Ўсимликлар морфологияси ва


  -раем.  Чангчилар чангдонларини йўқотиб, тожбаргларга ўтиши: чапда



Download 7,77 Mb.
Pdf ko'rish
bet177/206
Sana01.07.2022
Hajmi7,77 Mb.
#728135
1   ...   173   174   175   176   177   178   179   180   ...   206
Bog'liq
Ботаника (Икромов М) 2002

141 
-раем.
 Чангчилар чангдонларини йўқотиб, тожбаргларга ўтиши: чапда
испаракнинг айниб (терат) “яшилланган” гуллари; ўнгда оралиқ
формалар: зимовникнинг учки барглар билан косачабарглари ўртасидаги
формалар; пастда — нилуфарнинг тожбарглари билан чангчилари
ўртасидаги формалар.


Мураккабгулли ўсимликларда икки жинсли ўрта гул- 
ларнинг тилсимон гулларга айланиши туфайли қатма-қат 
гуллар юзага келади. Масалан, картошкагул, қашқаргул.
Гулнинг қатма-қатлиги ҳодисасига асосланиб, атиргул 
ва пионларнинг янги-янги навлари чиқарилган, улар ман- 
зарали ўсимликлар сифатида шаҳар боғларида экилади.
Гулнинг қатма-қатлик ҳодисаси чангчи ва гултожлар- 
нинг келиб чиқиши бир эканлигидан далолат беради.
Баъзан, қандайдир гул ўқи жуда ўсиб, гул устида барг­
ли новда ёки янги гул ҳосил қилади (масалан, примула^ 
бундай ҳодисага пролификация (лот. п р о л е с — авлод 
наел) деб аталади. Пролификация ҳодисаси гулни шаклан 
ўзгарган, метаморфозалашган новда эканлигини тасдиқ- 
лайди.
Гул онтогенези. Гул онтогенезини ўрганиш, гул аъзо­
ларининг келиб чиқишини аниқлашда назарий жиҳатдан 
муҳим аҳамиятга эга. Гулнинг органлари генератив нов­
данинг апекс (лот. а п е к с — тепа, уч) қисмида экзоген 
бўртмалар кўринишида акропетал ривожланади. Дастав­
вал гул қисмларининг шаклланиши ва ривожланиши гул 
куртакларининг меристема ҳужайраларида содир бўлади 
(142-расм).
Ёпиқ уруғли ўсимликларнинг баъзи бир содда оилала- 
ри (масалан, магнолия ва айиқтовондошлар)да ациклик 
гулларда гул аъзолари кетма-кет, циклик гулларда эса гул­
нинг ҳамма аъзолари бир вақтда ривожланади. Туташган 
косачабарглар, гултожлар ва оддий гулқўрғонлар ҳар хил 
ўсимликларда турлича ривожланади. Баъзи ўсимликларда 
ҳар бир гул доирасининг аъзолари айрим бўртмалар шак-
\Л2-расм.

Download 7,77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   173   174   175   176   177   178   179   180   ...   206




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish