Sinfi uchun darslik

55-d a r s.
 KO‘CHIRMA GAPLAR
1-topshiriq. Dedi
 so‘zi ishtirok etgan gap tuzing. Gapda qanday tinish
belgilaridan foydalanganingizni ayting.
2-topshiriq.
 
Quyida berilgan belgilarga mos gap bo‘laklarini qo‘yib,
gap tuzing: «               – – – ======= », – dedi.
Birovning aynan keltirilgan gapi ko‘chirma gap deyiladi.
Ko‘chirma gap doimo so‘zlovchi gapi bilan birga keladi.
So‘zlovchi gapi muallif gapi hisoblanadi. Ko‘chirma gap bilan
muallif gapi birikib ko‘chirma gapli qo‘shma gapni hosil qi-
ladi. Yozuvda ko‘chirma gap qo‘shtirnoq ichiga olinadi.
193-mashq.
 
«Qo‘rqoqqa qo‘sha ko‘rinar», – deydi xalqimiz. Bu ko‘-
chirma gapga izoh bering.
194-mashq.
 
Muallif gapining kesimlariga diqqat qiling. Ularni ko‘chirma
gapdagi kesimlarga solishtiring.
1. «Inson har doim quvnoq, xushchaqchaq bo‘lishi va baxtiyor
yashamog‘i lozim», – degan edi Forobiy. 2. Abu Rayhon Beruniy
shunday deydi: «Erta-yu kech dushmanga zarar-u do‘stga foyda keltirgan
odam mardlarning mardidir». 3. Mahmud Koshg‘ariy: «Botir jangda,
dono majlisda sinaladi», – deb aytgandi.
195-mashq.