3. Shovqinni hisoblash
Yangi sanoat korxonalarini va sexlarip loyihalashda shu sanoat korxonasi va sexlarida kelib chiqishi mumkin bo'lgan shovqin bosimi darajalarini aniqlash muhim vazifa hisoblanadi. .Ma'lumki, shovqin chiqaruvchi mashina va mexanizmlar sanoat korxonasining biror sexida joylashganligini hisobga olib, ana shu shovqinni tevarak-atrofdagi; ishlab chiqarish korxonalarida, aholi yashash joylariga shovqin ta'sirini kamaytirishga qaratilgan chora-tadbirlar korxonani loyihalash davrida hisobga olinadi. Shovqinni hisoblash asosan, quyidagi vazifalarni o'z ichiga oladi:
1) Ma'lum nuqtada shovqin chiqarishi mumkin bo'lgan va shovqin tavsiflari aniq bo'lgan shovqin manbaining shovqin bosimi darajasini aniqlash.
2)Shovqinni kamaytirilishi lozim bo'lgan miqdori.
3) Shovqinni ruxsat etiladigan miqdorj darajasiga keltirish choratadbirlari. Hisoblash nuqtasi ochiq maydonda yoki berk xona ichida joylashgan bo'lsa, bularning har biri uchun hisoblash formulalari har xil bo'ladi.
Hisoblash sakkizta oktava oraliq bo' yicha ayrim ayrim o'tkaziladi. Hisoblab topilgan shovqin darajalari qiymati yo '1 qo'yilishi mumkin bo'lgan qiymatlar bilan solishtiriladi va kamaytirilishi zarur bo'lgan shovqin darajasi miqdori aniqlanadi:
Lx Lqo'sh
Agar shovqin tarqatuvchi manba xona ichida joylashgan bo'lsa, shovqin devor, pol, shift va boshqa joylarga tegib ko'p ^marta j qaytishi natijasida xonadagi shovqin xuddi shunday tashqaridagi shovqinga nisbatan 10-15 dB ortib ketishi mumkin. Shuning uchun ham bino ichida ishlayotgan mashina, bino tashqarisida ishlayotganga nisbatan qattiqroq tovush chiqarayotgandek tuyuladi. Shuning uchun ham bino ichidagi shovqin intensivligini aniqlaganda to'g'ri kelayotgan sbovqin intensivligi bilan birga qaytgan tovush intensivligi Iq ni ham e'tiborga olish kerak.
I=It+Iq=(RF/S) + (4R/V),
bunda, V — xona uchun o'zgarmas miqdor bo'lib, V=A(1 – α o’rt) ga
teng; A — tovush yutish ekvivalent maydoni, A = α o'rt∙ S yuza, bunda, α o'rt — S yuzaga ega bo'lgan tovush yutish o'rtacha koeffitsiyenti. Shovqin yutish koeffitsiyenti α =Iyut/Itush bunda, — Iyut yutilgan tovushning intensivligi; Itush - tushayotgan tovushning intensivligi, α ≤ 1.
Shovqin manbai yaqinida shovqin darajasi to'g'ndan-to'g'ri manbadan chiqayotgan tovush sifatida, undan uzoqlashganda esa qaytayotgan tovushiar qo'shilgan holda ifodalanadi. Sanoat korxonalarida I ning miqdori 0,3—0,4 atrofida bo'ladi. Shuning uchun, agar A=V deb qabul qilsak, xatolik uncha katta bo'lmaydi:
Ba'zi bir amallarni bajarib, dB bilan belgilanadigan shovqin hisobini quyidagicha ifbdalash mumkin
Do'stlaringiz bilan baham: |