Sinfi uchun darslik

111-d a r s. 
NUTQ A’ZOLARI
1-topshiriq.
 Quyidagi tovushlarni talaffuz qiling. Bu tovushlar talaffuzida
qaysi nutq a’zolari ishtirok etayotganini aniqlang.
B, p, t, q, u, o
‘
.
Nutq tovushlarini hosil qilishda ishtirok etadigan inson
a’zolariga nutq a’zolari deyiladi.
Nutq a’zolariga o‘pka, bo‘g‘iz, tovush paychalari, og‘iz
bo‘shlig‘i, til, lablar, tishlar va burun bo‘shlig‘i kiradi.
Qaysi nutq a’zosi ishtirok etishiga ko‘ra nutq tovushlari:
lab 
(b, p, m, v, f),
 til oldi 
(t, l, s, z, d, sh, ch, j, dj, n, r
),
til o‘rta 
(y
), til orqa 
(g, k, ng), 
chuqur til orqa 
(q, g
‘
, x)
tovushlari va bo‘g‘iz 
(h)
 tovushi singari guruhlarga bo‘linadi.
Nutq a’zolari:
1. O‘pka
2. Tog‘aylar
3. Un paychalari
4. Bo‘g‘iz bo‘shlig‘i
5. Og‘iz bo‘shlig‘i
6. Burun bo‘shlig‘i
7. Til
8. Lablar
9. Tishlar
352-mashq. 
Gaplarni daftaringizga ko‘chirib yozing. Nutq tovushlarini
hosil qilishda til qanday o‘rin tutadi? Shu haqda bahslashing.
1. Til yugurigi boshga. 2. Til qilichdan o‘tkir. 3. Boshga balo nedan
kelur? – Ikki enlik tildan kelur. 4. Fil kuchli, fildan ham til kuchli.
5. Baxtli qiladigan ham til, baxtsiz qiladigan ham til.
!!

---

126
353-mashq.