Shuhratjon Xoliyorov, [

---

Shuhratjon Xoliyorov, [29.01.2022 9:48] 
Silindrsimon to’g’ri tishli uzatmada qanday kuchlat hosil bo’ladi? 
{= aylana, radial 
~ radial, bo’ylama 
~ aylana, bo’ylama 
~ aylana, radial, bo’ylama} 
Tishli g‘ildirak tishida qanday kuchlanishlar hosil bo‘ladi? 
{= kontakt, eguvchi 
~ siquvchi, eguvchi 
~ ezuvchi, eguvchi 
~ ezuvchi, kontakt} 
Tishli g‘ildirak tashqi aylanasi diametri da topilsin, agar m = 1 mm; z = 40 mm bo‘lsa. 
{=42 mm 
~37,5 mm 
~40 mm 
~38 mm} 
Qaysi tishli uzatmalar ko‘proq ishlatiladi? 
{= Silindrik to‘g‘ri tishli 
~ Silindrik qiya tishli
~ Konussimon to‘g‘ri tishli 
~ Konussimon qiya tishli} 
Tishli uzatmada ta’sir etuvchi kuchlarning qaysi tashkil etuvchisi foydali ish bajaradi? 
{= Aylanma 
~Radial 
~Bo‘ylama 
~Normal} 
Ochiq uzatmalar uchun qaysi kuchlanish hisobiy? 

---

{= Eguvchi 
~ Cho‘zuvchi 
~ Burovchi 
~ Kontakt} 
Qiya tishli uzatmaning asosiy kamchiligini belgilang. 
{=o‘q bo‘yicha yo‘nalgan kuch hosil bo‘ladi 
~ tayyorlanishi qiyin 
~ qoplanish koeffitsienti kichik 
~ uzatmani yig‘ish qiyin} 
Qiya tishli uzatmada qanday kuchlar hosil bo’ladi? 
{= aylana, radial, o’q boyich yo’nalgan kuch 
~ aylana, radial 
~ radial, o’q boyich yo’nalgan kuch 
~ aylana, o’q boyich yo’nalgan kuch} 
Кonussimon tishli uzatmaning vallari qanday joylashadi? 
{= kesishuvchi 
~ parallel 
~ ayqash 
~ to’g’ri perpendikulyar} 
Qiya tishli uzatmaning to‘g‘ri tishli uzatmaga nisbatan asosiy farqi nimada? 
{= O‘q bo‘yicha kuchning hosil bo‘lishida 
~ Katta yuklama uzatishida 
~ G‘ildiraklarning oson tayyorlanishida 
~ F.i.k. ning oshishida} 
Konussimon tishli uzatmada o‘qlar orasidagi burchak eng ko‘p qo‘llanuvchi qiymatini ko‘rsating. 
{=90 gradus 
~60 gradus 

---

~30 gradus 
~120 gradus} 
Qiya tishli g‘ildirakdagi qaysi modul standartlashtirilgan? 
{= Normal 
~Yon 
~Bo‘ylama 
~Hammasi} 
Ilashmadagi tishli g‘ildiraklarning bo‘luvchi diametrlari d1=60 mm, d2=180 mm. Uzatmaning o‘qlararo 
masofasini hisoblang. 
{= 120 mm 
~100 mm 
~80 mm 
~140 mm} 
Planetar uzatmalarning ixcham bo‘lishining asosiy sababi nima? 
{= satellitlar soni ko‘p 
~ ichki tishli uzatma ishlatiladi 
~ harakat ikki oqimga taqsimlanadi 
~ qiya tishli g‘ildiraklar ishlatiladi} 
To‘lqinsimon uzatmalarning nomi qaysi detal harakatiga qiyoslab berilgan? 
{= elastik g‘ildirak 
~rolik 
~bikr g‘ildirak 
~to‘lqin generator} 
Nima sababdan Novikov uzatmalari qiya tishli bo‘ladi? 
{= ilashish nuqtalari tutashadi 
~qoplanish koeffitsienti ko‘proq 
~katta tezlikda ishlaydi 
~kontakt chizig‘i uzaytiriladi} 

---

Changdan yaxshi himoyalangan reduktorning sermoy sharoitda ishlaydigan g‘ildirak tishlarining sirti 
qanday yemiriladi? 
{= uvalanish 
~sinish 
~ abraziv yeyilish 
~ yulinish} 
Tishli uzatma mustahkamligini hisoblashda qanday asosiy parametrlar aniqlanadi? 
{= Markazlaro masofa, g‘ildiraklar eni va tish moduli 
~ Tishli g‘ildirak materiali, eni va modul 
~ Markazlaro masofa, g‘ildiraklar diametrlari va moduli 
~ Tishli g‘ildiraklar diametrlari va markazlararo masofa} 
Tish shaklining koeffitsienti YF ning miqdori nimaga bog‘liq? 
{= G‘ildirak tishlari soniga 
~ Tish g‘ildirak moduliga 
~ Tishli g‘ildirakning eniga 
~ Tishli g‘ildirak diametriga} 
Tishli ilashmada qutbdan o‘tuvchi aylanalar qanday nomlanadi? 
{= Boshlang‘ich aylanalar deb 
~ Asosiy aylanalar deb 
~ Konsentrik aylanalar deb 
~ Tashqi aylanalar deb} 
Yopiq tishli uzatmada qaysi kuchlanish hisobiy? 
{= Kontakt 
~ Ezilish 
~ Cho‘zilish 
~ Egilish} 
Tishli g‘ildirakning aniqlik darajasi nimaga bog‘liq ravishda belgilanadi? 
{= Aylanma tezlikka 

---

~ Aylanishlar soniga 
~ Uzatilayotgan quvvatga 
~ Uzatilayotgan momentga} 
Ilashish modulining o‘lchov birligini toping? 
{= mm 
~ m 
~ sm 
~ dm} 
To‘g‘ri tishli shesternyalarda eng kam tishlar soni nechaga teng? 
{=17 
~13 
~21 
~ 24} 
Tish shakli koeffitsienti YF ning qiymati nimaga bog‘liq? 
{= Tishlar soniga 
~ Bo‘luvchi aylana diametriga 
~ Ilashma moduliga 
~ G‘ildirak eniga} 
Tishli g’ildirak tayyorlashda qanday material ishlatiladi? 
{= po’lat 
~ cho’yan 
~ bronza 
~ latun} 
Bronzani ko‘rsating? 
{= BrAJ 9-4 
~ SCH32 
~ Km 12 

---

~ St. 3} 
Qaysi g’ildirak tishi qattiqroq bo’ladi? 
{= azotlashtirilgan 
~ hajmiy toblangan 
~ sementatsiyalangan 
~ yuza toblangan} 
Shuhratjon Xoliyorov, [29.01.2022 9:48] 
Kardandan kelayotgan harakatni yetaklovchi ko’prikning yarim o’qlariga qaysi mexanizm orqali uzatiladi. 
{= differentsial 
~ bir juft silindrik 
~ tasmali uzatma
~ zanjirli uzatma} 
Chervyak g’ildiragi valiga qanday tayanch tanlashni tavsiya qilasiz? 
{= radial-tirak 
~ radial 
~ tirak 
~ o'zi o’rnashuvchan} 
Chervyak o’ramlarining shakliga qarab eng ko’p tarqalgan turini aniqlang? 
{= arximed 
~ evolventaviy 
~ konvolyutaviy 
~ globoid} 
Chervyakli uzatmani asosiy afzalligini aniqlang? 
{= uzatish nisbati katta 
~ katta quvvat uzatadi 
~ moy talab qilmaydi 
~ ishonchli} 

---

Chervyak va chervyak g’ildiragi qaysi materialdan tayyorlansa antifriktsion juft hosil bo’ladi? 
{= chervyak-po’lat, g’ildirak-bronza 
~ chervyak-po’lat, g’ildirak-po’lat 
~ chervyak-cho’yan, g’ildirak-cho’yan 
~ chervyak-po’lat, g’ildirak-alyumin } 
Chervyakli uzatma vallari o‘zaro qanday joylashgan? 
{= Ayqash 
~ Kesishgan 
~454 burchak ostida 
~ Parallel } 
Chervyakli uzatmada kirimlar soni Z1 qaysi oraliqda qabul qilinadi? 
{=1….4 
~5….8 
~6….10 
~1…10} 
Chervyak va chervyak g‘ildiragi qanday materiallardan tayyorlanadi? 
{= Po‘lat-bronza 
~ Po‘lat- po‘lat 
~ Bronza-bronza 
~ Latun-po‘lat } 
Chervyakli uzatmaning f.i.k. qiymatining to‘g‘risi qaysi? 
{=0,70….0,90 
~1,1……1,3 
~0,9…….1,0 
~0,20…..0,6} 
Chervyakli uzatma markazlararo masofasi nechaga teng, agar m = 5 mm, q = 10, z1 = 4, z2 = 40 bo‘lsa. 
{=125 mm 

---

~110 mm 
~220 mm 
~250 mm } 
Chervyak g’ildiragining materialini ko’rsating. 
{= bronza 
~ alyumin 
~ mis 
~ po’lat} 
Zanjirli uzatmaning uzatish nisbati oralig’ini ko’rsating? 
{=3….6 
~2…..4 
~2…..5 
~8….10} 
Zanjirli uzatma yetakchi yulduzchaning tishlar soni z1=22, uzatish nisbati u=3,5. Yetaklanuvchi 
yulduzchaning tishlar sonini hisoblang, z2=? 
{=77 
~66 
~83 
~58} 
Zanjirli uzatma o’qlararo masofasi =800mm, uzatma vertikal joylashgan. Zanjirning solishtirma birligining 
og’irligi q=5kg/m. Zanjir osilishidan hosil bo’lgan kuchni hisoblang, Ff=? 
{=39 N 
~33 N 
~47 N 
~43 N} 
Zanjirli uzatma ishdan chiqishiga asosiy sabab nima? 
{= zanjir sharnirlarining yeyilishi
~ zanjir zvenolarining uzilishi 
~ kontakt kuchlanish

---

~ yulduzcha tishlarining yeyilishi} 
Zanjirli uzatmaning qaysi asosiy geometrik ko‘rsatkichi standartdan tanlanadi? 
{= Zanjirning qadami 
~ O‘qlar orasidagi masofa 
~ Zanjirning uzunligi 
~ Yulduzchaning tishlar soni} 
Zanjirli uzatmaning asosiy ishlash layoqati omili nima? 
{= Zanjir sharnirlaridagi yeyilish 
~ Zanjir solishtirma og‘irligi 
~ Zanjir sharnirlaridagi bosim 
~ Zanjir hisobiy uzunligi} 
Vtulka-rolikli zanjirli uzatmaning standart elementlarini ko‘rsating. 
{= Zanjir qadami va rolikning diametri 
~ Yulduzcha tishining moduli va zanjir qadami 
~ Yulduzchaning bo‘luvchi diametri va zanjir qadami 
~ Zanjirning hisobiy uzunligi va eni} 
Vtulka-rolikli zanjirli uzatmaning asosiy ishdan chiqish mezoni qaysi? 
{= Zanjir bo‘g‘inlarining yeyilishi 
~Yetakchi yulduzcha tishlarining yeyilishi 
~ Roliklar diametrining kamayib qolishi 
~ Yulduzchalar sirtlarining uvalanishi } 
Qaysi tasmali uzatmada ishqalanish koeffitsienti ko‘proq bo‘ladi?. 
{= ponasimon tasmali 
~ yassi tasmali 
~ tishli tasmali 
~ doiraviy tasmali} 
Nima sababdan tasmali uzatmaning yetaklovchi va yetaklanuvchi shkiv aylana tezliklari teng bo‘lmaydi? 

---

{= tasma sirpanishi hisobiga 
~ tasmaning cho‘zilishi hisobiga 
~ tasma tarangligi hisobiga 
~ ishqalanish kuchi hisobiga} 
Tasma chidamligiga eng ko‘p ta’sir qiladigan kuchlanishni ko‘rsating. 
{= eguvchi kuchlanish 
~ markazdan qochirma kuchdan hosil bo‘lgan 
~ boshlang‘ich taranglikdan 
~ foydali kuchlanish} 
Tasmali uzatma tortish qobiliyatini belgilovchi asosiy geometrik ko‘rsatkich nima? 
{= Qamrov burchagi 
~ Tarmoqlar orasidagi burchak 
~ Yetaklovchi shkiv diametri 
~ Markazlararo masofa} 
Tasmali uzatmada tasma tarangligini oshirish nimaga olib keladi? 
{= Uzatma tortish qobiliyatining oshishiga 
~ Uzatma uzatish nisbatining oshishiga 
~ Uzatma geometrik o‘lchamlarining o‘zgarishiga 
~ Tasma hisobiy uzunligining oshishiga} 
Shuhratjon Xoliyorov, [29.01.2022 9:48] 
Tasmali uzatmadagi to‘la sirpanish nimaga olib keladi?. 
{= Uzatma tortish qobiliyatining kamayishiga 
~ Shkivdagi burovchi momentning ko‘payishiga 
~ Uzatma f.i.k. ning ko‘payishiga 
~ Dvigatelning ortiqcha yuklanishiga} 
Ponasimon tasmali uzatmaning ishdan chiqishining asosiy sababi qaysi? 
{= Tasmaga ta’sir etuvchi eguvchi kuchlanishlar 

---

~ Uzatma yetakchi tarmog‘idagi kuchlanishlar 
~ Uzatma ergashuvchi tarmog‘idagi kuchlanishlar 
~ Tasmaning shkivlarda sirpanishi} 
Mashinasozlikda qaysi yassi tasmalar eng ko‘p tarqalgan? 
{= Rezinalangan 
~ Ip gazlamali 
~ Charm 
~ Jun} 
Mashinasozlikda qanday tasmali uzatmalar keng tarqalgan? 
{= Ponasimon tasmali 
~ Tishli tasmali 
~ Yassi tasmali 
~ Dumaloq tasmali} 
Yassi tasmali uzatmada taranglovchi rolikni qaerga o‘rnatgan ma’qul? 
{= Uzatmaning tashqarisiga 
~ Uzatmaning ichkarisiga 
~ Uzatmaning har qanday joyiga 
~ Yetaklanuvchi shkivga yaqin joyga} 
Muftalar qaysi parametr bo’yicha tanlanadi? 
{= Val diametri 
~ Valdagi quvvat
~ Valning burchak tezligi 
~ Valdagi burovchi moment} 
Muftalarning vazifasi nimadan iborat? 
{= Vallar uchlarini ulashdan 
~ Aylanish tezligini kamaytirishdan 
~ Titrashni so‘ndirishdan 
~ Vallar aylanish chastotalarini moslashdan} 

---

Kulachokli muftalar katta tezliklar (v>1m/s) da ishga tushirish nimaga tavsiya etilmaydi? 
{= kulachoklar urilishi sodir bo’ladi 
~ disbalans hosil bo’ladi 
~ yeyilish ko’proq bo’ladi 
~ rezonans hodisasini oldini olish uchun} 
Qaysi xil muftani harakatni to‘xtatmasdan ulash va ajratish mumkin? 
{= Ishqalanma 
~ Mushtchali 
~ Tishli 
~ Bikr} 
O‘z- o‘zini boshqaruvchi muftaning vazifasi nima. 
{= bеlgilangan burchak tеzligida vallarni avtomatik ravishda ulash va ajratish 
~ ish jarayonida vallarni ulash va ajratish mumkin emas 
~ bir yo‘nalish bo‘yicha burovchi momеntni uzatib bеrish
~ momеntning qiymatini o‘zgartirib bеrish} 
Tishli muftalar qanday matеrialdan tayyorlanadi. 
{= po‘latdan 
~ cho‘yandan 
~ qo‘rg‘oshindan 
~ plastmassadan} 
O‘z- o‘zini boshqaruvchi muftaning vazifasi nima? 
{= bеlgilangan burchak tеzligida vallarni avtomatik ravishda ulash va ajratish 
~ ish jarayonida vallarni ulash va ajratish mumkin emas 
~ bir yo‘nalish bo‘yicha burovchi momеntni uzatib bеrish 
~ momеntning qiymatini o‘zgartirib bеrish} 
Muftalarning asosiy tavsifnomasiga nimalar kiradi? 
{= burovchi momеnt 

---

~ val diamеtri 
~ mufta diamеtri 
~ joiz normal kuchlanish } 
Еtaklovchi val katta tеzlik bilan ishlagan bir vaqtda qaysi muftani ish jarayonida ishga tushirish mumkin? 
{= friksion 
~ kulachokli 
~ tishli 
~ vtulkali } 
Qaysi momеntning qiymatiga qarab standart mufta tanlanadi? 
{= burovchi 
~ eguvchi 
~ cho’zuvchi 
~ siquvchi} 
Vallarning o‘qlari radial o‘q bo‘yicha siljisa, qanday muftalar bu notеkislarni sozlashi mumkin? 
{= tishli 
~ flanеtsli 
~ kulachokli 
~ friktsion } 
Bajaruvchi mexanizmni yoqish va o’chirishda (dvigatel ishlab turganda), mashina xamda boshqa 
qurilmalarni ishga tushirishda qo’llanadigan muftani ko’rsating? 
{= boshqaruvchi 
~ kompensatsiyalovchi 
~ barmoqsimon 
~ kuch uzatuvchi } 
Jumlani tugating: Oldgem muftasi bu …………..? 
{= mushtsimon diskli mufta 
~ butsimon-sharnirli mufta 
~ tishli mufta 

---

~ flanesli mufta } 
Muftalar yordami bilan bir valni ikkinchi valga nisbatan tеzligini o‘zgartirish mumkinmi? 
{= mumkin emas 
~ o‘zgartirish mumkin 
~ mufta tuzilmasiga bog‘liq 
~ tuzilmaning mеxanizmdagi o‘rniga} 
Vallarning o’qlari o’qdosh joylashgan bo’lib radial va o’q bo’ylab siljimasa muftalar ishlatiladi? 
{= flanestli 
~ tishli 
~ kulachokli 
~ frikstion } 
Mashinalar qanday mexanizmlardan tuzilgan? 
{= harakatlantiruvchi, uzatuvchi, ijro etuvchi 
~ harakatlantiruvchi, ijro etuvchi, hisoblovchi 
~ yurituvchi, uzatuvchi, hisoblovchi 
~ ijro etuvchi, hisoblovchi, uzatuvchi} 
Detalning ta'rifini toping. 
{= bir xil materialdan tayyorlangan 
~ bir vazifani bajarish uchun mo‘ljallangan 
~ umumiy vazifani bajaruvchi 
~ oddiy bo‘laklardan tayyorlangan}
Detallarni to‘g‘ri ko‘rsating. 
{= chervyak, gayka, shkiv 
~ reduktor, shesternya, shponka 
~ mufta, moyko‘rsatgich, zanjir 
~ shesternya, yulduzcha, podshipnik} 

---

Shuhratjon Xoliyorov, [29.01.2022 9:48] 
«Mashina detallari» fanida qanday detallar o‘rganiladi? 
{= hamma turdagi mashinalar uchun umumiy bo‘lgan 
~ asosiy mashinalarda uchraydigan 
~ bir xil vazifalarni bajaruvchi 
~ universal tipdagi} 
“Mashina detallari” fanida qanday uzatmalar o’rganiladi? 
{= mexanik uzatmalar 
~ gidravlik uzatmalar 
~ elektrik uzatmalar 
~ pnevmatik uzatmalar} 
Mashina detallari qanday fan? 
{= texnikaviy 
~ gumanitar
~ ijtimoiy 
~ iqtisodiy}
Tushirib qoldirilgan so’z to’latilsin: «Bir necha detellardan (yig’ish operatsiyalari orqali) tayyorlangan 
konstruktsiya elementiga …. deyiladi.» 
{= uzel 
~ oquvchanlik 
~ detal 
~ mustaxkamlik} 
Tushirib qoldirilgan so’z to’latilsin: «Yig’ish operatsiyalari orqali biriktirilgan detallar yig’indisiga ………
deyiladi.» 
{= uzel 
~ mexanizm 
~ mustaxkamlik 
~ mashina}

---

Mashina-dvigatellar deb nimaga aytilasdi. 
{= energiyani foydali mexanik ishga aylantiradi 
~shaklini va holatini o`zgartiradi 
~energiyani foydali issiqlik ishiga aylantiradi 
~mexanik energiyani issiqlik ishiga aylantiradi}
Tushirib qоldirilgаn so’z to’lаtilsin: «Bir хil mаtеriаldаn (yig’ish оpеrаtsiyalаrisiz) tаyyorlаngаn 
kоnstruktsiya elеmеntigа ………… dеyilаdi.» 
{= dеtаl 
~оquvchаnlik 
~uzеl 
~mustахkаmlik} 
Mashina detallari uchun qo‘yiladigan asosiy talablarni ko‘rsating. 
{= ishlash layoqatiga ega, kam ta'mirlanadigan, xavfsiz bo‘lgan, tayyorlanishi oson 
~ aniq ishlaydigan, mustahkam, quvvatni oshiradigan 
~ yengil, arzon, pishiq, zanglashga chidamli 
~ aniq, xavfsiz, benuqson ishlaydigan, kam ta'mirlanadigan, mustahkam} 
Detallarning ishlash layoqati asosiy belgilarini ko‘rsating. 
{= mustahkamlik, bikrlik, issiqbardoshlik, titrashga chidamlilik, yeyilishga chidamlilik 
~ mustahkamlik, bikrlik, qattiqlik, yeyilishga chidamlilik, toblanuvchanlik 
~ mustahkamlik, zanglashga bardoshlilik, ustivorlik, beriluvchanlik, qattiqlik
~ issiqbardoshlik, mustahkamlik, qovushoqlik, bikrlik, salqilik} 
Kontakt kuchlanish qanday holatda hosil bo‘ladi? 
{= ikki shar bir-biriga siqilganda 
~ ikki prizma bir-biriga siqilganda 
~ikki tekislik bir-biriga siqilganda 
~ konus va tekislik bir-biriga siqilganda} 
Kontakt kuchlanishning o‘lchov birligini aniqlang. 
{= MPa 

---

~ mm 
~ kg 
~ N·m} 
Dеtallarni ishlash qobiliyatini bеlgilovchi omillar ko‘rsating. 
{= dеtalning bikrligi 
~dеtalga ta’sir etuvchi yuklanish 
~dеtalni tayyorlash tеxnologiyasi 
~dеtalning o‘lchami} 
Konstruktsiya elementini ustivorligi nima. 
{=deformatsiyaga qarshilik ko’rsata olishi 
~ boshlang’ich shaklga qayta tiklanmasligi 
~absolyut qattiqlik 
~detal elementini eyilishi} 
Bikrlik tavsifnomasi nima. 
{= elastiklik moduli 
~ hajm 
~ issiqlik 
~ o‘lchov } 
Normal kuchlanishni o’lchov birligi. 
{= MPa 
~ Atm 
~ Vt 
~ H} 
Mustahkamlik ehtiyot koeffitsiyеnti nеchta koeffitsiyеntdan idorat. 
{=3 
~2 
~1 

---

~4} 
Mustahkamlik extiyot koeffitsiyеnti P-ning o‘lchov birligi nima.? 
{= o‘lchovsiz 
~atm 
~m 
~paskal} 
Parchin mixli birikmalarda qanday kuchlanishlar hosil bo‘ladi? 
{= Kesilish, ezilish 
~Buralish, egilish 
~Egilish, cho‘zilish 
~ Ezilish, siqilish} 
Qora metallarga qaysi qotishmalar kiradi? 
{= Po‘lat, cho‘yan 
~ Bronza, alyuminiy 
~Latun, mis 
~ Babbit, qo‘rg‘oshin} 
Parchin mixlar qanday materialdan tayyor-lanadi? 
{= yumshoq po’lat, alyuminiy, latun 
~ po’lat 40, 45, 50 
~ cho’yanlardan 
~ bronzadan} 
Parchin mixlar nechanchi yillardan boshlab ishlatila boshlangan? 
{=1930 
~1820 
~1950 
~1991} 

---

Yashirin kallakli parchin mixlar asosan qayerlarda ishlatiladi? 
{= bug’ qozonlarida ishlatiladi 
~ ko’p zanglaydigan joylarda ishlatiladi 
~ qalinligi 4mm gacha bo’lgan detallarni birlashtirish uchun ishlatiladi 
~ kuchaytirilgan va kuchaytirib – zichlantirilgan birikmalarga ishlatiladi} 
Quyida keltirilgan birikmalarning qaysi biri ajralmas? 
{= Payvand 
~ Boltli 
~ Shponkali 
~Shlitsali} 
Parchin mixlar yordamida qanday ko’rinishdagi birikma-lar xosil qilinadi? 
{= ustma-ust, uchma-uch bitta ustmasi bo’lgan, uchma-uch ikkita ustmasi bo’lgan 
~ faqat ustma-ust 
~ uchma-uch 
~ Faqat uchma-uch bitta ustmasi bo’lgan} 
Ustma-ust birikmaga o‘zgaruvchan kuch ta'sir etganda chokning qanday shaklidan foydalangan maqul? 
{= botiq 
~ qavariq 
~ tekis 
~ Normal} 
Shuhratjon Xoliyorov, [29.01.2022 9:48] 
Burchakli choklar qaerdan va qanday kuchlanishdan yemiriladi? 
{= uchburchak bissektrisasidan o‘tgan kesuvchi kuchlanishdan 
~ uchburchak gipotenuzasidan o‘tgan kesuvchi kuchlanishdan 
~ uchburchak katetidan o‘tgan normal kuchlanishdan 
~ uchburchak asosidan o‘tgan kesuvchi kuchlanishda} 
Lentali kontakt payvand chokli birikmaga F=25 kN kuch ta'sir qiladi. Listlarning eni l=100 mm, payvand 
chokning eni b=5 mm. Chokdagi kuchlanishni hisoblang. 

---

{=50 MPa 
~40 MPa 
~80 MPa 
~100 MPa} 
Uchma-uch payvandlanayotgan detallarning qalinligi δ=5 mm. Payvand birikmani cho‘zuvchi kuch F=10 
kN, payvand chokning uzunligi b=20 mm. Payvand chokdagi kuchlanishni aniqlang? 
{=100 MPa 
~80 MPa 
~110 MPa 
~120 MPa} 
Nuqtaviy payvand chokda qanday kuchlanish hosil bo‘ladi? 
{= Kesilish 
~ Buralish 
~ Ezilish 
~ Cho‘zilish} 
Bo‘ylama kuch ta’sir etganda uchma-uch payvand chokda qanday kuchlanish hosil bo‘ladi? 
{=Cho‘zilish 
~ Buralish 
~ Egilish 
~ Ezilish} 
Rezbali birikmaning asosiy afzalliklarini ko‘rsating. 
{= ishonchli, ajratish va yig‘ish oson, o‘lchamlari standartlashtirilgan 
~ chidamli, mustahkam, ishonchli, ajratish va yig‘ish oson 
~ yig‘ish oson, chidamliligi yuqori, o‘lchamlari standartlashtirilgan 
~ o‘lchamlari standartlashtirilgan, ajratish va yig‘ish oson, chidamliligi yuqori} 
Flanetsli mufta T=10 Nm burovchi moment uzatadi. Yarimmuftalar 10 ta boltlar bilan biriktirilgan. 
Boltlarning o‘rnashish diametri D0=200 mm. Har bir boltga tushadigan kuchni toping. 
{=10 N 

---

~25 N 
~15 N 
~20 N} 
Ilgakka osilgan yukning og‘irligi F=6,28 kN; ilgakning rezbali qismi diametri d1=10 mm. Ilgakning rezbali 
qismida hosil bo‘lgan kuchlanishni aniqlang. 
{=80 MPa 
~40 MPa 
~75 MPa 
~100 MPa} 
Boltlar bilan sirib tortilgan qopqoqli germetik idish ichidagi bosim P=2,0 MPa, qopqoqning diametri 
D=100 mm, boltlar soni 8 ta. Idish ichidagi bosimdan har bir boltga tushadigan kuchni toping. 
{=1962 N 
~2574 N 
~1250 N 
~1712 N} 
Mahkamlovchi detallarda qaysi profilli rezbalardan foydalaniladi? 
{= Uchburchakli 
~Trapetsiyaviy 
~To‘g‘ri to‘rtburchakli 
~Doiraviy} 
Yuk ko‘taruvchi mashina ilgaklari rezbasi o‘zagida qanday kuchlanish hosil bo‘ladi? 
{=Cho‘zuvchi 
~Kesuvchi 
~ Eguvchi 
~ Ezuvchi} 
Mahkamlash rezbasini hisoblash mezonini ko‘rsating. 
{=Rezba o‘ramlarining qirqilishi 
~Rezba ishchi sirtlarining ezilishi 

---

~ Vint rezbasi ishchi sirtlarining yeyilishi 
~Gayka rezbasi ishchi sirtlarining yeyilishi} 
Mahkamlovchi birikmalarda rezba kirimlari soni nechaga teng? 
{= 1 
~2 
~3 
~4} 
Metrik rezbaning profil burchagi necha graudsga teng? 
{=600 
~550 
~500 
~650} 
Bir dyuym necha mm ga teng? 
{=25,4 
~15 
~22 
~34} 
Elastiklik modulining o‘lchov birligini ko‘rsating. 
{=kN/cm2 
~kN 
~mm 
~kNm} 
Kontakt kuchlanishining o‘lchov birligi nima. 
{= MPa 
~Vt 
~N 
~ Atm} 

---

Normal urinma kuchlanishni kelib chiqish sabablari. 
{= burovchi moment 
~ eguvchi normal kuch 
~ eguvchi moment 
~ siquvchi kuch} 
Birikmalar. Ajratib bo'ladigan birikmalar qaysilari? 
{= Rezbali birikmalar, shponkali birikmalar, shlisli birikmalar
~ Kleyli birikmalar, parchin mixli birikmalar, rezbali birikmalar, payvandli birikmalar, shilili birikmalar 
~ Payvandli birikmalar, rezbali birikmalar, shponkali birikmalar, shlisli birikmalar 
~ Rezbali birikmalar, shponkali birikmalar, kleyli birikmalar} 
Vintaviy va gipoid uzatmalarning asosiy afzalligini ko‘rsating. 
{= harakatni bir necha valga uzatadi 
~ qiya tishli g‘ildiraklardan iborat 
~ harakatni ayqash vallarga uzatadi 
~ tayanchlar soni ko‘p bo‘lishi mumkin} 
Shponkali birikmaning asosiy kamchiligini ko‘rsating. 
{= valda o‘yiq bo‘lishi 
~ajratish mumkin emas 
~valga tig‘izlik bilan o‘rnatilishi 
~ val va gupchakning o‘qdoshligi buziladi} 
Nima sababdan prizmatik shponkali birikmani mustahkamligini tekshirganda ezuvchi kuchlanishni 
hisoblash yetarli hisoblanadi? 
{=o‘lchamlari shunday tanlangan 
~ boshqa kuchlanishlar hosil bo‘lmaydi 
~ aylanish chastotasi kam bo‘lgani uchun 
~ valda disbalans bo‘lgani uchun} 
Shuhratjon Xoliyorov, [29.01.2022 9:48] 

---

Qaysi hollarda silindrik shponkani ishlatish mumkin? 
{= detallar vallarning uchiga biriktirilganda 
~ val diametri d=60 mm bo‘lganda 
~ val va gupchakni oson ajratish uchun 
~ kichik burovchi moment uzatilganda} 
Shponkali birikmaning o‘lchamlari bxh=10x8 mm, vtulkadagi o‘yiqning balandligi t2=3,3 mm, val diametri 
d=35 mm. Shponka materiali uchun ezilishdagi joiz kuchlanish 100 MPa. Val T=300 Nm moment uzatsa, 
shponkaning uzunligini toping. 
{=62 mm 
~65 mm 
~52 mm 
~72 mm} 
Prizmatik shponkaning bxh o‘lchamlari qanday tanlanadi? 
{= Val diametri bo‘yicha 
~ Burchak tezlik bo‘yicha 
~ Burovchi moment bo‘yicha 
~ Valdagi quvvat bo‘yicha} 
Shponkali birikmalarda qanday kuchlanish hosil bo‘ladi? 
{=Kesilish, ezilish 
~ Egilish, buralish 
~ Egilish, cho‘zilish 
~ Ezilish, siqilish} 
Zo‘riqtirilgan shponkali birikmaga qanday shponka o‘rnatiladi? 
{= Ponasimon 
~ Segmentsimon 
~ Silindrsimon 
~ Prizmasimon} 
Normal urinma kuchlanishni kelib chiqish sabablari. 

---

{= burovchi moment 
~ eguvchi normal kuch 
~ eguvchi moment 
~ siquvchi kuch} 
Kuchning o’lchov birligi. 
{=Nyuton 
~Paskal 
~o’lchovsiz 
~Volt} 
Gupchak va val o‘qi bo‘yicha surilishi zarur bo‘lsa qaysi birikmadan foydalangan ma'qul? 
{= shlitsali 
~ shtiftli 
~ segmentsimon shponkali 
~ prizmatik shponkali} 
Shlitsali birikmalarning qaysi o‘lchamlari standartlashtirilgan? 
{= hamma o‘lchamlari va ularga tegishli dopusklar 
~ sirtqi va ichki diametrlari 
~ yon yoqlari 
~ hamma o‘lchamlari} 
To‘g‘ri burchakli shlitsali birikma T=600 Nm burovchi moment uzatadi. Shlitsali birikmaning o‘lchamlari: 
d=46 mm; D=50 mm; z=8; b=9 mm; ƒ=0,4 mm; r=0,3 mm. Shlitsali birikma uzunligi l=40 mm, K=0,75 deb 
olib birikma mustahkamligini tekshiring, σez=? 
{= 80 MPa 
~100 MPa 
~75 MPa 
~90 MPa} 
Jumlani davom ettiring: Uzatmalarda harakatni energiya manbaidan qabul qilib oluvchi ……… 
{= yetaklovchi val 

---

~ yetaklanuvchi val 
~ oq 
~ sterjen} 
Qanday vallar bo’ladi? 
{= to’g’ri, tirsakli va egiluvchan 
~ silliq, tirsakli va egiluvchan 
~ aylana, tirsakli, to’g’ri va egiluvchan 
~ tirsakli, to’g’ri va silliq}
Valga T=108 Nm, burovchi moment ta’sir qiladi. Valning ruhsat etilgan kuchlanishni 20 MPA olib val 
diametrini hisoblang, d=? 
{= 30 mm 
~25 mm 
~35 mm 
~20 mm} 
Vallarda galtellar nima uchun qilinadi? 
{=Kuchlanishlar to‘planishini kamaytirish uchun 
~Val og‘irligini kamaytirish uchun 
~Zichlovchi shaybalarni o‘rnatish uchun 
~Val bikirligini oshirish uchun} 
O‘qlar nimaga mo‘ljallangan? 
{=Aylanuvchi detallarni fazoda tutib turish uchun 
~ Har xil detallarni biriktirish uchun 
~ Detallarning sinxron ishlashini ta’minlash uchun 
~ Aylanuvchi detallarga burovchi momentni uzatish uchun} 
Valning o‘qdan asosiy farqi nimada? 
{= Burovchi momentni uzatishda 
~Ko‘ndalang kesimi har xilligida 
~ Tirsakli tarzda tayyorlanishida 

---

~Geometrik o‘qi egiluvchanligida} 
Jumlani davomtugating: Uzatmalarda harakatni energiya manbaidan qabul qilib oluvchi
{= yetaklovchi val 
~ yetaklanuvchi val 
~ oq 
~ sterjen} 
Keltirilgan bo‘ylama elastiklik modulining o‘lchov birligi qanaqa? 
{= MPa 
~ kg/mm2 
~ o‘lchovsiz 
~ N/m3} 
Val materialini ko’rsating. 
{= po’lat 45 
~ kulrang cho’yan 
~ bronza 
~ alyumin} 
Qanday mexanizmlar uzatmalar deb ataladi? 
{= energiya manbayi harakat parametrini mashina ish bajaruvchi qismiga o‘zgartirib uzatadigan 
mexanizim 
~ mashinaning ish bajaruvchi qismi harakatini boshqarishga mo‘ljallangan 
~ energiya manbayining quvvatini oshirib beradigan 
~mashinaning ish bajaruvchi qismini energiya manbayi bilan biriktiradigan} 
“Mashina detallari” fanida qanday uzatmalar o’rganiladi? 
{= mexanik uzatmalar 
~ gidravlik uzatmalar 
~ elektrik uzatmalar 
~ pnevmatik uzatmalar} 

---

Uzatish soni birdan katta bo‘lgan yopiq tishli uzatma qanday ataladi? 
{= reduktor 
~ multiplikator 
~ tezliklar qutisi 
~ sinxronizator} 
Ochiq uzatmalar uchun qaysi kuchlanish hisobiy? 
{= Eguvchi 
~ Cho‘zuvchi 
~ Burovchi 
~ Kontakt} 
Shuhratjon Xoliyorov, [29.01.2022 9:48] 
Yaxshi moylanuvchi yopiq uzatmalar uchun qaysi ishdan chiqish mezoni to‘g‘ri keladi? 
{=Tish sirtlarining toliqib uvalanishi 
~ Tishlarning tiqilib qolishi 
~ Tishlarning egilib sinishi 
~ Tishlarning sirtining yedirilishi} 
Nima maqsadda variatorlar qo‘llaniladi? 
{= Uzatish nisbatini ravon o‘zgartirish uchun 
~ Yuqori f.i.k. ni olish uchun 
~ O‘zgarmas uzatish nisbatini olish uchun 
~ Uzatma o‘lchamlarini ixchamlashtirish uchun} 
Friksion uzatmalarda harakatni еtaklovchi g‘ildirakdan еtaklanuvchi g‘ildirakka uzatib bеrish nimaga 
asoslangan? 
{= bеvosita g‘ildiraklarni kontakt orqali ishqalanish kuchiga 
~ ishlashishga 
~ ikki g‘ildirak orasida joylashgan dеtalga 
~ ishqalanishda egiluchan bog‘lanishga} 
Friktsion uzatma avtomobil g‘ildiraklarini harakat tеzligini o‘zgartirish maqsadida ishlatiladimi? 
{= ishlatiladi

---

~ishlatish mumkin emas
~ishlatish ehtimoli bor 
~yordamchi moslama bilan} 
Og‘ir yuklangan qutichadagi friktsion uzatmaning tеzyurar g‘ildiragi qanday matеrialdan tayyorlanadi? 
{= po‘latdan 
~istalgan matеrialdan 
~cho‘yandan 
~qo‘rg‘oshindan} 
Friktsion uzatmalarni loyiha-lashda markazlararo masofani qanday kamaytirish mumkin.. 
{= mustahkamroq matеrial tanlash yo‘li bilan 
~K0 ni qiymatini ko‘paytirish yo‘li bilan 
~ koeffitsiyеntini oshirish yo‘li bilan 
~tayanch cho‘kmaydi} 
Og‘ir yuklangan uzatma tarkibidagi friktsion uzatmaning tеzyurar g‘ildiragi qanday matеrialdan 
tayyorlanadi? 
{= po‘latdan 
~ istalgan matеrialdan 
~ cho‘yandan 
~ qo‘rg‘oshindan} 
Friktsion uzatmaning qaysi bir g‘ildiragi ishqalanish kuchini hosil qilish uchun ishlatiladi? 
{= kattasi yеtaklanuvchi 
~ kichigi-yеtaklovchi 
~ istalgan g‘ildirak bilan 
~ g‘ildiraklar ishlatilmaydi} 
Engil yuklangan qutichadagi friksion uzatmaning tezyurar g’ildiragi qanday materialdan tayyorlanadi? 
{= hohlagan materialdan 
~ po’latdan 
~ cho’yandan 

---

~ qo’rg’oshindan} 
Silindrik g‘ildirakli friksion uzatma yetaklovchi g‘ildiragi diametri D1 = 150 mm, uzatma uzatish nisbati u= 
2, uzatma o‘qlararo masofasini hisoblang, a= ? 
{=225 mm 
~200 mm 
~250 mm
~275 mm}