Шөлкемлестириў илажлары

§ 2. Кабель ҳәм муфталарды қыстырыў ҳәм беккемлеў.
277. Ашылған муфта коробка ишинен алынып, брус ишине тахталар үстине орнатылған тахтаға 
сым ямаса трос жəрдеминде беккемленип қыстырылып қойылыўы зəрүр. Ко-робканың бир 
тəрепи алып қойылатуғын ҳəм минсиз беккемленетуғын болыўы керек.
Қазып алынған кабельди жабыўшы коробка үстине ескертиўши плакат ямаса қəўипсиз-лик 
белгиси қыстырылыўы шəрт.
278. Кабеллерди қыстырыў ушын қоңсы кабеллерден, трубопроводлардан ҳəм соған уқса-
ғанлардан пайдаланыў қадаған етиледи. Кабеллерди бир биринен қозғалтпастан қысты-рыў 
зəрүр. 
§ 3. Муфтаны ашыў ҳәм кабелди кесиў.
279. Муфтаны ашыўдан ямаса кабелди кесиўден алдын, оңланыўы керек болған кабель 
ҳа-қыйқаттанда сол екенлигине, жумыс орынлаў ушын ол энергетика тармағынан үзилип 
қойылғанлығына ҳəм онда ислеўге рухсат бериў ушын керекли барлық техник илажлар 
орынлағанлығына исеним пайда етиў керек.
280. Оңланыўы керек болған кабелди жумыс орнында төмендегилерге қарай отырып анық-лаў 
керек:
кабель жер асты жоллары ҳəм коллекторлары, арнаўлы каналлар ҳəм басқа кабель 
имаратлары ишинде жайласқан ямаса имарат дийуалларынан өткен болса, ол жағ-дайда 
кабель трасса бойлап гүзетиў арқалы, схема ҳəм сызылмалар бойынша кабел-лердиң 
орналасыў тəртибин салыстырыў ҳəм кабеллердеги биркаларға қарап анықла-ныўы кереқ;
кабель жерге көмилген болса оны жерге көмилиўи сызылмада көрсетилген жағдайы менен 
салыстырылып анықланады. Буның ушын кабель топламындағы ҳəмме кабель көзге 
көринетуғын етип кесесине тексериў траншеясы қазылады.
281. Кабелдиң бузықлық жери көринбейтуғын барлық жағдайларда ямаса рамкасы болған кабель 
қыдырыўшы əсбаптан пайдаланыў керек.
282. Кабелди кесиўден ямаса жалғаўшы муфтаны ашыўдан алдын арнаўлы əсбап жəрде-минде 
онда кернеў жоқлығын тексериў керек. Жер асты жоллары, коллекторлар, қудық-лар ҳəм 
басқада имаратларда əсбаптан пайдаланыў оны узақтан басқарылыў имканияты болғанда 
ғана рухсат етиледи. Əсбап кабелдиң боры хам қабығын ток өткизиўши фазаларына шекем 
тесип ямаса кесип бир бирине қысқа тутастырып оның жерге жалға-
ныўын тəмийинлениў зəрүр.
283. Кабель тесиўши əсбапларды жерге жалғаў ушын 0,5 метр шуқырлықта жерге қағылған жерге 
жалғаўшыдан ямаса кабель бронынан пайдаланыў мүмкин. Егерде жалғағышты кабель 
бронына хомут пенен беккемлегенде брон тазаланған болыўы керек.

---

38
Егер кабель броны тот басқан болса, жерге жалғағышты кабелдиң металл қабығына жалғаўға 
рухсат етиледи.
284. Кабелдиң бузықлықлығы нəтийжесинде ҳəмме ток өткериўши фазалар ашылып қалған 
болса, онда кернеў жоқлығын кабелди теспестен кернеўди көрсетиўши əсбаптың өзи менен 
тексериў мүмкин.
285. Егер исши изоляцион таяқшаға орнатылған ийне ҳəм кесиўши пышақтан пайдаланса, онда 
арнаўлы қорғаў экранынан пайдаланыў зəрүр.
Кабелди тексерип атырғанда диэлектрик қолғап ҳəм қорғаў көз əйнеклерин кийип, траншея 
үстине изоляцион резиналы гилемше үстинде турып тесилип атырған кабелден илажы болса 
узағырақта турыўы керек.
Кабелди тесиў жумысларын еки исши орынлаўы керек: жумысқа рухсат бериўши ҳəм жумыс 
басшысы; олардан бири кабелди теседи, екиншиси болса қадағалап турады.
286. Электростанция, жəрдемши станциядағы ишки кабель линиялары, кабеллердиң узынлығы 
ҳəм жайласыў тəртиби сызылмалардан, биркалардан, кабелди излеўши əсбаплар 
жəрдемин-де оңланыўы керек болған кабелди анық табыў имканын берсе наряд бериўшиниң 
им-канына қарай кесиўди ямаса бузылған муфтаны ашыўда кабелди тексерместен 
орын-лаўға рухсат етиледи.
287. Адын тексермей турып орынланатуғын кабель муфталарын ашыў ҳəм кесиў жумысла-рын 
диэлектрик қолғап ҳəм қорғаў көз əйнегин кийнен ҳалда изоляцион резиналы ги-лемше ямаса 
қорғаўшы тийкарда (основания) турып жерге жалғанған əсбап пенен орынлаў зəрүр.
Арнаўлы тесиўши əсбап пенен алдын ала тесилген кабелдеги операциялар жоқарыда 
санап өтилген қосымша қəўипсизлик илажларсыз орынлаў мүмкин.