sinf uchun dars ishlanmasi “ ” 2010 yil

Tasvir imkoniyati-bu tasvirning xususiyati bo’lib bird yum uzunlikdagi kesmada nechta nuqta tasvirlanganligi (dpi) bilan o’lchanadi.Oq-qorq shtrixli tasvir. Tasvirning har bir pikselga bir bit axborot ajratiladi Ma’lumki bir bit yordamida ikki holatni kodlash mumkin oq va qora rang tasvirning bunday turi Bitmap deb ataladi. Nimrang tasvir pikseli 8 bit bilan kodlanadi ya’ni uning rang ko’lami 8/ bit Tasvirning har bir pikseli 256 xil qiymat qabul qilishi mumkin Bu qiymatlar kulrang shkala deyiladi Bu shkala kulrangning 256 gradatsiyasiga ega bo’lib ularning har biri 0 (qora)dan 255 (oq) gacha oraliqdagi yorug’lik qiymati bilan ifodalanadiHozirgi kunda tasvirni 16 bitli kodlash imkoniga ega dasturlar mavjud bo’lib ular yordamida kulrangning 256 xil emas balki 65 536 xil tusi ishtirok etgan tasvirlar hosil qilish mumkin ammo ularni saqlashda fayl hajmi 8 bitliga nisbat 2 marta katta bo’ladi. Indekslangan rangli tasvir dastlabki monitorlar 16 xil rangni tasvirlay olgan keyinchalik 256 xil rangni tasvirlay oladigan monitorlar yaratildi. Ulardagi ranglar mos ravishda 4 bit (16 rang) va 8 bit (256 rang) bilan kodlangan Bunday ranglar indekslangan ranglar (Indexed Color) deb ataladi. Albatta 16 xil hattoki 256 xil rang bilan rangli fotosuratlarni haqqoniy tasvirlab bo’lmaydi. Masalan Windows muhitida har bir pikselga 8 bit ajratilgan ranglar jadvali bo’lib u sistema palitrasi u deyiladi.To’liq rangli tasvirning rang ko’lami 24 bitdan kam bo’lmaydiya’ni bunday tasvirning har bir pikseli kamida 24 bit bilan kodlanadi bu esa 16.7 million xil rangni tasvirlash imkonini beradi shu sababli tasvirlarning to’liq rangli ko’rinishini ko’pincha True Color (haqiqiy rang) deb ataladi.
Uy vazifasi 13 darsni o’qib o’rganib kelish.


14 - to’garak dars ishlanmasi
I.Mavzu: Paint uskinalari paneli va undan foydalanish.
II.Darsning tayanch atamalari
III. Darsning asosiy tushunchalari.
Paint uskunalar panelida qanday uskunalar bor?
Uskunalar paneli quydagi uskunalar to’plamidan iborat:
- ihtiyoriy sohani belgilash -o`cherish -rangni aniqlash -qalam -purkagich - to’g’ri chiziq -to’g’ri to’rtburchak -el lips -to’rtburchak sohani belgilash -chegaralangan sohani bo’yash -lupa (tasvirni kattalashtirish ) -mo’yqalam -matin -egri chiziq
-o’pburchak -burchaklari yoysimon to’rtburchak
Paintning ellips uskunasi yordamida aylana to’g’ri to’rtburchak uskunasi yordamida kvadrat ham chizish mumkin qalam va mo’yqalam yordamida chakillar qanday chiziladi uskunalar paneliedan qalam uskunasi tanlanadi. Sichqonchaningchap tugmasi bosilgan holda hakatlantirilsa, uning yurgichi ishchi maydonda tanlangan rangdagi iz qoldiradi (qalamni qog’oz ustida harakatlantirganda iz qolgani kabi). Moyqalam ham huddi qalam kabi amal bajaradi. Ularning farqi shundaki, qalam bir xil qalinlikdagi chiziq chizsa, mo’yqalam yordamida turli qalinlikdagi chiziqlar chizish mumkin.
Mo’yqalam uskunasi tanlanganda uskunalar panelining tagida mo’yqalam turi paneli paydo bo’ladi. Undan kerakli mo’yqalam tanlab olinadi. Buning uchun yurgichni rasmda ko’rsatilgan shakllardan birining ustiga olib kelib, sichqonchaning chap tugmasi bosiladi.
1-mashq. Qalm yordamida 1-rasmdagi shakllarni chizing.
Mashqni bajarishni ishchi maydon o’lchamlarini belgilab olishdan boshlang.
Buning uchun rasm menyusidagi
Xususiyatlar (атрибуты) amalini bajaring. Hosil bo’lgan xususiyatlar lavhasida ishchi maydonning kengligini 600 piksel,bo’yini 300 piksel qilib belgilang , so’ngra “OK” tugmasini bosing .
Uy vazifasi 14 darsni o’qib o’rganib kelish.