Shodibekov Davronbek Islomovich Shodibekova Dildor Abduraxmanovna

. 
 
7.3. Kichik biznesni kredit bilan ta‟minlash shakllari 
Kichik biznesni kredit bilan ta‟minlash
ni quyidagi s
hakllari
mavjud: tijorat, 
notijorat tashkilotlar orqali beriladigan, bank, davlat, iste‘molchi, halqaro.
7.5- rasm. Kichik biznesni kredit bilan ta‟minlash 
s
hakllari
Tijorat krediti 
- tovar shaklida (beriluvchi) sotuvchilar tomonidan haridorlarga 
beriluvchi kredit bo‗lib sotilgan tovarni qiymatini orqaroq surishdan iboratdir. 
Natijada xisob-kitoblar veksel yoki ochiq xisob bilan amalga oshiriladi. Birinchi 
holatda haridor tovar xujjatlarini olganidan so‗ng o‗tkazilish sotuvchi tomonidan 
qo‗yilgan vekselni (grattani) talaffuz etadi yoki oddiy veksel rasmiylashtiradi. 
Krеdit bilan 
ta'mnlash 
shakllari 
Tijorat 
tashkilotlarorqali 
krеdit bilan 
ta'mnlash 
Bank orqali 
krеdit bilan 
ta'minlash
Notijorat 
tashkilotlari 
or?ali krеdit 
bilan ta'mnlash
Xalqaro krеdit 
linialari orqali 
ta'mnlash
Kredit idorasi, 
korxona, xususiy 
mulkdor shaxslar 
orqali krеdit bilan 
ta'mnlash
Davlat orqali 
krеdit bilan 
ta'mnlash

---

119 
Ikkinchi holatda sotuvchi haridorning qarz majburiyatlarini olmaydi va qarz bo‗yicha 
xisob ochadi. Qarzni uzish davriy to‗lovlar sifatida qisqa muddatlarda (12 oy) amalga 
oshiriladi. 
Tijorat kreditiga bo‗lgan zarurat kapitalni ishlatish va muomila vaqtini bir-biriga 
to‗g‗ri kelmasligi natijasida kelib chiqadi. Bu yerda tovarni kreditga sotish ishlab 
chiqarish 
jarayonining 
uzluksizligiga 
yordamlashadi, 
kapitalni 
aylanishini 
tezlashishini va foydani ko‗payishini ta‘minlaydi. Ushbu shakldagi kredit odatda 
qisqa muddatli bo‗ladi. 
Bank krediti
ishbilarmon va korxonalarga pul ssudasi ko‗rinishida beriladi. Bank 
ssudasi - bu korxona, tashkilotlarning alohida fuqarolarning vaqtincha bo‗sh 
vositalari bo‗lib bank tomonidan shartnoma asosida, ularning roziligi bilan jalb 
qilinadi va ssuda fondi tashkil bo‗ladi. 
Kredit olish uchun kredit oluvchi va zayomchi tomonidan kredit shartnomasi 
tuziladi, u o‗z ichiga quyidagilarni oladi: kredit turi, miqdori, uning berilish tartibi va 
muddati, kredit berish sharti, foiz to‗lovining miqdori, har ikkala tomon javobgarligi, 
kreditor va zayomchilar to‗g‗risidagi ma‘lumotlar.
Kichik biznes taraqqiyoti uchun 
davlat krediti
davlat budjetidan eng muhimi 
zamonaviy ishbilarmonlik loyihalarini amalga oshirish bo‗yicha tasdiqlangan 
dasturlar asosida beriladi.