Sinfi uchun darslik

1.
 «Shum bola» qissasini o
‘
qidim.
2.
 Hozir «O
‘
zbek xalq ertaklari»ni o
‘
qiyapman.
3.
 Kelajakda yana ko
‘
p badiiy asarlarni o
‘
qimoqchiman.
3-topshiriq.
 Misol uchun olingan fe’lni 3 ta shaxsda tuslang.
I shaxs
o
‘
qidim
o
‘
qidik
II shaxs
o
‘
qiding
o
‘
qidingiz
III shaxs
o
‘
qidi
o
‘
qidilar
4-topshiriq.
 Fe’ldan anglashilgan ish-harakatning bajarilish paytini,
sababini, holatini, daraja-miqdorini bildiruvchi so‘zlarni toping.
(holat) 
sekin
(payt) 
hali
(maqsad)
 ataylab
   o
‘
qidim
(miqdor)
 ko
‘
p
5-topshiriq.
 Bir-biringiz bilan turli mavzularda suhbatlar uyushtiring. Unda
daftaringizga yozilgan fe’llardan foydalaning.
6-topshiriq.
 
Uyga topshiriq.
 Fe’l so‘z turkumi bo‘yicha o‘rganganlaringizni
quyidagi jadvalda aks ettiring.
?

---

103
86–87-d a r s l a rda yozma ish va uning tahlili o‘tkaziladi.
88-d a r s.
 YORDAMCHI SO‘ZLAR
1-topshiriq.
 
Berilgan gapdagi so‘roqqa javob bo‘lmaydigan so‘zni ajrating.
Bobur Mirzo she’rlaridan rang va ohang olgan tilim
. 
(T. Adashboyev)
 Biror so‘roqqa javob bo‘lmay, gap yoki gap bo‘laklarini
bir-biriga bog‘lash yoki ularga qo‘shimcha ma’no yuklash
uchun xizmat qiladigan so‘zlarga yordamchi so‘zlar deyiladi.
Bog‘lovchi, ko‘makchi va yuklamalar yordamchi so‘zlardir.
288-mashq.
 
So‘zlarni o‘rni-o‘rniga qo‘yib, gaplar tuzing. Ularni mustaqil
va yordamchi so‘zlarga ajrating.
1. Dadam, dehqonchilik, shug‘ullanadi, bilan, mening. 2. Bug‘doy,
sholi, paxta, va, ekadi, u. 3. E’zozlang, u, chunki, yerni, boqadi, bizni.
289-mashq. 
Nuqtalar o‘rniga yordamchi so‘zlardan mosini qo‘yib, gap-
larni ko‘chiring. Yordamchi so‘zlarning gapdagi o‘rnini tushuntirib bering.
Vatan tuyg‘usi, Vatan tushunchasi biz... sajdagohday muqaddas,
sajdagohday pok... ulug‘ bo‘lmog‘i kerak. Jahon keng, dunyoda
mamlakat ko‘p, ... bu olamda O‘zbekistonimiz yakka-yu yagona.