Shomaksudova, M. Israil \ oav da yozma matn. Nutq va munozara

2 0 12.P .156.
57

---

• 
Qisqa (iloji boricha qisqa);
• 
Ko‘zga tashlanadigan;
• 
Ishontiruvchi;
• 
Hozirgi zamonda yozilgan;
• 
Qiziqarli;
• 
Jalb etuvchi;
• 
Qo‘pol  yoki  chalg‘ituvchi  -  so‘z  o'yini,  kalamburlardan  foydalanish, 
atayin yo‘l qo'yilgan grammatik xatolar;
• 
Ritrn, qofiya, alliteratsiya yordarnida “musiqiy” jarangga ega bo‘lishi;
:  • 
Tipografik jihatlari  asosiy  matndan  farq  qilishi  kerak.  Bunga  shrift, 
fon va boshqa usullar bilan erishiladi.15
Sairlavha  yarim  muvaffaqiyat  deb  ko‘p  bora  ta’kidlayiniz.  Shunday  ekan 
sarlavhaga  yuklangan vazifadan kelib  chiqqan holda unga e’tibor qaratish, kuchli 
emotsional  ta’sir yuklash zarur.  Bunda,  albatta,  sarlavhalarda lisoniy  san’atlardan 
uslubiy  foydalanish  katta  ahamiyatga  ega.  Vaqtli  matbuot  sahifalarida  ko‘zga 
tashlanib turuvchi ko‘plab sarlavhalarni topishda lisoniy-uslubiy san’atlardan ham 
keng foydalaniladi.
Aslida  nazm  va  nasrda  ba’zi  jihatlar  bo‘yicha  ajiatib  olmuvchi  bunday 
san’atlardan  faqat  ayrimlarigina  publitsistikaga  ko‘chgan  bo‘lsa  ham,  biroq  ular 
sarlavhalaming jozibali,  ta’sirchan  bo‘lib  chiqishida  juda  katta  ahamiyatga  ega. 
Shulardan ayrimlari bilan tanishib chiqsak.
Ta’zod. 
(zid,  qarama-qarshilantirish)  - bu  san’at  qarshilantirish  ma’nosida 
qo‘llanib,  ma’no  jihatdan  bir-biriga  zid  bo‘lgan  so‘zlardan  sarlavhalarda 
foydalaniladi.  Bunda  sarlavhalar  ma’noviy  va  shaklan  zid  bo‘lgan  so'zlardan 
tuzilishi mumkin.  Misollar.  “men do‘stimga dushmanman” (media+).  “Eng oson- 
eng qiyin  masala”  (Huquq).  “Nur va soya”.  “Jeyms Bondning ayollari:  kecha va