган микроструктуралардан кўриш мумкинки чўянларни таркиби ва термик ишлаш турига кўра уларни ўзгартириш мумкин. Мисол учун кремний миқдорини камайтириш ёки совутиш тезлигини ошириш таркибда бутунлай цементитнинг оз миқдорда графит билан хосил бўлишини кўриш мумкин. Бунда микроструктурада графит доналари перлит матрицага чўкган бўлади. 6.5 расмда турли таркибдаги чўянларнинг термик ишлаш натижасида олинган тизимли қаршилик кўрсатгичлари келтирилган.

12.3.Расм. Турли чўянларнинг оптик микрофотографиялари: а – кулранг чўян; тўқ рангдагилари графит доналари ⍺-феррит матрицада жойлашган х500: b – шар кўринишли (пластик) чўян: тўқ рангдаги сферик доналар графитдир, ⍺-феррит матрицада жойлашган х200: c – оқ чўян: ярқин қисми цементит, атрофи перлит фазадан ташкил топган, бунда цементит ва феррит қатламларининг аралашмалари перлит эканлигини кўриш мумкин х400: d – болғаланувчан чўян: тўқ ранглилари графит розеткалар (бўшатилган углерод) ⍺-феррит матрицада жойлашган х150: е – компакт графитли чўян: тўқ рангли чува
лчангсимон бўлаклар графитдир, ⍺-феррит матрицада жойлашган х100.



12.1.Жадвал. Кулранг, шарли, қуймакорлик ва компакт графитли чўянларнинг белгиланиши, механик

хоссаларининг минимал кўрсатгичлари, таркиби ва асосий қўлланиладиган сохалари.




Download 343,46 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish