Қўшма корхоналарда маркетинг фаолиятини такомиллаштириш

MARKETINGDAN FOYDALANISHNING NAZARIY VA ILMIY-USLUBIY 
ASOSLARI. 
 
1.1. 
Korxonalar 
faoliyatini 
rivojlantirishda 
faol 
marketingdan 
foydalanishning nazariy asoslari 
Marketingning asosiy maqsadlari talabni shakllantirish va rag’batlantirish, 
sotish, bozordagi ulush va foydalarning hajmini kengaytirish maqsadida qabul 
qilinayotgan boshqaruv qarorlari va korxona (firma) ish rejalarining asoslanishini 
ta’minlashdan iborat. Korxonani boshqarishga marketing bo’yicha yondoshishda 
asosiy shior: «Ishlab chiqarilganni sotish emas, balki sotiladigan narsani ishlab 
chiqarish»dan iborat. Bu korxona ishlab chiqarishdan avval aniq iste’molchilar 
ehtiyojlarini mukammal o’rganishlari kerakligini, olingan ma’lumotlarga muvofiq 
tovarning kam-ko’stlarini tuzatishlari va takomillashtirishlari, faqat shundan keyin 
ushbu tovar bozorga chiqishi kerakligini bildiradi. 
Marketing- 
bozorda 
vujudga 
keladigan 
iqtisodiy 
munosabatlarni 
faollashtirish uslublarini, tovarlarni ishlab chiqarish hamda sotish muammolarini 
kompleks, tizimli echish uslublarini, bozorda vujudga keladigan o’zgarishlarga 
tezda moslashish, iste’molchilarga tabaqali yondashish, raqobatbardosh yangi 
tovarlarni vujudga keltirish va ularni ishlab chiqarishni tashkil etish, kon’yunkturani 
o’rganish va prognoz qilish hamda ta’sirchan reklamani rivojlantirish masalalarini 
o’rganishni o’z oldiga maqsad qilib qo’ygan. Shuni ta’kidlash lozimki, mustaqillik 
yillarida amaliyotda marketingni qo’llash va uning tamoyillaridan maqsadli 
foydalanish muammolariga O’zbekistonda ham katta ahamiyat berilmoqda. 
Ayniqsa, bu borada mamlakatimiz Prezidenti Islom Karimovning “... marketing 
tadqiqotlarini tashkil etishni, ... ichki va tashqi bozorlarning taraqqiyot tamoyillarini 
yaxshi bilmaslik natijasida korxonalar ... katta zarar ko’rmoqda»
3
, -deb bu tizimdan 
samarali foydalanish zarurligi haqida ta’kidladi. 
Mamlakatimizda yaratilayotgan qulay shart-sharoitlar tadbirkorlik sub’ektlari 
faoliyatini yanada rivojlantirish imkonini bermoqda. Mamlakatimiz Prezidenti bu 
3
Karimov I.A. Kelajakni jasoratli odamlar quradi. - T.: 7-t. O’zbekiston, 1999, - 321 bet. 

---

12 
borada “... kichik biznes korxonalariga... o’z mahsulotlarini sotishga 
ko’maklashadigan, marketing o’tkazish, sertifikat va ruxsatnomalar olishni 
ta’minlaydigan yaratish uchun barcha zarur ishlarni amalga oshirish darkor»
4
, – deb 
ta’kidlab o’tganlar. Bu esa o’z o’rnida marketingning bozor iqtisodiyoti sharoitidagi 
ahamiyati beqiyos ekanligini anglatadi.