Shifokor va bemor fanidan «Shifokor va bemor» oquv qo’llanma

7.Ginekologiya va tug 'riq bo 'limidagi bemorlar bilan muloqot.
Bemorlar bu bo'limga (jarrohlik bo'limidagi kabi) reja asosida va
to'satdan kelib qoladilar. Bemorlarni asosan, kamqonlik, toksikoz, bola tushish
tahdidi kabi holatlar bezovta qiladi. Ba'zilari kutilmagan tashvishga duchor
bo'ladilar, ya'ni bu onalar o'z rahmi (bachadoni)dagi farzandlaridan bevaqt judo
bo'ladilar. Aks hollar ham bo'ladi - ayollar istalmagan homiladan xalos bo'lishni
so'rab keladilar. Shifokor turli niyatlar, turli orzular, aytish kerakki, bir- biriga
zid maqsadlar bilan bo'limga kelgan ayollar ko'nglini topib muomala qila bilishi
kerak.
Ijobiy va salbiy, ya'ni qarama-qarshi tuyg'ular ummoni mavjud muhitda
xizmat qiluvchi tibbiyot xodimlaridan ziyraklikning talab etilishi tabiiydir.
Ginekologiya bo'limidagi ayollarni tekshinsh jarayonida ular tabiatiga xos
bo'lgan uyatchanlikni hisobga olib, muomala qilish kerak. Ayniqsa, befarzand va
klimaks davridagi ayollar fe'li juda ta'sirchandir. Bemor ayollarni imkon qadar
begona nigohlardan xalos etgan ma'qul. Tug'ish jarayonida ayollarga muloyim
so'zlash, qo'pol xatti-harakat qilmaslik, shirin so'zlar bilan qo'llab-quvvatlash
kerak.
       
Farzandini  yo'qotgan,  og'ir  loksikoz  paytidagi  ayollarga  o'zgacha
deontologik yondoshmoq kerak. Aytaylik, ayol farzandini yo'qotdi. Shifokor bu
ayol va uning turmush o'rtog'iga hamdardlik bildirib, kelajakda yana farzand
ko'rishlariga umid tug'dirishi lozim. Shuningdek, har bir yosh ayol bilan
kontrasepsiyalar haqida, abortning (ayniqsa, birinchi farzandni oldirishning) o'ta
zararligi xususida suhbatlashishi muhim.
Ta'kidlangandek,  e'tiborsiz aytilgan so'z noxush holatga olib kelishi
mumkin. Bu o'rinda hayotiy misol keltiramiz: hamshira bemor ayolni navbatdagi

---

91
muolajaga olib borar ekan: «Negadir bachadoningizdagi yoriqlar bitmayapti.
Yaxshilab tozalamasak, bachadoningiz chirib ketishi mumkin» - dedi. Bunday
«suhbat»dan so'ng bemor ruhiy tushkunlikka tushib, laktatsiya (sut kelishi)
to'xtab qoladi. Ko'rinib turibdiki, bunday deontologik xatoga aslo yo'l
qo'ymaslik kerak.
Barcha bo'limlardagi kabi ginekologiya dargohida ham shifokorlik sirini
saqlash talab etiladi (bepushtlik tashxisi, faizand asrab olish kabi).
Tug'ruq va yangi tug'ilgan chaqaloqlar bo'limida tibbiyot xodimi shaxsiy
tozalik qoidalariga rioya qilishi, ya'ni tirnoqlari olingan, qo'llarida turli bezak,
taqinchoqlar bo'lmasligi kerak.
Demak, hayot-mamot chegarasida turgan va yaqin kun, soat, daqiqalarda
ona bo'lish baxtini kutayotgan, lekin to’lg'oq dardida azob chekayotgan ayolning
barcha injiqliklarini mehribonlik, bag’rikenglik, shirinso'zlik va sabr bilan
«ko'tarish» uchun shifokor va hamshira o'zida katta kuch topa bilishi muhimdir.