Шошилинч педиатрия экстремал тиббиёт асослари билан

Ёрдам кўрсатиш чоралари
.

мумкин қадар тезда куйган сҳхаларни тоза мато билан ўраш 

ѐғ, чўчқа ѐғи, хўжалик ва халқ табобати воситаларини қўллаш мумкин эмас. 
Чунки улар куйишни асоратлантириб кейинчалик уни чуқурлашишига олиб келади.

куйган жароҳатга инфекция тушишини олдини олиш учун стерил боғлам қўйиш 
керак. Оғриқни камайтириш учун беморга оғриқ қолдирувчи ва тинчлантирувчи 
воситалар бериш мумкин: Анальгин, седуксен.

кенг куйиш деб, агарда куйган соҳа умумий тери майдонини ўн фоизидан
кўпроғини ташкил қилса айтилади. Кенг куйиш жароҳати бўлган беморларга 
ишқор-тузли аралашма кўп миқдорда ичирилади. Бунинг учун 1 литр сувга 2 гр 
ичимлик содаси ва 4 гр ош тузи қўшилади.

агар оғир шок белгилари бўлса, тезда инфузион даво бошлаш керак.
Госпитализация
. 
Барча 
куйишлар.куйиш 
ҳажмидан 
қатъий 
назар 
куйишга 
мослаштирилган бўлим шифокори ѐки ҳамшираси томонидан кўрувдан ўтказилиши 
шарт.
Қуйидаги тоифадаги куйган беморлар госпитализацияга муҳтож:

3 ѐшгача болалар, куйиш. 10-12 % дан ошса

---

116 

электр куйиш ва кимѐвий куйиш бўлган барча болалар

оловдан юзи куйган ѐки нафас йўллари зарарланганлигига гумон бўлган болалар

юз, қўл, жинсий ва оралиқ соҳалари куйган болалар
Транспортировка вақтида даволаш ва эҳтиѐт чоралари 

Беморларни куйиш марказига ҳар ҳил техника воситалари ѐрдамида олиб бориш 
мумкин.

Транспортировка вақтида иссиқлик сақланишини таъминлаш керак, бунинг учун 
беморни кўрпага ѐки иссиқлик сақловчи альюмин фольгага ўраш керак.

Кучли куйишларда вена ичига суюқликларни тезда юбориш керак.

Барча куйган болаларга, айниқса, олов ѐки тутунда куйган болаларга кислород 
албатда қўшимча кислород бериш зарур, чунки уларда углерод оксиди билан 
заҳарланиш бўлиши мумкин.

Кучли электротравма олган барча болаларда юрак фаолияти назорат қилиниши 
шарт.Чунки уларда юрак ритми бузилиши мумкин.

Дастлабки кўрув хулосаси, касаллик тарихи ва даволаш махсус баѐнномада ѐзма 
равишда ѐзилган бўлиши шарт, чунки бу маълумотлар бемор билан бирга даволаш 
муассасасига давонинг узлусизлигини таъминлаш учун берилади.

Нафас йўллари куйишига гумон бўлган барча беморларга трахея интубациясини
ўтказиш шарт. Бу нафақат нафас йўллари фаолияти бузилишини олдини олади,
балки ноқулай транспортировка шароитида зарур бўлиб қолиши мумкин бўлган 
шошилинч интубацияга ҳожатни қолдирмайди.

Ёпиқ жойда куйган ѐки у ерда узоқ қолиб кетган беморда тутун таъсирида нафас 
йўлларининг жиддий шикастланиши ѐки углерод оксиди билан заҳарланиш хавфи
юқори бўлади.

Беморнинг ташқи кўриниши жиддий ўпка асоратлари борлигини аниқлашга ѐрдам 
беради. Безовта, кўкимтир, талвасали, ҳаво ютаѐтган бемор нафас йўлларининг 
куйиши оқибатида келиб чиққан респиратор дистресс синдромидан азият чекади. 
Углерод оксиди билан заҳарланган бемор терисини олча рангини соғлом тери ранги 
билан адаштириш мумкин эмас.

Физикал кўрув оғиз бўшлиги, халқум ва хиқилдоқни диққат билан кўрувини,
уларда доғлар, қизариш, ўсма ва пуфакчалар борлигини текширишни ўз ичига 
олиши керак. Буларнинг бўлиши жиддий равишда профилактик интубация 
қилишни талаб қилади.

---

117 

Ҳаѐтий муҳим аъзолар фаолияти бемор касалхонага тушганида ва ҳолатига қараб 
қайта баҳоланиши керак. Босим, пульс, нафас тезлиги ва ҳарорат ва яна ҳушига 
келиш вақти каби муҳим кўрсаткичлар баҳоланиб турилиши керак бўлган 
кўрсаткичлар ҳисобланади.

Касаллик тарихи тўлиқ ўрганилиши лозим. Асосий эътибор бемор аҳволига,
аллергия борлиги, тиббий препаратлар, профилактик эмлашлар, айниқса,
қоқшолга қарши эмлашлар олганлигига қаратилиши керак.

Ҳаѐт учун муҳим аъзолар фаолияти текширилгандан кейин, тезда физикал 
текширувни ўтказиш керак.