Shikastlangan kishilarga dastlabki tibbiy yordam

---

Amaliy mashg’ulot
SHIKASTLANGAN KISHILARGA DASTLABKI TIBBIY YORDAM 
KO‘RSATISH.
Ishdan maqsad:
Ishlab chiqarishda jarohatlanganlarga birinchi tibbiy yordam
ko‘rsatish vosita va usullari bilan tanishish, hamda ularni amalda qo‘llashni o‘rganish.

---

Asosiy ma’lumotlar
Qishloq va suv xo‘jaligi sohalarida olib boriladigan ishlar o‘zining ko‘p qirrali,
murakkabligi bilan ajralib turadi. Shu tufayli soha ishchi va mutaxassislari turli xavfli va
zararli omillar ta’sirida ba’zan baxtsiz hodisaga uchrashi mumkin. Ma’lumki, baxtsiz xodisa
esa shikastlanishlarga sabab bo‘ladi. Shikast (travma) deb, tashqi salbiy omillar (agentlar:
mexanik, termik, kimyoviy va x.k.z.) ning kishi organizmiga ta’siriga aytiladi. Bu ta’sir
inson a’zolari, to‘qimalaridan anatomik butunlik, fiziologik funksiyalarning buzilishiga
sabab bo‘ladi. Buning natijasida kishi organizmida mahalliy hamda umumiy reaksiyalar
bo‘lib o‘tadi.

---

ІІ. Shikastlovchi omil 
bo‘yicha (mexanik, 
termik, kimyoviy, nur va 
x.k.z.).
Shikastlar besh turga 
bo‘linadi:
ІІІ. Shikastlanish xarakteri 
bo‘yicha (yopiq, ochiq, 
oddiy, murakkab, ko‘p 
sonli va x.k.z.) .
ІV. Shikast ta’sir qilgan 
joy bo‘yicha (bevosita, 
bilvosita).
V. Ta’sir vaqti bo‘yicha 
(o‘tkir, surunkali).
І. Shikastga sabab bo‘lgan 
sharoitga ko‘ra (ishlab 
chiqarish, transport, sport 
va x.k.z.). 

---

Kishiga
ta’sir
qilgan
ma’lum
turdagi
shikast
(travmatizm)ga olib keladi.
Qishloq va suv xo‘jaligi
sohalarida
bajariladigan:
yer
ishlari, beton ishlari, mashina va
mexanizm bilan bog‘liq ishlarda,
dala
sharoitida
amalga
oshiriladigan oddiy yoki murakkab
sharoitdagi ishlar shikastlanishlarga
olib
kelishi
mumkin.
Ya’ni,
kishining xushidan ketishi, qo‘l-
oyoq sinishi, yuqoridan qulash,
elektr
toki
zarbasi,
quyish,
zaharlanish va x.k.z