Sinf: VIII 28 dars Sana: Fan: Algebra. Mavzu: Misollar yechish. Darsning maqsadi: a ta`limiy maqsad

Besh yulduz ichida atir gul - “5”ball.

To`rtburchak ichida lola gul - “4”ball

Uchburchak ichida chinni gul - “3”ball

2. O`tgan mavzuni takrorlash va uyga vazifani so`rash.

O`tilgan mavzular bo`yicha savollar berib, o`quvchilarni baholayman.

2. 
   Tenglamalar sistemasi deb nimaga aytiladi?
   

2. Funksiya deb nimaga aytiladi?

3. Funksiyaning grafigi deb nimaga aytiladi?

4. Chiziqli funksiya deb nimaga aytiladi?

5. Chiziqli funksiyaning grafigi nimadan iborat?

6. Qat’iy va noqat’iy tengsizliklarni ayting.

3.Yangi mavzuni bayon qilish.

Tengsizliklarni yechishga misollar keltiramiz.

 1-masala. Tengsizlikni yeching:   x+1>7-2x.

x son berilgan tengsizlikning yechimi, ya'ni x son x+1>7-2x tengsizlikni to`g`ri tengsizlikka aylantiradi, deb faraz qilamiz. -2x   hadni tengsizlikning o`ng qismidan chap qismiga uning ishorasini qarama-qarshisiga o`zgartirgan holda o`tkazamiz, 1 sonini esa tengsizlikning o`ng qismiga „—" ishorasi bilan o`tkazamiz. Natijada ushbu x+2x>7-1 to`g`ri tengsizlikni hosil qilamiz.

Bu tengsizlikning ikkala qismida o`xshash hadlarini ixchamlaymiz:        3x>6. Endi tengsizlikning ikkala qismini 3 ga bo`lib, x>2 ekanini topamiz.

Shunday qilib, x ni berilgan tengsizlikning yechimi, deb faraz qilib, biz x>2 ni hosil qildik. x ning 2 dan katta istalgan qiymati tengsizlikning yechimi bo`lishiga ishonch hosil qilish uchun barcha mulohazalarni teskari tartibda olib borish yetarli. Aytaylik, x>2 bo`lsin. To`g`ri sonli tengsizliklarning xossalarini qo`llab, ketma-ket quyidagilarni hosil qilamiz:                                3x>6, x+2x>7-1, x+1>7-x. Binobarin, 2 dan katta istalgan x son berilgan tengsizlikning yechimi bo`ladi.           Javob. x>2.

Tengsizlikning yechilishini yozishda batafsil izohlarni keltirish shart emas. Masalan, 1- masalaning yechilishini bunday yozish mumkin:                        x+1>7-2x, 3x>6, x>2.

Shunday qilib, tengsizlikni yechishda uning quyidagi asosiy xossalaridan foydalaniladi:

1- xossa. Tengsizlikning istalgan hadini uning bir qismidan ikkinchi qismiga, shu hadning ishorasini qarama-qarshisiga o`zgartirgan holda o`tkazish mumkin, bunda tengsizlik ishorasi o`zgarmaydi.                  

 2- xossa. Tengsizlikning ikkala qismini nolga teng bo`lmagan ayni bir songa ko`paytirish yoki bo`lish mumkin; agar bu son musbat bo`lsa, u holda tengsizlik ishorasi o`zgarmaydi, agar bu son manfiy bo`lsa, u holda tengsizlik ishorasi qarama-qarshisiga o`zgaradi.