Sinf: “A” “B” “V”

Sobor nizomi. Buning yorqin isboti 1649–yilda Zemstvo sobori qabul qilgan yangi nizom edi. Nizomga kо’ra, dvoryanlar о’zlari egalik qilayotgan yer–mulklarni votchinaga aylantirish va meros qoldirish huquqiga ega bo’ldilar.
Dehqonlar dvoryanlarga uzil–kesil biriktirilib qo’yildi. Ularning xo’jayindan xo’jayinga o’tishi taqiqlandi. Krepostnoylik nasldan naslga о’tadigan bo’ldi. Shu tariqa Sobor nizomi Rossiyada krepostnoy huquqning shakllanishi jarayonini tugalladi.
Mutlaq monarxiyaning qaror topib borishL Rossiyada mullaq monarxiyaning to’la qaror topishi Aleksey Mixay–lovichning o’g’li Pyotr I nomi bilan bog’liqdir. U 1689–yilda taxtga o’tirdi. Pyotr I tashqi siyosatining asosiy maqsadlaridan biri, Rossiyani kuchli harbiy–dengiz flotiga ega davlatga aylantirish edi. U bu vazifani muvaffaqiyat bilan amalga oshirdi. Pyotr I Polsha va Daniya bilan Shvetsiyaga qarshi kurash uchun ittifoq tuzishga erishdi. Shundan so’ng Pyotr I Boltiq dengiziga chiqish uchun Shvetsiyaga qarshi urush boshlashga qaror qildi.
1700–yilda Rossiya–Shvetsiya urushi boshlandi. Bu urush tarixga «Shimoliy urush» nomi bilan kirdi. Umshgacha Rossiya kuchli harbiy–dengiz floti yaratishga muvaffaq bo’lgan edi. Urush taqdirini Poltava (hozirgi Ukraina davlati hududidagi shahar)jangihal etdi. 1709–yilda bo’lib о’tgan bu jangda rus qo’shini Shvetsiya qo’shinini tor–mor etdi. Bu mag’lubiyat Shvetsiya qudratiga o’nglanmas putur yetkazdi. U endi buyuk davlat maqomini yo’qotdi. Nihoyat, Shimoliy urush 1721–yilda Rossiyaning g’alabasi bilan tugadi. Shu yili Finlyandiyaning Nishtadt shahrida Rossiya–Shvetsiya tinchlik shartnomasi imzolandi.
Pyotr I islohotlari. Rossiya ma’muriy boshqaruv jihatidan gubernyalargabo’lindi. Ularpodsho tomonidan tayinlanadigan, general–gubernator tomonidan boshqariladigan bo’ldi. Podsho huzuridagi Boyarlar dumasi tugatildi. Uning o’rniga Senat tuzildi. Senatga qonun chiqarish va hukumatni boshqarish vakolati yuklatildi. Pyotr I zamonaviy qo’shin ham tuzdi. Qo’shinda harbiy xizmat umrbod muddatda о’taladigan bo’ldi. Qo’shin rekrutlikka olish yo’li bilan shakllantirildi va zamon ruhiga mos ravishda qurollantirildi.
Pyotr I islohotlari Rossiyaning taqdirida muhim rol о’ynadi.
Pyotr I vafotidan so’ng XVIII asr oxirigacha (1725–1800) yana 8 nafar Romanovlar sulolasi vakillari imperatorlik qilishdi.
Bu о’tgan 75 yillik davr islohotlarning mustahkamlanishi davri bo’ldi. Ayniqsa, Yekaterina II hukmronligi davri (1762–1796) Rossiya tarixida alohida iz qoldirdi. Biroq, Rossiyada krepostnoy tuzum hukmron bo’lib qolaverdi. Dehqonlar og’ir hayot kechirdilar. Oxir–oqibatdalilarbirnecha marta qo’zg’olon ko’tarishga majbur bo’lganlar. Ularning ichida eng mashhuri Ye.Pugachev boshchiligidagi qo’zg’olon edi (1773–1775). Qo’zg’olon Yekaterina II tomonidan shafqatsizlik bilan bostirilgan. Ye. Pugachev esa qatl etilgan.